Şahlar həSƏNOĞLU
**** ***** ****
Yüklə 1,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
| **** ***** ****
Sürəyyanin təsəllisi son dərəcə səliqə-səhmanla yazıb doldurduğu öz xatirat dəftərçəsiydi. O hələ Cəmilə olanda dəftərçəsini Sürəyya adından yazırdı. Cəmilə adından üz döndərib yaş kağızında, pasportunda, bütün sənədlərində adını dəyişdirib Sürəyya adını mənimsədikdən sonra indi o dönüb gerçəkli Sürəyya olmuşdu. Bir aydan artıq çalışmışdı bundan ötəri. Kamalın xatirəsi onda bütün ömrü boyu qalsın deyə adını Sürəyya adı ilə dəyişdirtmişdi. Əlbəttə, ərizəsində başqa cürə yazmışdı: Familiyası Kərimovadı, pambıqçı qadın, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Sürəyya Kərimovanı özünə bir obraz kimi götürmək, onu özü üçün bir örnək seçmək niyyətiylə adının da Sürəyya olmasını arzu etdiyini yazırdı. Elə bu da kömək etdi ona. Son ucu razılaşıb qəbul etdilər ərizəsini. Hələ xoşları da gəldi ondan. İndi öz sevdiyi Sürəyyası adından keçirdiyi o sonsuz intizar, hicran haqqında, qəmli-kədərli yaşamalar haqqında, düşüncələr haqqında yazıb səliqəylə doldurmaqdaydı dəftərçəsini. Sürəyyanın xatirat dəftərçəsindən yarpaq: İntizarın caynağında gecə-gündüz qalmısanmı, ey bacım? Boğazına mənimki tək acı qəhər tıxcanıbmı, dolubmu? Gül bənizin içindəki bu qəhərdən saralıbmı, solubmu? Solubdusa bacımsan! Pəncərənin qabağında saatlarla durmusanmı, ey bacım? Həyatından bezikib də can boğaza yığıldığın olubmu? Bu g ünündə qulağına həzin-həzin mərhəm bir səs gəlibmi? Gəlibdisə bacımsan! 175 Gözlərini yumub bəzən bu həyatdan uçmusanmı, ey bacım? Ala- yaşıl bir dünyada ürəyinə xoş duyğular dolubmu? Orda sənin uca boylu, qələm qaşlı, gözəl yarın olubmu? Olubdusa bacımsan! Çox sevdiyin bu aləmdə üçcə günmü, ya çox qaldın, ey bacım? Ürəyində tüğyan edən duyğuların o oğlana dəydimi? Bax, sən onu sevdiyin tək, o da səni bəyəndimi, sevdimi? Sevibdisə bacımsan! İtirdim mən o oğlanı! O gün, bu gün öldüyümdü, ey bacım! Yoxsa elə bir nəs gündə bu iş sənin öz başına gəlibmi? Bir gün sənə var olan yar, yox olub da bir gün səndən itibmi? İtibdisə bacımsan! Sürəyyanın gördüyü miyanə bir yuxuda oxuduğu həzin mahnı: Heyran gözün xumarı, Baxıb oldum tumarı. Bilmədim uduzaram Niyoynadım bu qumarı? Heyran gözə saç düşə, Kiprik qalxa y aş düşə, Bir qız yardan olunca Başına bir daş düşə! Heyran gözlər salışdı Fikirlərim qarışdı, Belə baxma sən Allah, Ürək-öfkəm alışdı. 176 Heyran gözlər arası, Çatma qaşın qarası, Heyran gözüm qəlbimdə Açıb illər yarası! Sürəyyanın xatirat dəftərçəsindən yarpaq: "Bu gün oktyabrın 22-dir. Kamalı itirdiyimin iki ili tamam olub, üçüncü ilə ayaq basır. Dərsdə hiss elədim ki, havayı yerə oturmuşam burda, ağlıma heç nə batmır. Ürəyim bərk darıxır, qulaqlarımda guvultu başlayıb. Tənəffüsdə bir kəsə bir söz demədən institutdan çıxıb metroya sarı yönəldim. Evə gəlib yenə dəftərlə, kitabla əylənərdim, pəncərə önündə dayanıb balacaların oyanmasına tamaşa edərdim. Yenə keçən il bu günki gündə tarladaydım, ayrı bir rayonda, ayrı bir tarlada olsaq da nə fərqi varmış, tarla elə tarladı. Qaçıb təklənmişdim yenə, nəsə belə bir duyğu vardı məndə: bəlkə bir sirr var bu tarixdə, birdən görərəm budur bir böyürdən çıxıb gəlməkdədi Kamal. Gəlmədi. Ağladım çoxlu. Kamalın səsi gəldi qulağıma, qoxusu gəldi burnuma. Dinlədim, qoxladım. Bu il heç pambığa da getmədik. 22 Oktyabr da budur dözülməz bir ağrı kimi gəlib çıxıb. Bağrı çatlayır adamın auditoriyada. Elə lap küçədə, yolda evdə də, pəncərə qabağında da. Bulana-bulana metroya girib esk alatorla aşağı enirdim. Metroda həmişə gözlərim adamlarda olardı, mənə elə gələrdi bu adamları ona görə belə düzüblər eskalatora mənim işim asan olsun, baxıb onlara seçə bilim, tanıya bilim, tapa bilim öz axtardığımı. Dəhşətə gələrdim bəzən belə vaxtlarda. Gör işə bax, bir belə adamlar düzülə eskalatorlara, küçələrə, yollara, tərpənmək olmaya adam əlindən institutda, kino-teatrlarda, qatarlarda amma sənin axtardığın o bircə adam heç vaxt olmaya bunların içində! Vallah fikirləşəndə az qalır dəli ola adam! 22 Oktyabr günü isə fikrim özümdə deyildi, heç adamlara da baxmırdım. Onu axtarmağı düşünmürdüm də heç, fərağına yanırdım elə. Birdən yanımdan bir 5 qəpiklik ötüb keçəndə ixtiyarsız qayıdıb geri 177 baxdım, baxınca da ürəyim qopdu yerindən: Kamal! Eskalatorun la p başında dönüb özündən geriki qarakül dərisindən dimdikli papaq qoymuş boynu qısıq adama nəsə deməkdədi: "Kamal"!- deyə dəli kimi necə qışqırdımsa hamı dönüb mənə baxdı. Kamal elə bil heç yoxmuş, görünmədi Kamal. Eskalator onları elə həmin anda bayıra çıxardı. Görən eşitmədilərmi səsimi? Görən doğrudan da Kamalmıydı gördüyüm? Bizim eskalator hələ də aşağı düşməkdəydi. Mən özüm atılıb pilləkənləri düşmək istəyirdim yerə, tez çatım deyin. Di gəl, cüt-cüt, qoşa-qoşa dayanmışdı bəxtəvərlərin hamısı. Aşağı düşəndə də bir rota saldat kəsdi qabağımı. Yüzəcən olardı saldatlar. Elə bil tale özü kəsirdi yolumu, elə bil gedişat özü belə-belə maneələr çıxarıb qarşıma özü qoymurdu çatam istəyimə, yetişəm muradıma! Gedib qalxan eskalatora düşüncə elə bildim il keçdi. o qədər doluydu eskalator adamla, elə bil gücü də çatmırdı eskalatorun dartıb onları yuxarı çıxarmağa. Ürəyim içimdə şiddətlə döyünürdü, boğulurdum sevincimdən. Ay Allah neyləyəcəyik biz tapışsaq o küçədə, necə olacayıq biz! Eskalator elə bil görkəzmə bir aləmə aparırdı məni, qaranlıq dünyadan çıxarıb işıqlığa, işıqlı dünyaya aparırdı eskalator məni. Elə bil nağıl aləmindəydim, elə bil Zümrüd quşuna minib işıqlı dünyaya uçmadaydım. Səadətimə çatacaqdım orda, Kamalıma yetişəcəkdim. Görən eşitmədimi Kamal məni? Bəlkə elə yuxarıda dayanıb gözləyir məni? Ya bəlkə o da yenidən geri qayıtmaqdaydı? Yox qayıtmış olsaydı indi görmüşdü məni, ya mən onu. Eskalator başa çatıb topa-topa duruşmuş cavanlara sarı qaçdım, nə bu topada tapdım, nə o biri topada görə bildim Kamalı. Ürəyim az qalırdı ağzımdan çıxa. Ay qardaşlar bilmədiniz necoldu Kamal, ay şişman xala, ay gözətçi qadın sən Allah bilmədim necoldu Kamal? Yüyürüb küçəyə çıxdım, o tinə boylandım, bu tinə göz gəzdirdim, yoxdu Kamal, qeybə çıxmışdı Kamal! Fikirləşdim yəqin səhv görmüşəm, qara basıbmış məni, aldadırmış gözlərim məni. Elə kor peşman bir 178 də geri qayıdırdım bir də belə baxıb o qarakül dərili dimdikli papaq adamı trolleybusa minmək istəyən gördüm. Dəli kimi yüyürdüm ora tərəf: - Ay qar- qardaş, siz indicə met-metrodan çıxdınız eləmi? - İndicə yox, bir az əvvəl. - Hə də, olar üç dəqiqə. - Yox beş dəqiqə olar. - Bi- bir oğ-oğlanla çıxırdınız, eləmi? - Bəli necəki? - Adı Kamal deyildi o oğlanın? - Yox, qızlar, Orxandı adı. - Sən Allah düzünü deyin qardaş! - Ay bacı, niyə yalan deməliyəm axı? - Yalan deyirsən, Kamaldı o! Məni ağlamaq tutdu burda. Qaragül papaqlı oğlan acıdı deyəsən bu halıma, ya məni dəli-dülü bildi. Trolleybus tərpənəndə mənə görə gedib minmədi trolleybusa. Qaldı görsün kiməm mən, nəyəm mən, nə axtarıram mən? - Vallah Orxandı oğlanın adı bacı, Tibb institutunu altı il bir oxuyub qurtarmışıq. - Mexanizasiya texnikumunda oxumayıb? - Ay bacı, texnikum nədi, mexanizasiya nədi, aspiran- turaya hazırlaşır gedə? - Bəs indi hara gedirdi qardaş, bilmədin? - Bir professor var onun yanına tələsirdi, taksi tutub ora getdi. - Bağışlayın, qar-qardaş, onda mən səhv salmışam, əziyyət verdim sizə. - Gözəl qızların qulluğunda olmaq Sahibovun ən fəxrli vəzifəsidi xanım qız, xoşdu mənə... Papağını çıxarıb reverans elədi qarşımda. Amma mən indi nifrətlə baxırdım ona. Guya elə yoldan ötən bir adamı Kamala oxşatmağımda, bu adamın da Kamal deyil bir başqası olma- ğında bu yazıqmış müqəssir. O da yəqin baxışımdakı bu nifrəti 179 hiss eləyib büzüşdü, bir az da qaralaşdı, üzünü çevirib yönü o yana dayandı. Qayıdıb yenə eskalatorla aşağı düşməyə başladım. İndi elə bil eskalator məni yerin təkinə, yerin təkindəki o qaranlıq dünyaya aparırdı. Məlikməmmədin atılıb mindiyi bir qara qoyundu guya eskalator, cəhənnəmlərə götürüb atacaqdı məni! İndi mən tamamilə əlimi üzmüşəm Kamaldan. Tale bizi qovuşmağa qoymaqacaq. Hər halda Orxan adlı bir həkimi bir Kamal sifətinə salıb göstərməklə tale bu gün böyük bir ərmağan bağışladı mənə. Özü də necə bir gündə! Sabahdan artıq üçüncü il başlayacaq. Görək bu üçüncü il nə gətirəcək mənə! Yüklə 1,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|