Parlament respublikasında həlledici dövlət hakimiyyət orqanı seçkili
qanunverici orqandır – yəni parlamentdir. Bu orqan öx
tərkibinə daxil olan üzvlərdən birini prezident seçir və
prezident hakimiyyəti formalaşdırır. Yaxud parlament
hökuməti formalaşdırır. Hökumət parlament qarşısında
hesabat verir, prezident qarşısında deyil, parlameht
qarşısında məsuliyyət daşıyır.
Prezident respublikasında qanunverici orqan və icraedici hakimiyyətin
başçısı ( o həm də dövlətin başçısıdır) eyni qaydada ölkə
əhalisi tərəfindən seçilir, öz funksiyalarında müstəqildir. Bəzi
ölkələrdə prezident xüsusi statusa malikdir. Məs. Rusiya,
Fransa, Azərbaycan.Bu ölkələrdə prezident qarant kimi
bölünmüş dövlət hakimiyyətinin yaşamasını və qarşılıqlı
fəaliyyətini təmin edir.
10
Qarışıq – yarımprezident respublikasında ali hakimiyyət prezident və
parlament arasında bölünür, hökümət müəyyən məsələlər üzrə
prezident və parlament qarşısında hesabat verir.