Paragrafin yapisi



Yüklə 1,2 Mb.
səhifə8/16
tarix26.08.2018
ölçüsü1,2 Mb.
#74991
növüYazı
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   16

19. Miri araziye dahil olan şahıslara dağıtılan toprakları ekip biçenlerin devletin göstereceği kişilere ödedikleri yıllık verginin genel adı aşağıdakilerden hangisidir?

A)

Haraç

B) Avarız

C)

Cizye

D) Öşür

E)

Dirük




3. Tımar sisteminin askerleri teşvik etmek gibi bir amacı
yoktur. Ancak diğer maddeler tımar sisteminin
amaçlarını ifade etmektedir.

(Cevap B)

4. Toprağını üst üste iki yıl boş bırakan köylüden
çiftbozan vergisi alınırdı.

(Cevap A)

5. Divanın önemli üyelerinden olan Nişancı padişahın
tuğrasını çeker, fethedilen araziler tahrir defterlerine
yazar, dirlikleri dağıtıp tapu defterlerine işler, divanda
alınan kararları, emirleri yazar ve gelen mektuplara
cevapyazardı.

(Cevap B)

6. Şehzadeler Anadolu'da sancaklara gönderilip
sancakbeyleri yanlarında askeri ve idari yönden
Lala'lar tarafından yetiştirilirlerdi.

(Cevap C)




"Z.

o ço

20. Osmanlı Devleti'nde dirliklerin en büyüğü S

haslardı. Bunların geliri 100 bin akçeden fazlaydı. °

Hasların dağıtıldığı kişiler arasında ^
aşağıdakilerden hangisi voktur?


  1. Hükümdarlar

  2. Şehzadeler

  3. Vezirler

  4. Kadılar

E) Sancak beyleri

ÇÖZÜMLER

1. Verilen seçeneklerden ilk dördü dirlik sahibinin


görevleri arasındadır. Tüm idari birimlerde de adalet
işlarine kadılar bakmaktadır.

(Cevap E)

2. Ekonominin temelini esnaf teşkilatı olan loncalar
oluşturuyordu. Loncalar ürünlerin kalitesini, fiyatını
belirler esnafla hükümetin arasındaki ilişkileri
düzenler, üyelerinin zararlarını karşılar ve üyelere
kredi sağlar, ayrıca halka mesleki eğitim verirdi.

(Cevap C)

7. Dirlik sistemi: Gelirleri, devlet memurlarına ve
askerlere maaş karşılığı olarak bırakılan topraklardır.
Dirlik sahiplerinin görevleri şunlardır; Has, zeamet ve
tımar olarak üçe ayrılmıştır. Has, yıllık gelirleri 100 bin
Akçeden fazla olan dirliklerdir. Dolayısıyla padişaha,
şehzadalere, vezirlere, divan üyelerine, beylerbeyi ve
sancakbeylerine verilirdi. Zeamet gelirleri 20 bin akçe
ile 100 bin akçe arasındaki dirliklerdir. Bunlar orta
dereceli devlet görevlilerine, kadılara, hazine ve tımar
defterdarlarına alay beylerine, kale dizdarlarına, divan
katiplerine verilirdi. Tımar; yıllık galiri 3 bin ile 20 bin
akçe arasındaki dirliklerdir.

(Cevap B)

8. Divan-ı Hümayun'da alınan kararların padişah
tarafından onaylanması gerekiyordu. Onay görürse
kararlar yürürlüğe girebiliyordu.

(Cevap C)

9. Mısır saliyaneli bir eyalettir. Saliyaneli bu eyaletlerin
toprakları dirliklere bölünmez, vali ve askerlerine
"saliyane" denilen maaş verilirdi.

(Cevap E)



10. Şehzadeler yönetim eğitimi almak için Lalalar
nezaretinde Anadolu sancaklarına gönderilirlerdi.

(Cevap A)



-TARIH-

45


11. Kapıkulu Askerleri ilk zamanlarda savaş esirlerinden
oluşmuşken daha sonraları tamamen devşirme
yoluyla meydana getirilmişlerdir. Bunlar devletten
ulufe adıyla maaş almaktaydılar.

(Cevap C)

12. Eyalet Askerlerine tımarlı sipahiler de denirdi.
Osmanlı Ordusu'nun temelini oluşturan atlı askerlerdir
ve tamamen dirlik sahipleri tarafından
beslenmekteydiler.

(Cevap E)

13. Cizye, askerlik çağındaki gayrimüslim erkeklerden
askerlik vazifesi karşılığı alınan baş vergisidir.

Haraç, gayrimüslimlerden alınan toprak ve ürün vergisidir.

Ağnam resmi, (adeti-ağnam) hayvanlar için alınan vergidir.

Öşür, Müslümanlardan alınan ^Q oranındaki arazi

ve ürün vergisidir.



Müslim ve

Avarız, olağanüstü durumlarda

gayrimüslimlerden alınan vergidir.

(Cevap B) 'm

cc

UJ

14. Devlet memuru, idareci, komutan ve sanatkar v> yetiştirmek amacıyla kurulan bu saray okulu ilk olarak | II. Murat döneminde Edirne Sarayında açılmıştır. .1 İstanbul'un fethinden sonra Enderun Topkapı .^ Sarayı'nda devam etmiştir. 1833'te yeni düzenlemeler S yapılan okul 1909'da kapatılmıştır. Önceleri devşirme *" sistemiyle toplanan çocuklar Enderun'da eğitilirken sonraları Müslüman çocuklar da Enderun'a alınmıştır.

(Cevap A)

17. Padişahın mutlak vekili Sadrazam (veziriazam)dır. Padişah olmadığı zamanlarda da divana başkanlık eder ve ülkeyi yönetme hakkına sahiptir.

(Cevap D)

18. Kaza ve köylerin, hatta eyalet ve sancaklarında


güvenliğinden, asayişinden subaşılar sorumluydu.
Ancak bu birimlerin idari yöneticileri ve adalete
bakanlar farklı kişilerdir.

(Cevap A)

19. Dirlik arazilerini ekip biçenler vergiyi devletin
göstereceği kişilere öderlerdi. Dirlik arazileri
gelirlerine göre Has, Zeamet, Tımar olarak üçe
ayrılmıştır. Bunlarda ayrıca gelirlerine göre belli
sayılarda cebelü beslemek zorundaydılar.

(Cevap E)

20. Kadılara yıllık geliri 20 bin akçe ile 100 bin akçe
arasında olan dirlikler verilirdi.

(Cevap D)



15. Vakıf arazilerin gelirleri din, bilim ve sosyal kurumların
ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla ayrılmıştır. Bu
topraklar alınıp satılamazdı. Vakıf arazilerden ayrıca
vergi alınmazdı.

(Cevap C)

16. Osmanlının merkez ordusu I. Murat zamanında
kurulan Kapıkulu Askerleridir. Devletten 3 ayda bir
ulufe adıyla maaş alırlardı ve her an savaşa hazır
durumda bulundurulurlardı. Kapıkulu askerleri,
kapıkulu piyadeleri ve kapıkulu süvarileri diye ikiye
ayrılırdı. Bunlarda kendi aralarında ocaklara
ayrılmıştır. Bu askerler ilk zamanlarda savaş
esirlerinden oluşturulurken daha sonraları tamamen
devşirme usulü ile yetiştirilmişlerdir.

(Cevap A)



46-

-GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ-







ÇIKMIŞ SORULAR ve ÇÖZÜMLERİ

1. Osmanlılarda, devlete ait olan topraklardan tımar, aşağıdakilerden hangisine verilirdi? (99 DMS OÖ)

  1. Yöredeki kadıya

  2. Tahttaki padişaha

  3. Yönetime yakın subaşılara

  4. Başarılı askerlere

E) Savaşa katılan sadrazamlara

Tımar topraklar: Yıllık geliri 3.000 akçe ile 20.000 akçe arasında olan topraklardır. Tımar savaşta yararlılık gösteren askerlere, başarılı memurlara, din görevlilerine verilirdi.

(Cevap D)

Sadrazam: Divan üyeleri arasında yer alır. Padişah olmadığı zaman, Divan-ı Hümayun toplantılarına başkanlık eder, ordunun başında sefere çıkardı ve padişahın mührünü kullanırdı.

