Geri dönüş (repatriation) Geri gönderme/refulman (refoulement) Çeşitli uluslararası hukuki belgelerde öngörülen koşullar
çerçevesinde, mülteci veya savaş esirlerinin vatandaşı
oldukları ülkeye geri dönme hakkı (1949 Cenevre
Sözleşmeleri ve 1977 Protokolleri, 1907 Dördüncü
Lahey Sözleşmesi’ne Ek Kara Savaşlarında Kanun ve
Teamüllere Saygı Gösterilmesine İlişkin Yönetmelik,
insan haklarına ilişkin hukuki belgeler ve uluslararası
teamül hukuku). Geri dönüş seçeneği, kişileri alıkoyan
güçlerin değil bireyin kişisel bir hakkıdır. Ayrıca,
uluslararası silahlı çatışmalar hukukunda geri dönüş,
çatışmalar sona erdiğinde, kişileri alıkoyan güçlerin bu
haktan yararlanmaya uygun kişileri (asker ve siviller)
serbest bırakma, menşe ülkelerin ise vatandaşlarını
kabul etme yükümlülüğünü de içermektedir. Antlaşma
bu hususta genel bir kural getirmese de, günümüzde
savaş esirlerinin ve gözaltındaki sivillerin geri dönüşüne
taraflar zımnen rıza göstermeyi kolaylıkla kabul
etmektedir. Terim olarak geri dönüş, uluslararası kriz
zamanlarında diplomatik elçiler, uluslararası yetkililer,
yabancı bir ülkeye yerleşmiş kişiler ve göçmenler için
de kullanılmaktadır.
Ayrıca bkz. ‘destekli gönüllü geri dönüş’, ‘istek dışı geri dönüş’, ‘dönüş’, ‘dönüş hakkı’,‘gönüllü geri dönüş’, ‘gönüllü dönüş’. Ayrıca bkz. ‘zorla sınırdışı’, ‘sınır dışı’, ‘zorla dönüş’, istek dışı geri dönüş’, ‘geri göndermeme (non-refulman)’, ‘zulüm’ ve ‘dönüş’.
