Zahiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti



Yüklə 0,83 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə18/22
tarix31.12.2021
ölçüsü0,83 Mb.
#113487
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   22
zamonaviy talimda oqituvchining tyutorlik supervizorlik va moderatorlik faoliyati

O‘qituvchi faoliyatining 

tuzilmasi 

O‘quvchi faoliyatining 

tuzilmasi 

 

o‘quvchilarga 



o‘quv 

muammosini  

 

taklif etish; 



 

o‘quvchilar 

 

bilan  


hamkorlikda  

 

tadqiqot 



masalasini 

o‘rnatish; 

 

o‘quvchilarning ilmiy   



faoliyatini tashkil etish 

 

o‘quv 



 

muammolari  

mohiyatini  anglab olish

 

tadqiqot    muammosini  



o‘qituvchi    va  o‘quvchilar  bilan 

birgalikda  o‘rnatishda 

 

faollik 


ko‘rsatish; 

 

ularni  echish  usullarini 



topish; 

 

tadqiqiy 



 

masalalarni  

echish  

usullarini o‘zlashtirish 

 

Evristik    metodi    o‘qituvchilardan    ijodiy    xususiyat    kasb    etuvchi  



yuqori darajadagi bilish faoliyatini tashkil eta olish ko‘nikma va malakalariga 

ega bo‘lishni  taqozo  etadi. Buning natijasida o‘quvchilar  mustaqil  ravishda  

yangi  bilimlarni    o‘zlashtira    oladilar.    Ular    odatda    yuqori    sinf  

o‘quvchilarining  o‘zlashtirish    darajalarini    hisobga    olgan    holda    ma’lum  

holatlarda    qo‘llaniladi.    Ushbu    metodlardan    boshlang‘ich    sinflarda  

foydalanish  amaliyotchi-o‘qituvchilarning    fikrlariga    ko‘ra    bir    muncha  

murakkab hisoblanadi. Biroq uzluksiz ta’lim tizimiga shaxsga yo‘naltirilgan 

ta’limni  faol    joriy    etishga    yo‘naltirilgan    ijtimoiy    harakat    amalga  




40 

 

oshirilayotgan  mavjud  sharoitda  ushbu  yo‘nalishdagi  loyihalarni  tayyorlash 



o‘ziga xos dolzarb  ahamiyatga  ega  bo‘lib  bormoqda.  SHunga  qaramasdan  

bu  tasnif  maktab  amaliyotida  birmuncha  keng  tarqalgan  va  pedagogik  

hamjamiyat    tomonidan    e’tirof  etilgan.  SHuningdek  buyuk  didakt 

I.YA.Lerner asarlari asosida ilmiy  tadqiqot ham amalga oshirilgan. 

 

 



41 

 

2 BOB. ZAMONAVIY TA’LIMDA O’QITUVCHINING 



TYUTORLIK, SUPERVIZORLIK VA MODERATORLIK FAOLIYATINI 

AMALIYOTGA TADBIQ QILINISHI 

 

2.1. O‘QITISHDAGI INNOVATSIYALAR VA ILG‘OR XORIJIY 



TAJRIBALARGA TAYANISHNING AFZALLIKLARI 

 

Ma’lumki  mamlakatimiz  oliy  ta’lim  muassasalarida  barcha  fanlarni  

o‘qitish    jarayonida  innovatsiyalar  va  ilg‘or  xorijiy  tajribalarni  qo‘llash

6

 



bugungi kunning dolzarb masalalaridan biri hisoblanadi.  Shunday  ekan  biz  

bugungi  kunning  eng  muhim  innovatsiyalar  va  ilg‘or  xorijiy tajribalariga 

to’xtalib o’tamiz.  

Modulli  texnologiyalar  -  eng  zamonaviy  texnologiya  bo‘lib,  modul  

bloklaridan  tashkil topgan axborotni tizimli ravishda qayta ishlash va  tahlil 

qilishga,  talabaning  mustaqil  faoliyatiga  asoslangan,    bilim,    ko‘nikma    va  

malakalar    diagnostikasida    turli    shakllaridan    foydalangan    holda  tashkil 

etiluvchi yahlit jarayon.  

Blended  learning  –  aralash  o‘qitish  tizimi  bo‘lib,    ta’limiy  konsepsiya 

hisoblanadi,  qaysiki  mustaqil  ravishda  bilimlarni  onlayn  orqali  va  kunduzgi 

holatda o‘qituvchi ishtirokida o‘rganiladi.  

Ya’ni  “shu  yerda  va  hozir”  degan  ma’nolarni  tushuniladi.  Aralash 

o‘qitish shakllari:  

•  Blended learning;  

•  Hubrid learning;  

                                                           

6

 Oliy  pedagogik  o‘quv  yurtlarining  o‘quv  jarayoniga  pedagogik  texnologiyalarni  tatbiq 



etishning ilmiy asoslari. Respublika ilmiy-metodik konferentsiyasining materiallari. – T.: 

Nizomiy nomidagi TDPU, 2000. 111 b. 

 



42 

 

•  Technology-Mediated Instruction;  



•  Web-Enhanced Instruction;  

•  Mixed-Model Instruction.  

Zamonaviy ta’limda tyutor, supervizorlik va moderatorlik faoliyati  

Tyutor  –  bu  o‘qituvchi.  Muhim  o‘qituvchi,  uning  asosiy  maqsadi  faqat 

bilim berish emas, bolaning  maqsadga  erishishi  uchun  mustaqil  ravishda 

harakat  qilishga  o‘rgatish.   

Tyutor  – pedagog  ta’lim  oluvchilarning  mustaqil  ravishda  maqsadini  

belgilashiga,    o‘z    kamchiliklarini  tushunishga,  ajdodlar  tajribasini  amalda 

qo‘llashga o‘rgatadi.  

Supervayzer    (ingliz    “supervise”–kuzatish    ma’nolarini    bildiradi)    –  

kuzatuvchi.    U    ta’lim  jarayonidagi    kamchilik    va    yutuqlarini    kuzatadi.  

Shuningdek,    adminstator    savollarini   yechishga  harakat    qiladi   u    kreativ,  

ambitsioz,    kuzatuvchi,    kommunikativlik,    analitik,    ijrochi,    mas’uliyatli, 

strategik fikrlovchi xususiyatlariga ega shaxs. Uning vazifalari:  

•  shaxsni tanlash va o‘qitish;  

•  ta’lim oluvchilar o‘rtasida topshiriqlarni bo‘lib berish;  

•  ta’lim oluvchilar bilan o‘zaro munosabatga kirisha olish;  

•  ta’lim sifatini nazorat qilish;  

•  ta’lim oluvchilar faoliyatidan xabardor bo‘lish.  

Moderator  –  axborotlarni  tekshiradi,  o‘rnatilgan  tartibda  taxrir  qiladi 

yoki o‘chirib tashlaydi. 

Pedagogik  fasilitatsiya  va  talabalar  bilimini  baholashning  assesment 

texnologiyalari turlari:  

Modul    tamoyillari,    turlari,    tarkibiy    qismlari.    Evropa    modul-kredit  

tizimini  tahlili.  “Edvayzer”, “Tyuter”, “ Aralash o‘qitish”, “Vebinar” tizim, 



43 

 

“Supervayzer”,  “Fasilitator”  lardan  iborat  bo’lib  ular  talabalar  bilimini 



baholashda samarali usul hisoblanadi.  

Hozirgi    vaqtda    jahonning    rivojlangan    mamlakatlaridagi    ta’lim  

tizimida    qo‘llanilib  kelinayotgan    va    didaktikada    ishlab    chiqilgan  

pedagogik  texnologiyalar  shaxsga yo‘naltirilganligida, ta’lim oluvchilarning 

bilish faoliyatini tashkil etish va boshqarishda, shaxsga bo‘lgan munosabatida 

ko‘rinadi.  Zamonoviy  metodlar  ya’ni  interfaol  usullar  o’qitishni  samarasini 

oshirishga,  ruxiy  zo’riqishning  oldini  olishga  kam  vaqt  sarf  etib  yuqori  

natijalarga    erishishga,  talabalarda    mantiqiy,    ijodiy,    tanqidiy,    mustaqil  

fikrlashni  shakllantirishga,  qobiliyatlarni rivojlantirishga,  yetuk  mutaxassis  

bo’lishlariga,    hamda    mutaxassisga    kerak    bo’lgan    kasbiy  fazilatlarni  

tarbiyalashga    yordam    beradi.      Davr    talabiga    ko‘ra    ta’lim    tizimida  

hukmronlik qilayotgan  an’anaviy  ta’limni  mazmunan  yangilash  va ta’lim-

tarbiya  jarayonini  tashkil  etishni tubdan o‘zgartirishga qaratilayotganligini 

ta’kidlash kerak. 

 

 



44 

 


Yüklə 0,83 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   22




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin