2.1.1.3. Yapılan İşlemin Geçerli Olmaması/Geçersizlik Geçersizlik, hukuksal işlemin yasanın aradığı koşullara uyulmadan yapılması
durumunda ortaya çıkar. Geçersizliğin iki çeşidi bulunmaktadır.
2.1.1.3.1. Yokluk Yokluk, bir hukuksal işlemin hukukun öngördüğü kurucu ögelerinden en az birine
uyulmaması dolayısıyla o işlemin hiç oluşmamış sayılmasıdır. Böyle bir işlem hiç doğmamış,
hiç ortaya çıkmamıştır. Sözleşmelerde irade açıklamaları birbirine uygun değilse sözleşme
doğmamıştır yani yok hükmündedir. Örneğin evlendirme memuru önünde yapılmayan bir
evlenme yok hükmündedir (TMK, m. 141). Çünkü yasa, evlenmenin evlenme memuru
huzurunda yapılmasını kurucu koşul olarak aramıştır. Aynı şekilde yazılı olarak yapılmayan
kefalet sözleşmesi de yoktur. Çünkü kefalet sözleşmesinde yazılı şekil, kurucu ögedir (Bilge
2007: 23; Gözübüyük 2016: 10; Pulaşlı/Korkut 2017: 14).
Yine iradenin maddi cebir altında açıklanmış olması durumunda, örneğin bir senedin
enseye dayanmış bir silahın korkusuyla imzalanması halinde söz konusu hukuksal işlem için
yokluk yaptırımı söz konusudur (Cansel vd. 2015: 146). Bu etki altında imza atan kişinin iradesi
bozulmuştur. Geçerli bir sözleşmenin söz konusu olabilmesi için iradenin özgürce açıklanması,
fesada uğramaması gerekmektedir.
Yokluk yaptırımıyla sakat bir işlemin yokluğunun mahkeme kararıyla tespitine gerek
yoktur (Gözler 2016: 381).
