VilayəTİ-FƏQİH 1 İmam xomeyni (r.ə) VİlayəTİ-FƏQİH İslam höKÜMƏTİ Sİstemi

«Padşah Allahın yer üzündə kölgəsidir, hər bir zülm
görmüş şəxs ona müraciət edə bilər. Əgər ədalətli olsa, mükafata laiqdir və xalq
ona təşəkkür etməlidir və zülm etsə, günah edibdir. Xalq isə Allahın əmri gələnə
kimi dözməlidir». «Biharül-ənvar» çild 72, səh. 354.
Ⓝ
ﺘ o䁆﮵ ﺘ o :( )
m ⪷ Ⓝ
o䁆 ﺘ ﮵Ⓝﺘ mﺘ m
o m m
m ⪷ Ⓝ
ﺘ m a㔠m ﺘ�
: � a

ﺘ . ﮵
Ⓝ Ⓝ

o
Ⓝ o䁆 টﺘ o
. 晦 ﺘ
Peyğəmbər buyurdur:
«Padşaha itaət etmək vacibdir. Ona itaət etməyən Allaha
itaət etməmək kimidir. Və onun nəhyində gəlmişdir ki, öz əlinizlə özünüzü
təhlükəyə salmayın». (Həmən qaynaq)
Amma birinci rəvayətdə ravilərin əbil-müfəzzəli zəifdir. Əli ibn Həsən naşünasdır və
Hüseyn ibn Zeyd də mötəbər deyil. İkinci rəvayətin ravilərindən Əli ibn İbrahim və
Məhəmməd ibn Məsəb tanış deyil və Məhəmməd ibn Əbdullah, Əhməd ibn Bəkr,

---

VİLAYƏTİ-FƏQİH
49
şahlar əleyhinə qiyam etmiş və Həzrət Musanı şahlar əleyhinə qiyam
etməyə vadar etmişdir.
1
Qurandan əlavə zülmkarlarla mübarizə aparmağa
dair çoxlu rəvayətlər vardır.
2
Bu kimi, rəvayətləri qoyub iki zəif rəvayəti -
hansı ki, bəlkə də saray vaizləri düzəldiblər - əldə əsas tutub deyirlər ki,
padşahlarla yola gəlmək lazımdır. Əgər bunlar rəvayətşünas və dinşünas
olsaydılar zalımlara zidd olan rəvayətlərə əməl edərdilər. Rəvayətşünas
olsalar da ədalətləri yoxdur, buna görə də Qurana və rəvayətlərə
baxmayaraq iki zəif rəvayəti əldə əsas tuturlar. Onların bu iki zəif
rəvayətə bağlanmaları elmlərindən deyil, acgözlüklərindən irəli gəlir.
Həqiqətən də rəvayət deyil, tamahkarlıq irəli gəlir. Həqiqətən də rəvayət
deyil, tamahkarlıq insanı saraya yaxınlqaşdırar.
Hər halda İslam elimlərini yaymaq adil fəqihlərin vəzifəsidir. Ona
görə ki, onlar həqiqi hökmləri və habelə imamların «Təqiyyə» üzündən
dedikləri rəvayətləri seçə bilirlər. Bizim imamlarımız bəzən elə vəziyyətə
olublar ki, həqiqi hökmü deyə bilməyiblər. Təqiyyədə (sükut halında) və
qorxuda yaşamamışlar (əlbəttə özlərinə görə deyil, məzhəbə görə
qorxurdular). Əgər bəzən təqiyyə etməsəydilər zülmkar hakimlər
məzhəbin kökünü kəsərdilər.
Amma hədisi-şərifin «Vilayəti-fəqihə» etməsində şübhə yeri yoxdur.
Ona görə ki, «xilafət» Peyğəmbərin hər bir işində ona canişindir və
« Ϭo펠 Ⓝ
ﺘ
ﺘ » cümləsi « 펠﮵ Ⓝ
» (Əli mənim xəlifəmdir) cümləsi
kimidir və hər iki cümlədə «xilafət» eyni maənadır və
ήa
a
7m Ⓝ � 㔠a a팀ﺘ
cümləsi xəlifələri tanıtdırır, xilafətin mənası deyil. Ona görə ki, islamın
ilk dövründə xilafət məchul bir mövzu deyil idi ki, izah edilməli olaydı,
ona görə də sual edən xilafətin mənası sual etmədi. Həzrətdən şəxslərin
tanıtdırılmasını istədilər və Həzrət də belə təqdim etdi. Təəccüblüdür ki,
heç kəs « 펠﮵ Ⓝ
» və « Ϭo펠 Ⓝ ⪷Ϭ ﺘ» cümlələrində «xilafət» sözündə sual
qaldırmayıbdır. Lakin « Ϭo펠 Ⓝ
ﺘ» cümləsində «xəlifə» sözündə
dayanmışlar. Onlar belə güman ediblər ki, güya Həzrət Rəsulun xilafəti
bər həddə məxsusdur və ya məxsus şəxslərə aidddir. Güya İmamların hər
biri xəlifə olduqlarına görə imamlardan sonrakı alimlər xəlifə ola
bilməzlər, və İslam başsız qalmalı, əhkam tətilə uğramalıdır, nəticədə
Himad ibn Sələmə, Sabit və Ənəs mötəbər deyillər. Bu rəvayətlərin qarşısında çoxlu
rəvayətlər var.
1
«Əraf» surəsi, ayə 103; «Yunis» surəsi, ayə 75-85; «Taha» surəsi, ayə 23-43;
«Mümtəhinə» surəsi, ayə 45-47; «Naziat» surəsi, ayə 17.
2
«Vəsalüş-şiə» çild 11, «Əlcəəhad» hissəsi, əmr be məruf və nəhəz münkər hissəsi...

---