İ. ÖZEL EĞİTİM İHTİAYACI OLAN ÖĞRENCİLERE OKUMA YAZMA ÖĞRETİMİ
Çocuklar ana dillerini öğrenirken o dilin konuşma seslerini de doğal olarak öğrenirler. Bu sesleri her sözcükle birlikte telaffuz ederler ve konuşulan her ifadenin içinde duyarlar. Çocukların konuşmaları ilerlemesine rağmen onlar genellikle kullandıkları sesleri bilinçli bir şekilde düşünmezler. Onların temel hedefi tamamen uygun bir şekilde ifade edileni anlamak ve anlaşılabilir mesajlar üretmektir. (Griffith ve Olson, 1992)
Çocuklarda ses bilgisel farkındalık okul öncesi dönemde başlamaktadır. Bu dönemde çocuklar sözcük başındaki sesleri, sözcük sonundaki kafiye içeren heceleri fark etmektedirler. Kendilerinin ve yakın çevrelerindeki kişilerin isimlerinin ilk harflerini biliyor olmaları, sık karşılaştıkları tabelaları ve yazılardaki sesleri tanıyor olmaları bunu göstermektedir. Çocuklarda yazıya ilişkin farkındalık da erken yaşlarda; yazıyı resimden ayırmaları, yazının anlamlı olduğunu ve bir mesaj içerdiğini gözlemlemeleriyle başlamaktadır. Bulundukları ortamın ve ailenin, okuma ve yazma yaşantılarından etkilenmektedirler.
Ancak erken dönemdeki okuma yazmaya ilişkin bu farkındalık, okuma yazma öğretimi sürecinde hem sesletim ve çözümleme, hem de okuduğunu anlama becerilerinde, çocuktaki yetersizliğin türüne göre sözcük dağarcığından, bilişsel gelişimden ve dil gelişiminden oldukça etkilenmektedir. Özel gereksinimli çocuklar, akranlarıyla benzer süreçlerden geçseler de; okuma yazma öğretiminde çözümleme ve anlama konusunda sıkıntılar yaşayabilmektedirler. Bu nedenle; okuma yazma öğretimi sürecinde özel gereksinimli çocuklar, daha fazla tekrara ve daha fazla anlamlı okuma yazma yaşantılarına ihtiyaç duymaktadırlar. Böylece çocuklar sesleri ve heceleri tanıma aşamasında kendilerine sunulan yazılı sembollere karşılık gelen sesleri çözümlemenin yanı sıra, fonolojik ve alfabetik bilgilerini genişletebilirler. Öğrenciler hece ve ses tanıma aşamalarında kendisine sunulan yazılı sembollere karşılık gelen sesleri çözümler.
Dostları ilə paylaş: |
