2.1.1. Özel Hukuk Yaptırımları Cebri icra, tazminat, geçersizlik ve iptal özel hukuktaki başlıca yaptırım türleridir.
Tazminat dışındaki bu yaptırımların temel özelliği, yapılan bir hukuksal işlemin sonuç ve
etkilerine dönük olmasıdır. Bunun yanında bir de hukuksal işlemin kurucu ögelerinden birinin
eksik olması durumunda o hukuksal işlemin hiç kurulmamış olması gibi bir durum ortaya çıkar.
Buna, aşağıda incelendiği gibi, yokluk denir (Cansel vd. 2016: 145).
2.1.1.1. Cebri İcra (Zorla Yaptırma) Borçlunun, bir şeyi vermeye, yapmaya ve yapmamaya mahkûm edildiği veya
alacaklının istemine karşı herhangi bir savunma yapabilme olanağının bulunmadığı durumlarda
alacaklı, cebri icra yoluna başvurabilir. Borçlunun borcunu kendiliğinden yerine getirmemesi
durumunda, devletin adalet teşkilatı tarafından zor kullanarak yerine getirilir. Cebri icranın
konusunu, parasal edimler oluşturabileceği gibi para dışındaki edimler oluşturur. Taşınmazın
tahliyesi, taşınır mal teslimi gibi. Konusu para olan cebri icra, haciz veya iflas yoluyla
gerçekleşir. İcra dairesinin, borçlunun malvarlığı içinde bulunan belli mallarına el koymasına
haciz denir. Haklarında iflas kararı bulunan kişiler hakkında icra takibi iflas yoluyla olur.
İflasta, borçlunun haczedilebilir tüm mallarına el konur. Tüm borçlulara karşı icra mümkünken
iflas kural olarak sadece tacirlere karşı uygulanır (Bilgili/Demirkapı 2017: 130). Çünkü tacirler,
hem ticari işletmeleriyle ilgi olan ticari borçları hem de işletmeleriyle ilgili olmayan adi borçları
nedeniyle iflasa tabidirler. Bu, tacir olmanın yasal bir sonucudur (Kayıhan 2008: 265-266).
