Microsoft Word makale Erdal Küçüker

Liseden üniversiteye geçiş. Bu dönemde liseler yükseköğretime öğrenci 

hazırlayan,  “yüksek  tahsilin  bir  kademesi”  olarak  kabul  edilmiştir  (MEB, 

1991d, s. 18-19). Yükseköğretime geçişte aranan koşullarda çeşitlilik olmakla 

birlikte bazı ortak uygulamalar da bulunmaktadır. Üniversite ya da fakültelere 

geçişte  Olgunluk  Belgesi  ve  fakülte  tarafından  yapılan  seçme  sınavında 

başarılı  olmak  en  fazla  aranan  koşullardır

12

.  Bu  dönemde  yükseköğretime 

                                                            

10

   Köy enstitülerine başvurabilmek için beş sınıflı “köy” ilkokulu mezunu, 17 yaşından küçük ve maarif 

müfettişi ya da başöğretmen tarafından aday gösterilmiş olmak gerekmektedir. Bu koşulları taşıyanlar 

arasında yapılan yazılı ve sözlü sınavlar sonucunda başarılı olanlar enstitünün birinci sınıfına, kısmen 

başarılı olanlar hazırlık sınıfına kaydedilmekte, başarısız olanlar ise köylerine geri gönderilmektedir 

(Köy Enstitüleri Yönetmeliği, 1947). 

11

   Birinci Maarif Şurası’nda bir üye, insanlar arasındaki zekâ farlılığının düzey açısından değil, nitelik 

açısından da var olduğunu, bu nedenle ortaokullarda faklı zekâ türlerine  hitap edecek bir politeknik 

eğitimin  uygulanmasını  önermiştir.  Buna  göre  meslek  eğitimine  ortaokuldan  sonra  geçilmelidir: 

“Çünkü yetenek geç ortaya çıkar ve güçlü bir genel eğitim üzerine yapılan meslek eğitimi daha başarılı 

olur” (MEB, 1991a, s. 386). 

12

 Bunun yanı sıra sağlıklı olmak, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, belli bir yaş altında olmak, belli 

bir  okul  türünden  mezun  olmak  (özellikle  mesleki  yükseköğretime  geçişte)  ve  iyi  hal  kâğıdı  almak 

---

Erdal KÜÇÜKER 

62

geçiş politikaları içinde Olgunluk Sınavı

13

 ile okul tarafından yapılan seçme 

sınavı ve belli bir okul türü ve düzeyinden mezun olma koşulları yaygındır. 

Bu  dönemde  yükseköğretime  alınacak  öğrenci  sayısının  insangücü 

ihtiyaçlarına  dayalı  bir  planlama  çerçevesinde  sınırlı  sayıda  belirlenmesi 

anlayışı  baskındır  (MEB,  1991a,  s.  71,  674).  Çünkü  genel  kanı, 

“yükseköğretime  aşırı  bir  öğrenci  yığılması”  olduğu  yönündedir  (MEB, 

1991a,  s.  75).  Bu  dönemde  yükseköğretime  geçişi  etkileyen  en  önemli 

etkenler,  yükseköğretimin  paralı  olması,  Olgunluk  Sınavlarının  zorluğu  ve 

lise düzeyindeki meslek okullarından mezun olanların kendi alanları dışındaki 

yükseköğretim programlarına geçişlerinin neredeyse imkânsız olmasıdır.