Hukukun temel kavramlari
Yüklə 1,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 6.3.1. Aslen/Aslından Kazanma
Daha önce bir kimseye ait olmayan veya sahibi bilinmeyen bir hakkın ilk olarak bir kimsece elde edilmesidir. Bir yazarın yazdığı öykü üzerindeki hakkı, bir mühendisin geliştirdiği bir makine üzerindeki patent hakkı, bir çiftçinin bahçesinden topladığı meyveler üzerindeki hakkı, sahipsiz bir malı bulan kişinin bu mal üzerindeki hakkı, aslen kazanmadır. Sahipsiz menkul malın aslen kazanılmasına ihraz denir. Sahipsiz gayrimenkulün aslen kazanılmasına ise işgal denir (TMK, m. 767, 707). Sahipsiz olan veya sahibi bilinmeyen bir malın kazandırıcı zamanaşımı yoluyla kazanılması da aslen kazanma yollarından biridir. Örneğin kaybolan bir menkul eşyayı bulan kişi, sahibini bilmiyorsa, jandarma veya polise haber verdikten ve bunu herhangi bir şekilde duyurduktan sonra beş yıl içinde sahibi çıkmazsa, bulduğu eşyanın sahibi olur (TMK, m. 769-771). Bir gayrimenkulün olağan veya olağanüstü zamanaşımı yoluyla kazanılması da hakkın aslen kazanılmasıdır (Sümer 2018: 184). Örneğin tapuda kayıtlı olmayan veya sahibi anlaşılamayan bir gayrimenkulü yirmi yıl aralıksız, çekişmesiz (nizasız) bir şekilde 140 mal sahibi gibi kullanan kimse, mahkemeden bu gayrimenkulün tapuda kendi adına tescil edilmesini isteyebilir. Buna olağanüstü zamanaşımı yoluyla gayrimenkulün kazanılması denir (TMK, m. 713). Aynı şekilde geçerli bir hukuksal nedene dayanmaksızın tapuda bir gayrimenkulün sahibi olarak görünen kişi, iyi niyetle, aralıksız ve çekişmesiz olarak on yıl süreyle bu taşınmazı kullanmışsa zamanaşımı yoluyla gayrimenkulün sahibi olabilir (TMK, m. 712). Yüklə 1,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|