(Cevap A)

4. Aşağıdaki saraylardan hangisi Osmanlı Devleti'nin Yükselme Dönemi'nde yapılmıştır? (99 DMS OÖ)


  1. Dolmabahçe

  2. Çırağan

  3. Yıldız

  4. Beylerbeyi

E) Topkapı


2. Osmanlı Devleti'nde, resmi törenlerin büyük bir önemi vardı.

Aşağıdakilerden hangisi resmi tören düzenlenen durumlardan biri değildir? (99 DMS OÖ)

  1. Ordunun büyük bir sefere çıkması

  2. Şehzadenin doğumu veya sünnet düğünü

  3. Padişahın cuma namazına gitmesi

  4. Padişah'ın Mekke'ye armağanlar göndermesi

E) Esnaf gruplarının sanat ve ticaret ürünlerini
sergilemeleri

Osmanlı Devleti'nde esnaf gruplarının sanat ve ticaret ürünlerini sergilemeleri ile ilgili resmi tören düzenlenmezdi.

(Cevap E)

o

>-S2 "q uj

Dolmabahçe Sarayı (1856) Çırağan (1863) Beyİerbeyi (1865) Yildız Sarayı (19.yy.)

Topkapı Sarayı Osmanlı Devleti'nin Yükselme Döneminde (1478) yapılmıştır. Diğer saraylar Dağılma Döneminde yapılan eserlerdir.

(Cevap E)

Osmanlı Devleti'nde, gelir ve giderlerin denetimi aşağıdakilerden hangisinin görevleri arasındadır? (99 DMS OÖ)


  1. Nişancı

  2. Defterdar

  3. Kazasker

  4. Beylerbeyi

E) Sancakbeyi


3. Osmanlı Devleti'nde yeni bir padişah tahta geçince birbirlerinin aynı iki mühür yaptırılırdı.

Biri padişahta olan bu mühürlerden öteki hangi görevliye verilirdi? (99 DMS OÖ)

  1. Sadrazam

  2. Anadolu Beylerbeyi

  3. Rumeli Beylerbeyi

  4. Subaşı

E) Kadı

Nişancı: Vali ve sancak beylerine yazılan ferman ve

beratların üzerine tuğra çekme görevini yapardı.

Kazasker: Divanda büyük davalara bakar, kadı ve

müderrisleri tayin ederdi. Adalet ve eğitim işlerinden

sorumludur.

Beylerbeyi: Eyaletleri yönetirdi.

Sancakbeyi: Sancakları yönetirdi.

Defterdar: Devlet gelir ve giderleriyle uğraşırdı.

(Cevap B)



-TARIH-

47


6. Osmanlı Devleti'nde örf hukukunun uygulanmasında aşağıdakilerden hangisi yetkiliydi? (99 DMS ÖL)

A) Padişah B) Şeyhülislam

C) Divan-ı Hümayun D) Nişancı E) Defterdar

9.

Osmanlı Devleti'nde, aşağıdakilerden hangisi için devlet hazinesinden ödeme yapılmazdı? (99 DMS ÖL)


  1. Kapıkulu askerleri

  2. Tımar sipahiler

  3. Bayındırlık harcamaları

  4. Cülûs bahşişi

E) Savaş harcamaları


Osmanlılarda Şer'i ve örfi hukuk vardı. Dini hukukun yorumcuları ulema sınıfı idi. Bu hukuku inceleyen ve yorumlayanlara da müftü denmekteydi. Şer'i hukukun esasları ise fıkıh kitaplarında toplanmıştır. Örfi hukukla ilişkin konulurda yargı yetkisi kesin olarakpadişahındır.

(Cevap A)

Tımarlı Sipahiler ordunun önemli bir bölümünü oluştururlardı. Bunlar devletten maaş almazlar, yaşadıkları bölgenin geliri ile geçinirler.

(Cevap B)





farkı
7. Osmanlı Devleti'nin taşra yönetiminde en önemli idari görevli, aşağıdakilerden hangisidir? (99 DMS ÖL)

A) Beylerbeyı

B) Kadı

"<5

C) Sancakbeyi

D) Subaşı

EC

i±î a

E) Naib




PSSI

10. "Has" ve "Zeamef'in "Tımar';_dan aşağıdakilerden hangisidir? (99 DMS ÖL)

  1. Devlet tarafından verilmesi

  2. Karşılığında devlet için hizmet beklenmesi

  3. Miktarı belirlenmiş bir vergi kaynağı olması

  4. Gelirleri daha fazla olan toprak parçası olması

E) Karşılığında atlı asker yetiştirmesi


Beylerbeyi —» Eyaleti yönetir

Kadı —> Kazalardaki adalet işlerine bakar

Sancakbeyi -> Sancakları yönetir

Subaşı —► Kazalardaki güvenlik işlerine bakar

Naib—»Kadı olmadığı zaman kadılara vekillik eder

(Cevap A)



dah

8. Osmanlılarda en gelişmiş sanat aşağıdakilerden hangisidir? (99 DMS ÖL)

  1. Resim

  2. Müzik

  3. Mimari

  4. Oymacılık

E) Kuyumculuk

Osmanlı Devleti'nin en fazla ilerleme gösterdiği güzel sanat dalı mimaridir.



