Türk tekke şİİRİ Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı Kapak Ebrusu

20. Yüzyıl Tekke Şiiri ....................................... 214
Edip Harabî ........................................................................214
Zikrî .....................................................................................215
Muzaffer Ozak ....................................................................217
Kaynakça ............................................................................221

---

1.BÖLÜM
TÜRK TEKKE  
(TASAVVUF) ŞİİRİ
TÜRK TEKKE (TASAVVUF) ŞİİRİ
Türk tasavvuf  şirinin veya başka bir isimlendirmeyle Tekke 
şiirinin  ortaya  çıkışı  şüphesiz  ki  doğrudan  İslamiyet’le,  daha 
doğrusu Türklerin bu yeni dini kabul etmeleriyle ilgili bir olaydır.
İslâm  dini,  kabulünden  itibaren  Türklerin  sosyal  ve 
siyasi  hayatlarına  doğrudan  şekil  veren  bir  değer  olmuştur. 
Edebiyatında da bundan etkilenmemesi elbette düşünülemezdi. 
Nitekim  öyle  oldu  ve  Türk  edebiyatı  bu  dinin  etkisinde  yeni 
şairler ve yazarlar yetiştirmeye, yetişen bu şair ve yazarlar da bu 
anlayış doğrultusunda yeni eserler vermeye başladı.
İslâmiyet etkisindeki Türk edebiyatını üç gurupta incelemek 
bir  gelenek  olmuştur.  Bunlar  Divan  edebiyatı,  Halk  edebiyatı 
ve  Tekke  edebiyatı  yahut  Dini-Tasavvufi  edebiyattır.  Tekke 
edebiyatını bu gruba giren edebiyatlardan birisi olarak ele almak 
bizce  gerçeği  tam  olarak  yansıtmıyor.  Zira,  tasavvuf,  bir  İslam 
yorumu  olarak  ortaya  çıktıktan  sonra  kurumsal  olarak  sadece 
tekkelerin, dergahların ve burada bulunan tarikat mensuplarının 
konusu olmamıştır. Tasavvuf, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde 
yöneticisinden  en  sade  vatandaşına,  aydınından  sanatkârına 
kadar  her  kesimin  ilgilendiği  bir  mesele  durumundadır.  Bu 
bakımdan  doğrudan  Divan  edebiyatı  ve  Halk  edebiyatı  grubu 
içinde bulanan şairleri de Tekke şairleri kadar olmasa bile tasavvuf  
düşüncesi etkisinde eser veren isimler olarak görmek gerekir. 

---

12
Fakat  genel  anlamda  tasavvuf   şiiri  denilince  tekke 
mensuplarına  ait  şiirler  anlaşıldığı  için  biz  de  bu  çalışmada 
konuyu  Tekke  şiiriyle  sınırlıyoruz.  Bu  yüzden  eserlerinden 
örnekler vereceğimiz şairlerin büyük bir bölümü tekke şairleridir. 
Ama  tasavvufun  Divan  ve  Halk  şiirindeki  etkisini  göstermek 
açısından az da olsa bu gruba giren şairlerden de örnekler almak 
durumunda kaldık.