partlayır,
qırıqları
üst-başıma
tökülürdü.
Sürünə-sürünə geri qayıtdım.
Artilleriya heyətinin komandiri ratsiyadan
dedi ki, hədəf təyin et, atəş açım. Dedim ki,
topları bir bağın içindədir, biz oranı görə
bilmirik. Onlar da həmin bağı vurmağa
başladılar.
Uşaqlar acanda bir nəfər könüllü şəkildə
gedib yemək gətirməli idi. Bundan ötrü isə
düşmənin hədəfi altında olan təxminən 30
metrlik bir yerdən keçmək lazım gəlirdi. Bəzən
digərlərinin ələ salıb güldükləri sadəlövh bir
uşaq vardı, dedi ki, mən gedirəm. Əvvəlcə qaçıb
iyirmi xörək gətirdi. İkinci dəfə də belinə bir
qutu sursat atıb gətirdi. Allaha şükür, ona güllə
dəymədi.
Ratsiyadan eşitdik ki, bütün kənddən yalnız
bizim olduğumuz ərazi qorunub, düşmənin və
bizimkilərin bütün diqqəti oraya yönəlib.
Qərargah komandiri bizə dedi ki, müqavimət
göstərin. Bir qədər sonra Hacı Hüseyn Badpa
gəldi, hamımız ruhlandıq.
Düşmən bizim geri çəkilməyimizi gözləyir,
hələ top atəşlərini dayandırmırdı. Seyid İbrahim
146
bir neçə dəfə ratsiyadan dedi ki, bizə tank
göndərin. Nəhayət, bir tank gəldi. Ona dedik ki,
düşmənin bizə atəş açdığı istiqamətə dörd-beş
mərmi atsın. Tankın sürücüsü suriyalı idi. Dedi
ki, tankım xarabdır, atəş açmır. Hirsləndim.
– Bəs onda nə üçün gəlmisən?
– Məni zorla göndərdilər. Dedilər ki, get.
–
Eybi
yoxdur,
–
deyib
əsəblərimi
sakitləşdirməkdən ötrü bir neçə dəfə dərindən
nəfəs aldım.
– Sən tankını işə sal, burada bir dövrə vur.
Bizdə tankın olduğunu görsələr, vəziyyəti başa
düşəcəklər.
– Yox, mən bunu edə bilmərəm.
Qorxurdu. Onu ürəkləndirməyə çalışdım.
– Divarın arxasında, təhlükəsiz yerdəsən,
problem yaranmayacaq.
Razılaşdı. Ancaq tankın səsini bir neçə
dəqiqədən sonra eşitdim, onda da sürətlə geri
qayıdırdı.
Mən o şəraitdə əsgəri qınamırdım. Vəziyyət
çox ağır idi. Hətta belə şəraitləri təcrübə etmiş
adam da digərini mühakimə edə bilməz, o ki
qala başqalarına. Suriya ordusunun sürücüləri
arasında elələrini də görmüşdüm ki, ən təhlükəli
147
vəziyyətdə qorxmadan işləyir, düşmənin atəşi
altında istehkam qururdular. Müharibədə hər
şey olur.
Tankın
bizim
yanımızda
olduğu
qısa
müddətdə düşmən topu atəş açmadı, o gedən
kimi yenə atəşə başladı.
25 nəfər bir neçə evə yerləşmişdik. Onlar
ölümü gözə almış cəsur döyüşçülər idi; əsla
bekar oturmur, gecənin qaranlığından istifadə
edib asanlıqla geri çəkilə bilsələr də, əmrə tabe
olurdular.
Təxminən gecə saat 1 idi. Hələ atışma davam
edirdi. Əbu Hamid ratsiyadan Seyid İbrahimlə
danışıb geri çəkilmə əmri verdi. Mən bunu başa
düşə bilmirdim. Seyid İbrahimə dedim:
– Səhərə cəmi bir neçə saat qalıb. Biz bu
ərazini saxlaya bilərik. Arxa ərazilər də açıqdır,
düşmən bizi qayçılaya bilməz. Əbu Hamid nə
üçün belə bir əmr verir?
– Düzdür, – deyə Seyid İbrahim bildirdi, –
bəlkə də saxlaya bilərik, amma Əbu Hamid belə
əmr verib. Bizim vəzifəmiz əmrə tabe olmaqdır.
Haqlı idi. Uşaqların yanına Əbu Hamidin
əmrini çatdırmağa getdim. Evin arxasında
dayanıb onlara dedim: “Mənim işarəmlə iki-iki
148
yaxınlaşıb küçədən keçin”. Özüm uşaqların ikisi
ilə qalmışdım. Düşmən bizim get-gəlimizdən
duyuq düşüb atəş açmağa başladı. Mən hərəkətə
başlayan kimi ayağımda göynərti hiss etdim və
üzü üstə yerə yıxıldım. İxtiyarsız olaraq, dedim:
“Lənət olsun bu bəxtə! İndi yaralanma
vaxtıdır?!” Hələ yaram isti idi, çox da ağrı hiss
etmirdim. Uşaqların ikisi cəld qoltuqlarımın
altına girdilər, onların köməyi ilə kəndin
əvvəlinə qədər getdim.
Orada elə bir səhnə gördüm ki, narahatlıqdan
ayağımın ağrısı yadımdan çıxdı. Çoxlu canlı
qüvvə, pikap avtomobilləri və tanklar geri
çəkilirdi.
Çox
narahat
oldum,
əsəblərim
korlandı. Öz-özümə fikirləşdim ki, bu canlı
qüvvə və imkanlar kəndə girsəydi, evbəev
irəliləyər, səhərə qədər bütün kəndi ələ
keçirərdik. Ancaq görünür, plan dəyişmişdi.
Əbu Hamid ratsiyadan, “Mənim köməkçim
hardadır?” – deyə soruşanda Seyid İbrahim
“Nəcib burdadır” cavabını vermiş və məni çox
tərifləmişdi. Buna baxmayaraq, həyəcanlı idim
ki, Əbu Hamid icazəsiz getdiyimə görə məni
danlayar.
149
Geri qayıdanda dostlarımdan birini gördüm.
Məni maşınına mindirdi. Öz mövqelərimizdə
maşından enən kimi Əbu Hamidi gördüm.
Yolun kənarında dayanıb uşaqlardan məni
soruşurmuş.
Maşına
yaxınlaşanda
ürəyim
üzüldü.
Qapını
açdı.
Oturacağın
qana
bulaşdığını görüb məni qucaqladı, maşından
enməyimə kömək etdi. Bacardığım qədər
çalışırdım
ki,
ayağımın
ağrısını
büruzə
verməyim. Təbəssümlə dedi: “Bir şey deyil,
sağalacaq”. Sonra tələsik məni təcili yardım
maşınına mindirdi və özü qayıtdı.
Məni əvvəlcə Təll-Səğirdə yerləşən səyyar tibb
məntəqəsinə apardılar, orada ağrıkəsici verdilər,
sonra
Suriya
dövləti
ilə
sülh
bağlamış
qəsəbələrin
birində
yerləşən
xəstəxanaya
köçürüldüm. Dəra vilayətində hələ qəbilə
şəklində yaşayan kənd və qəsəbələr vardı. Ordu
ora girmirdi. O bölgələrin təhlükəsizliyi öz
qəbilələrinin üzərinə düşürdü. Onların işinə
müdaxilə etmirdilər, ancaq demişdilər ki, Suriya
bayrağını rəsmən tanısınlar və silahlıları
bölgələrinə buraxmasınlar.
Bu
bölgələrin
əhalisinin
özünəməxsus
inancları vardı. Onlar müqavimət qüvvələrinə
150
nifrət edir, bəzən problem yaradırdılar. Bir dəfə
bizim hərəkətdə olan avtomobilimizə atəş
açmışdılar; bir dəfə tibb işçilərimizi aparıb
döymüşdülər. Onlar ordunun vasitəçiliyi ilə
azad olundular. Tibb işçiləri də bəzən bizim
yaralılarımıza
diqqətsizlik
edir,
xarici
olduqlarına görə sarğılarını dəyişdirmirdilər.
Mən həmin qəsəbələrin birində yerləşən bir
xəstəxanada yatdım. Xəstəxananın bir hissəsi
müqavimət cəbhəsinin yaralılarına ayrılmışdı.
Hər yer yaralı ilə doluydu. Hətta dəhlizlərdə də
uzanmışdılar. Bu müddətdə mənə bir neçə dəfə
ağrıkəsici vurdular. Bu iynələrin təsiri altında
çətinliklə oyaq qalıb diqqətimi toplaya bilirdim.
Səhərin ala-toranlığında bir nəfər məni oyadıb
dedi: “Yaralıları Dəməşq xəstəxanasına aparmaq
üçün bir təcili yardım maşını gəlib”.
Çox çətinliklə ayağa qalxdım, dəhlizin
divarlarından tutub axsaya-axsaya
maşına
yaxınlaşdım. Maşında on iki yaralı vardı, hara
minəcəyimi bilmirdim. Dedilər ki, minməsən,
bəlkə də üç gün burada qalmalı olacaqsan.
Birtəhər özümə yer açıb oturdum, yaralı
ayağımı uşaqların arasına uzatdım. Mənim
vəziyyətim hamısından yaxşı idi. Maşın hərəkətə
151
başlayanda və yaralılar tərpənəndə biri güllə
dəymiş ayağımın üstündə oturdu. Səsimi
çıxarmaq istəyəndə gördüm ki, vəziyyəti çox
ağırdır. Başı və gözləri sarılmışdı. Bir söz
demədim. Mən bud nahiyəmdən yaralanmışdım,
baldırımın üzərinə düşən ağırlığa dözə bilirdim.
Təcili yardım maşını çox sürətlə gedirdi.
Tramplin və çökəklərdən keçəndə hamımız bir-
birimizin üstünə düşürdük, qışqırırdıq ki, bu
necə sürücülükdür. Axırda sürücü ucadan və
həyəcanla dedi:
– Axı mənim arvad-uşağım var!
– Bunun arvad-uşağa nə dəxli var? – deyə
dilləndik.
– Deyəsən, vəziyyətdən bixəbərsiniz. Bu
qəbilənin adamları hər an maşının önünü kəsib
hamımızı öldürə bilərlər.
Gördük ki, haqlıdır. Birtəhər buna da dözüb
sağ-salamat Dəməşqə çatdıq.
Dəməşq xəstəxanası da qələbəlik idi. Hara
baxırdınsa,
yaralı
görürdün.
Salonda
gözləyirdim. Mənim dil öyrənmə istedadım çox
yaxşıdır, o vaxta qədər artıq ərəbcə başa düşür,
yerli
ləhcə
ilə
danışırdım.
Dəhlizdəki
televizordan xəbərlər verilişi yayımlanırdı.
152
Xəbərlərdə deyildi ki, Deyr əl-ədəs kəndi azad
olundu. Birdən salonda səs-küy qopdu, hamı
gülə-gülə bir-birini təbrik etməyə başladı. Mən
təəccübləndim.
Tibb
məntəqəsində
və
xəstəxanada olduğum bir neçə saatda nə baş
verdiyini bilmirdim. Çünki biz ötən gecə geri
çəkilib kənddən çıxmışdıq.
Məni palataya apardılar. Bir tibb bacısı
ağrıkəsici iynəsini hazırlayırdı. Başım çox
dumanlanırdı, əsla ağrıkəsici istəmirdim. Ona
“vurma” deyənə qədər işini bitirdi.
Özümə gələndə dostlarımdan birini başım
üstə gördüm. Dəməşqin Zeynəbiyyə bölgəsində
yerləşmiş əfqanıstanlı uşaqlardan idi. Onun işi
xəstəxanada yatan Fatimiyyun döyüşçülərinə
baxmaq idi. Yarıyuxulu halda soruşdum: “Məni
nə vaxt əməliyyat edəcəklər?
Gülüb dedi: “Dünən əməliyyat etdilər”.
Bir neçə saatdan sonra Əbu Hamid və
dostlarımdan bir neçəsi məni görməyə gəldi.
Deyr əl-ədəs kəndini soruşdum. Sevincək
dedilər ki, doğrudur, kənd azad olunub.
|