Has: Yıllık geliri 100.000 akçeden fazla olan

dirliklerdir. Divan üyelerine, beylerbeylerine ve

sancakbeylerine verilir. Bunlar kendilerine ayrılan

topraklarda oturmazlar, vergileri toplatılırdı. Has,

geliri alanlar bu gelirin belli kısmını geçimlerine

ayırırlar, diğer kısmı ile "cebelü" denilen atlı asker

beslemekzorundadırlar.

Zeamet: Geliri 20.000 akçe ile 100.000 akçe

arasında olan dirliklerdir. İkinci derecedeki

memurlara verilirdi. Bunlar da geçimleri dışında

kalan gelirleriyle "cebelü" denilen atlı asker

beslemekzorundadırlar.

Tımar: Yıllık geliri 3.000 akçe ile 20.000 akçe

arasında olan dirliklerdir. Tımar sahipleri de diğerleri

gibi "cebelü" yetiştirmek zorundadırlar.

Seçenekler incelendiğinde D seçeneğindeki bilgi

doğrudur. Has ve Zeamet'in Tımar'dan farkı gelirleri

daha fazla olan toprak parçası olmasıdır.

(Cevap D)


(Cevap C)

48-

-GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ-


11. Aşağıdakilerin hangisinde padişahın yetkilerinin kısıtlanması söz konusu degildir? (99 DMS ÖL)

  1. Islahat Fermanı

  2. Tanzimat Fermanı

  3. Fatih Kanunnamesi

  4. Sened-i İttifak

E) Kanun-i Esasi

Osmanlı Devleti'nde köylü, zanaatkar ve tüccarlar "reaya" sınıfını oluştururdu. Bilginler ise "ilmiye" sınıfındadır.

(Cevap C)


Fatih Kanunnamesinde padişahın yetkilerinin kısıtlanması söz konusu değildir. Bu kanunname devletin işleyişi, idarecilerin görevleri vs. konuları içerir.

(Cevap C)

12. Osmanlı Devleti'nde sadrazamın görevi;


  1. Büyük devlet memurlarını atama ve görevden
    alma

  2. Seferde orduyu komuta etme

  3. Fetvaverme

  4. Bütçe yapma

işlerinden hangilerini kapsar? (99 DMS ÖL)

A) Yalnız I B) Yalnız II

C) Yalnız III D) I ve II

E) III ve IV



o >



14. Aşağıdakilerden hangisi, Fatih Kanunnamesi'nde yer alan konulardan biri degildir? (99 DMSL)

  1. Saltanat işleri

  2. Şehzadeleri sancakbeyi olarak görevlendirme
    usulünü kaldırma

  3. Suç işleyenlere verilecek cezalar

  4. Büyük devlet memurlarının rütbeleri

E) Büyük devlet memurlarının protokoldeki yerleri

Şehzadeleri sancakbeyi olarak görevlendirme usulünü kaldırma I. Ahmet zamanında olmuştur. I. Ahmet sancağa çıkma yöntemini kaldırarak, şehzadelerin sarayda eğitilmesi usulünü (Kafes usulü) getirmiştir.

(Cevap B)


Sadrazam: Padişahın mutlak vekili olarak onun mührünü taşırdı. Tüm vezirlerin başı olarak devlet işlerinden sorumluydu. Padişah olmadığı zaman, Divan-ı Hümayun toplantılarına başkanlık eder, ordunun başında sefere çıkardı. Verilenlere göre I ve II doğrudur. Osmanlı Devlet'inde fetvayı şeyhülislam verirken, bütçeyi defterdarhazırlardı.

