Фонетик сатҳ бирликлари


III.  Prof.  B.D.  Polivanov



Yüklə 0,96 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə41/66
tarix31.12.2021
ölçüsü0,96 Mb.
#112870
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   66
fonetik sath birliklari

III. 

Prof.  B.D.  Polivanov  I.A.  Boduen  de  Kurtenening  g‗oyalariga 

hamohang  fikr  bildirgan  tilshunoslardan  biridir.  U  o‗zining  1915-1916  yillarda 

o‗qigan  va  1923  yilda  "Tilshunoslikka  kirish  va  umumiy  fonetika  bo‗yicha 

ma‘ruzalar" ("Leksii po vvedeniyu v yazыkoznanie i obщey fonetike") nomi bilan 

nashr  qilingan  nazariy  kursida  quyidagilarni  ta‘kidlaydi:  "Shuni  nazarda  tutish 

kerakki,  birinchidan,  tovushlar  o‗rtasidagi  barcha  fiziologik  va  fizik  tafovutlar 

(tovush  hosil  qilishda  sodir  bo‗ladigan  harakatlar  va  tovushlarning  akustik 

tarkibidagi  farqlar)  tilning  aloqa-muomala  vositasi  sifatidagi  faoliyatida  bir  xil 

qiymatga  ega  emas,  ikkinchidan,  ikki  tovush  o‗rtasidagi  muayyan  tafovutlarning 

turli  tillardagi  qiymati,  ya‘ni  lisoniy    tafakkurning  tovushdagi  biror  sifatiga 

bo‗lgan munosabati turlicha bo‗lishi mumkin ".

1

  

Ye.D.  Polivanovning  fonologiyadagi  xizmatlaridan  biri  shuki,  u  fonologik 

tizimning  tarixiy  taraqkiyotida  sodir  bo‗ladigan  divergensiya  (bir  fonemaning 

ikkiga  parchalanishi)  va  konvergensiya  (ikki  fonemaning  bir  fonema  holiga 

kelishi) nazariyalarini ishlab chikdi. 

Yuqoridagi  ma‘lumotlardan  ko‗rinadiki,  Ye.D.  Polivanov  fonemani  so‗zning 

morfologik  tarkibi  sifatida  qaragan,  bu  hol  uni  keyinrok  yuzaga  kelgan  Moskva 

fonologiya maktabining ilk namoyandalaridan biri deb qarashga asos bo‗ladi. 

                                                 

1

 

Поливанов  Е. Д.   Лекции по введению в языкознание и общей фонетике // История...  языкознания. Хрестоматия М.: Высшая школа , 



1988. С. 178.

 



 

55 



Yüklə 0,96 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   66




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin