Şahlar həSƏNOĞLU
***** ****** *****
Yüklə 1,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
| ***** ****** *****
Sürəyya anası üçün sağalmaz bir dərd, bir yara olmuşdu. Gülsüm arva d gecə-gündüz əli qoynunda fikir-fikir eləyir, qızından yana ağır əzablar çəkirdi. Yanına getmədiyi bir molla hüzuruna getmədiyi bir cindar bir fırıldaqçı qalmamışdı. Pirlərə, ocaqlara gedir, baxtaçanlara, falçılara, min cür hoqqabazlar a müraciət edirdi. Sürəyya anasının bu işlərindən xəbərdardı, onlardan bir az da hələ nəşə alırdı. Əyləncəli gəlirdi 224 anasının bu çalışıb vuruşması. “Qoy neyləyir eləsin,- düşünürdü ürəyində, -anadır də, o da istəyir başqaları kimi öz qızını oğullu uşaqlı görə”. Doğrudan da indi Sürəyyanın tay- tuşları hamısı ərə getmişdi, hərəsinin üç-dörd uşağı vardı, ev- eşik sahibi olmuşdular. Sürəyya isə hələ də qara “yas” paltarı geyinib subay gəzməkdəydi. Nə olmuşdu qızına, başına nə iş gəlmişdi, fikir-fikir eləməkdəydi arvad. Ha fikirləşirdisə də ucunu bir yerə aparıb çıxara bilmir, beləcə mollaya, cindara, falçıya müraciət etməli olurdu. Bunlardan da heç bir nəticə hasilə gəlmirdi. Axırda bir ürək döyünməsi tapdı arvad. Bir quş ürəyi kimi çərpınırdı arvadın ürəyi. Bir neçə həkim yanına aparıb gəstərdilərsə də çarə tapıb arvadı bu dərddən qurtaran olmadı. Qorxmağa, anasından yana iztirablar çəkməyə başladı Sürəyya. Axı heç elə bir dərdi də yoxdu anasının, Sürəyyanın dərdindən bu günə düşmüşdü, Sürəyyanın fikrini çəkməkdən belə omuşdu. Yalnız Sürəyyanın bir oğlan seçib ərə getməsinə, ev- eşik yiyəsi olmasına bənddi arvad. Atas ı bir gün anasını götürüb o adı çıxmış alim həkimin üstünə apardı. Həkim, deyirdilər Leninqradda alim olub gəlmiş kimsə çox bilikli cavan bir adamdı. Bu həkimin yazdığı dava- dərman doğrudan da sağaltmağa başladı anasını. Indi arvadın ürəyinin döyünməsi, çırpınması dayanmış, əvvəlki halına qayıtmışdı. Gülsüm arvad gecə-gündüz alxışçıydı həkimə, elə hər sözü-söhbəti ondandı. “Əsil loğmandı vallah, heç Loğman da belə olmaz!”-deyirdi; indi də yeni bir fikir doğmuşdu arvadın başında: Sürəyyanı aparıb o həkimə göstərmək ! “Sənin işin həkimlikdi bala o həkim də Loğmandı, tapacaq baxan kimi dərdini, gəl sən razılıq ver, səni o həkimin üstünə aparım”. - Həkimə nə deyəcəksən ana, deyəcəksən nəsə çatışmazlıq var qızımda, ərə getmək istəmir qızım? - Noolar ay bala heylə deyəndə? - Bəs mən neyləyəcəyəm onda, mat-mat durub baxacam cavan həkimin üzünə? 225 -S ənin yanında demərəm bala, qabaqca tək girib özüm təklikdə deyərəm. Nolar, həkimdi də hər sir demək olar, nə qoca, nə cavan? - Ay ana, ürək xəstəliyidi bu? Belə xəstəlik qadın xəstəliyi olar, ürəkdən olmaz axı! - Boy başına dönüm ay bala, hər şeyin kökü ürəkdə deyil? Demirsən ürəyim istəmir? Demək maddə də elə ürəyindi qızım. Sən gəl razılaş, aparım səni o həkimin üstünə, həkim deyil vallah, Loğmandı bala! - Mən öz dərdimi özüm bilirəm ana, məndən ötrü o molla- cindar yan ına getməklərin də havayıdı! - Bəs indi mən nə daş salım başıma, nə qayrıram, özün də dərdini demirsən, mollaya, pirə inanmırsan, həkimə deyirəm getmirsən... Arvad doluxsunub a ğladı. Sürəyyanın özünü də ağlamaq boğdu, böyük qız olandan bəri ilk dəfə anası yanında ağladı. Ürəyi sakitləşib özünə gələndə anasına ürək-dirək verməli oldu: -Bir il qal ıb ana, bircə il. Bax, bu bir ili də gözlə, ondan sonra Rüstəm qağamın canına kim gəlsə qapımıza rədd etməyəcəyəm elçisini. Bax, and içdim, inan mənə. Gülsüm arvad o gündən sonra açılmağa başladı. Danışdıqları günün tarixini bir şahid kimi divara yazdırmışdı: 10 Noyabr. Əl altından iş də görürdü arvad. Bəzi oğlan anaları ilə danışıq da aparırdı altdan-altdan. Ara-bir görürdün bir cavan oğlanı tərifləyir qızı yanında, bir söz almaq istəyir qızından. Di gəl, qızının üzündə bir maraq işartısı tapa bilməyib yenə ümidsizliyə qapılırdı arvad. İl dəyişib Sürəyyanın gözlədiyi onuncu ilin İyul ayı gələndə anası Zakirin ailəsiylə Sürəyyanı yaylağa göndərdi. Yaylaq qızın qəlbində görünməz-bilinməz yaralar açdı. On ildən artıqdı gəlməmişdi yaylaqlara. Indi bu yerlərə gəlib on il qabaqlar ın o qayğısız çağlarını andıqca selə-suya dönüb axırdı qız. Bu göy yaylaqlar başında bir yeniyetmə qız ömrünün on ildən artığı keçmişdi. Gözünü açıb dünyaya baxandan bəri 226 Sürəyya hər il bu yaylaqlara gəlmişdi. Hər bulaq bir xatiratı ilə bağlıydı, hər şırıltı bir məhəbbət mahnısı oxuyurdu ona, hər yamac bir ümid burnuna dönüb dadlı-dadlı xəyallara daldırırdı. Nolardı bax, bu uca dağ qılıcını o tərəfə aşıb bu yaşıllıq içində, bu yiyəsizlik içində birdən Kamalla rastlaşa. Olmaz niyə? Vallah nə desən gözləmək olar bu dünyadan. Nə desən. Bir qaya dibində bir topa gül çiçək dərib oturduğu yerdə bir də belə qayıdıb görər budu ona sarı gəlməkdədi Kamal. Başında o iri kepkası, əynində Volodarski tikişli, üstü toza batmış köhnə kostyumu, ayağlnda 8 manatlıq ayaqqabı budu gəlməkdədir. Bəzən gözlərini yumub uzun müddət beləcə gözləri qapalı qalır, bəlkə mö”cüzə baş verə bilər birdən, gözlərini qəfil açıb görər... Fəqət nə möcüzə baş verirdi, nə də bir adam gəlib çıxırdı. Tam yiyəsizlok, tam sakitlik, uca dağ başı, qəlbi bir qaya dibi. Həzin bir mahnı gəlib dolurdu sinəsinə, “sona bülbüllər” oxuyurdu. Oxuduqca da nəfəsi tıncıxır, gözlərinə pərdə gəlirdi. Mahnını hər dəfə oxuyub qurtaranda yanağında nəsə bir gicişmə, dartınma duyub bulaq üstünə enirdi. Bilirdi nədəndi bu, bilirdi ərp bağlayan yaş yeridi yanaqlarını dartıb incidən. Bəzən belə vaxtlarda ürəyindən səfsətələr keçirdi: andını təzələmək, yenidən on il vaxt götürmək. Axı, Kamalsız səadət olmayacaq ona, axı, Kamal qoymur bir başqasına mehr sala, ünsiyyət bağlaya. Nərgizə verdiyi sözü bir təhər geri götürə bilərdi. Başa salmaq olardı Nərgizi, bəs anası? Anasına verdiyi vəd? Pozsaydı anasına verdiyi və”di bir də o baş həkimə yavıncı olaydılar gərək: anasının xəstəliyi başlayacaqdı o saat, ürək sıxılmaları başlayacaqdı. Bəzən heç bir şey görünmürdü gözlərinə. Anası da görünmürdü. Bu ucalıq, yüksəklik peşində, bu allı-yaşıllı çəmənliklər əhatəsində, başı üzərində dağ qartallarınin qanad gərib süzdüyü, gözləri önündə dibsiz uçurumlar, dərələr quylandığı, qəlbində dərya dərdinin dalğalandığı, ilk eşqinin, ilk məhəbbətinin yada düşüb sinəsini yandırdığı, bir qaya 227 dibinə söykənib gözlərini yumaraq yumulu gözlərin önündə bir xəyali sevgilin gəlib durduğu yerdə nə ata, nə ana. Dözüb dayana bilmədi Sürəyya dağların bu oyandırıcı, sevda qaldırıcı ab-havasına. Ildırım çaxmasından qorxduğunu bəhanə edib isti bir Avqust günündə onları yoluxmağa gəlmiş atasının QAZ-69- na əyləşərək aranlara yola düşdü. Kənddə onu bir ürəkbulanması, baş gicəllənməsi tapdı. Pis-pis yuxular görür, çox na rahat yatırdı. Başında ağrılar əmələ gəlirdi. Özü bilirdi bütün bunların səbəbini. Oktyabrın yaxınlaşmasındandı bütün bunlar. Onuncu ilinin Oktyabr ayının yetirməsindəndi. Di gəl, anasını başa sala bilmirdi. Sentyabrın elə ilk həftələrində ağrı-acıları o qədər şiddətləndi Gülsüm arvad yenə onu haman o baş həkimin üstünə aparmaq eşqinə düşdü. Sürəyyanın getməməkçin heç bir bəhanəsə də qalmamışdı. Axırda fikirləşdi qoy anası bu yerə də aparsın onu, axır əl çəksin, rahat qoysun onu. Həkimin qə”buluna getməyə q ızı razılıq verəndə Gülsüm arvadın sevinci yerə-göyə sığmırdı. Sabahın açılmasını səbirsizliklə gözləyirdi. Yüklə 1,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|