(Cevap D)

13. Osmanlı Devleti'nde,


  1. Köylü

  2. Zanaatkar

  3. Tüccar

  4. Bilgin

gruplarından hangileri "reâya" sayılmamıştır? (99 DMSL)

B) Yalnız III D) I ve IV

A) Yalnız I C) Yalnız IV E) II ve III

15. Osmanlı Devleti'nde aşağıdakilerden hangisi, "esnaf'ı denetleme yetkisine sahiptir? (99 DMS L)

A) B) C) D) E)

Cizyedar Mültezim Tımarlı sipahi Muhtesip Vakıf yönetimi

Muhtesip -> Çarşı pazarları denetleme yetkisine

sahiptir.

Diğer seçeneklere de bakarsak,

Cizyedar-» Cizye vergisini toplayan kişilere denir.

Mültezim -+ Özel yönetim olan eyaletlerden vergiyi

toplayan kişilere denir.



Tımarlı Sipahi -+ Ordunun önemli bir bölümünü

oluştururlar. Devletten maaş almazlar, yaşadıkları

bölgenin geliri ile geçinirlerdi.

(Cevap D)



-TARİH-

49


16. Osmanlı minyatür sanatında;

  1. Konunun, ayrıntılarla çizilmesi

  2. İnsan figürlerinin büyüklüğünün kişilerin mevki ve
    rütbeleriyle orantılı olarak değişmesi

  3. Perspektif kurallarına uyulması

  4. Manzara ve çiçek resimlerinin yapılması
    özelliklerinden hangisi yoktur? (99 DMS L)

A) I ve III B) III ve IV

C) Yalnız IV D) Yalnız III

E) Yalnız II

Osmanlı minyatür sanatında, resim sanatının esas aldığı perspektif kurallarına uyulmamiştır. En, boy, derinlik ölçülerine dikkat edilmemiştir.

(Cevap D)

Osmanlı Devleti'nde Tıımar sisteminin yararları ve amaçları


  • Toprağı işlemek ve üretimi artırmak

  • Vergi toplamak ve gelirleri artırmak

  • Köylerde asayiş ve güvenliği sağlamak

  • Ülkeyi bayındır hale getirmek

  • Askeri, savaşa hazırlamak ve askeri
    masrafları karşılamak

  • Cebelü yetiştirmek

Yargı işlerinin yürütülmesinde kadılar görevlidir.

(Cevap D)



17. Osmanlılarda, toplumu oluşturan kesimlerin belirlenmesinde "millet sistemi" uygulanmıştır.

Bu sistemde alınan temel ölçüt aşağıdakilerden hangisidir? (99 DMS L)

A) B) C) D) E)

Meslek grubu Dini inanç Nüfus oranı Kültürel düzey Ekonomik durum



UJ

Osmanlılarda toplumu oluşturan kesimlerin belirlenmesinde kullanılan "millet sisteminde" alınan temel ölçüt dini inançlardır.

(Cevap B)

18. Osmanlı Devleti, Tımarsisteminden;


  1. Vergilerin toplanması

  2. Yargılama işlemlerinin kısa sürede bitirilmesi

  3. Asker yetiştirilmesi

  4. Dirlik bölgelerinin yönetilmesi

amaçlarından hangileri için yararlanmıştır? (99 DMSL)

A)

Yalnız I

B)

Yalnız II

C)

llvelll

D)

I, III ve IV

E)

II, III ve IV







50-

-GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR DERGİSİ-







ÇIKMIŞ SORULAR ve ÇÖZÜMLERİ

1. Osmanlı Devleti'nde aşağıdakilerden hangisi Divan-ı Hümayun'un görevlerinden biridir? (99 DMSL)

  1. Fetva verme ve fetvaların uygulanmasını
    sağlama

  2. Halktan gelen şikayetleri dinleme ve karara
    bağlama

  3. Sadrazam atama ve hakkında soruşturma
    açma

  1. Padişahın yaptıklarını denetleme

E) Ferman yazma ve imzalama

Osmanlı Devleti'nde hükümet işleri Divan-ı Hümayun'da görüşülürdü. Bugünkü "Bakanlar Kurulu" gibi görev yapan divanda tüm ülke sorunları görüşülür ve karara bağlanırdı.

(Cevap B)

3. Osmanlı padişahları, bir konu hakkındaki kesin kararlarını aşağıdakilerden hangisi ile belirtirlerdi? (2000 DMS)

A)

Fetva

B)

Risale

C)

Fıkıh

D)

Kelam

E)

Ferman







Yüklə 1,2 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   16




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin