Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası

 

15. İNTELLEKTUAL MÜLKİYYƏT 

 

İntellektual  mülkiyyət  intellektual  fəaliyyətin  hüquqi 

cəhətdən qorunan nəticələrinə deyilir.  

İntellektual mülkiyyətə aşağıdakılar aid edilə bilər: 

- elmi, ədəbi və incəsənət əsərləri; 

- elektron hesablayıcı maşınlar üçün proqramlar; 

-  verilənlər bazaları; 

- ifalar; 

- fonoqrammalar; 

- efirə verilən xəbərlər; 

- ixtiralar; 

- faydalı modellər; 

- sənaye nümunələri; 

- seleksiya məhsulları; 

- inteqral mikrosxemlərin topologiyası; 

- istehsalat sirləri (nou-hau); 

- firma adları;  

- əmtəə və xidmət təsvirləri; 

- malların dünyaya gəlmə yerləri; 

- kommersiya işarələri. 

Sənaye  mülkiyyəti  istehsal  sahəsində  intellektual 

fəaliyyətin  qanunla  qorunan  nəticələrinə  deyilir.  Sənaye 

mülkiyyətinin  obyektləri  ixtiralara  verilən  patentlər,  faydalı 

modellər,  sənaye  nümunələri,  əmtəə  təsvirləri,  xidmət 

təsvirləri, firma adları, dünyaya gəlmə  yeri və  ya adı, eləcə də 

keyfiyyətsiz  məhsulun  qarşısının  alınmasına  göstərişlər  ola 

bilər. 

---

 

59 

Sənaye  mülkiyyəti  anlayışı  təkcə  sənayeyə  yox,  həm  də 

kənd  təsərrüfatı  və  hasilat  sənayesinə  və  sənaye  və  təbiət 

mənşəli  məhsullara:  şəraba,  buğdaya,  tütün  yarpaqlarına, 

meyvələrə,  mal-qaraya,  faydalı  qazıntılara,  mineral  sulara  , 

pivəyə, güllərə, una da şamil edilə bilər. 

İntellektual mülkiyyətin obyektləri müəlliflik hüququnun, 

patent qanunvericiliyinin və qonşu hüquqların obyektləri hesab 

olunur. 

Qanunvericilikdə  intellektual  mülkiyyətin  sənədləş-

dirilməsi,  ötürülməsi,  qorunması  və  bununla  bağlı  beynəlxalq 

razılaşmaların sənədləşdirilməsi öz əksini tapmalıdır.  

Patent  hər  dövlətin  ixtiraların,  sənaye  nümunələrinin, 

faydalı  modellərin  hüquqi  qorunması  üçün  verdiyi  sənəddir. 

Patent ixtiranı, sənaye nümunəsini, faydalı modeli istifadə edən 

hər  kəsdən  onun  müəllifindən  icazə  alınmasının  vacibliyini 

təsdiq  edir.  Patenti  sahibinin  hüquqları  isə  ölkənin  patent 

qanunvericiliyində  öz  əksini  tapır.  Həmin  qanunvericilikdə 

patentin qüvvədə olma müddəti də göstərilir.