Peyğəmbərlər puldan irs qoymazlar, onlar elmi irs qoyarlar. Buna
əsasən elmdən faydalanan şəxs, çox və dəyərli biliklərə sahib olur».
2
1
Əbdullah ibn Meymun ibn Qəddah, İmam Biqir (ə) və İmam Sadiqin (ə)
səhabələrindən olub Nacaşi və Əllamə onu mötəbər biliblər.
2
«Üsuli-Kafi» cild 1, səh. 42.
VİLAYƏTİ-FƏQİH
75
Hədisi nəql edənlərin hamısı mötəbərdirlər hətta Əli ibn İbrahimin
1
atası olan (İbrahim ibn Haşim)
2
hədis nəqlində mötəbərlərin
böyüklərindəndir. Bu rəvayət məzmun baxımından bir az fərqli olaraq
başqa bir sənədlərdə nəql olub ki, o zəifdir. Yəni Əbulbuxtəraya qədər
sənəd səhihdir, lakin Əbulbuxtəranın
3
özü zəifdir.
Əbulbuxtərinin rəvayəti
R .ﺘ mﺘ
oⓃ .m ⪷ Ⓝ
ট﮵
m ⪷ Ⓝ m ⪷
﮵ a m ⪷ Ⓝ
o⪷Ⓝ . ﺘ�P팀 �Pa . o﮵ .팀 . ﺘ ﺘΫ . o﮵ .팀 . ﺘ P 팀 o⪷P7.ﺘ : oট ( ) 혠
mﺘ
ﺘ Pﻈ.팀oⓃ .ﺘ Ⓝﺘ oﻈ 팀Ⓝ . Ⓝ o . Ⓝ . m 팀Ⓝ . ⪷Ⓝ .. ήa o ﺘ . Ⓝ Κa o ﺘ�P팀 . o⪷팀ﺘ ﺘ o a
﮵oΘ.ﺘ P .a . P . �P펠. a P P
Ⓝ Pm Ⓝ Ζ.﮵ .ﺘ .Ⓝﺘ o ﮵Ⓝ Ⓝ .P 팀 P팀PⓃ.㔠 . ⪷ ﺘ팀Ⓝ . P晦⪷.
. ﮵ ⓃoΠ.ﺘ a .㔠
﮵ 䁆. P⪷.ﺘ o .팀ﺘ
İmam Sadiq (ə) buyurur:
«Alimlər irs aparandırlar ona görə ki,
peyğəmbərlərdən pull irs qalmaz, lakin onların kəlamları, nəsihətləri
onlar üçün irsdir. Buna əsasən onların hədislərindən barlanan şəxs
çox bilik əldə edər. Demək, baxın görün ki, bu elmi kimdən
öyrənirsiniz. Ona görə ki, Peyğəmbər Əhli-beyti olan bizim içimizdə
hər bir əsrdə elə düz şəxslər var ki, təhrifçiləri, yersiz təfsirçiləri
dindən uzaq salır, dini müğrizlər və nadanların dəyişmələrindən
qoruyurlar».
4
Rəvayətin araşdırılması
Rəhmətlik Nəraqinin
5
də istinad etdiyi bu rəvayəti nəql etməkdə
məqsədimiz budur ki, bu rəvayətdə qeyd edilən « o﮵ 팀㝞ﺘ P 팀
P o⪷ 7ﺘ »
alimlər peyğəmbərlərin vərəsələridir» cümləsinin mənası məlum olsun.
Burada bir neçə bəhs var:
1- «Alimlər» dedikdə kimlər nəzərdə tutulur? Ümmətin alimlərimi
yoxsa imamlardırmı (ə)? Bəzi şəxslər etimal vermişlər ki, bu imamlar
1
Bu şəxs üçüncü əsrdə təfsirçi, fəqih və hədisçi olub bir çox əsərlərin o cümlədən
«məğazi», «Əşşəraye», «Quranın təfsiri» və s. müəllifidir. Məzarı Qumdadır.
2
İbrahim ibn Haşimi Qumi İmam Cavadın (ə) səhabələrindən olub çox rəvayətlər
eşitmişdir. Deyilənlərə görə birinci şəxsdir ki, Küfəlilərin hədislərini Qumda nəşr
etmişdir. Nəvadir və Əmirəl-möminin sərgüzəşti kitabları onun əsərləridir.
3
Vəhab ibn Vəhab ibn Kəsir ibn Əbdullah İmam Sadiq (ə) ravilərindən olubdur.
Sünni alimlər, o cümlədən Əhməd ibn Həmbəl onu saxtakar və yalançı biliblər. Şeyx
Tusi də onu zəif bilir. Lakin İmam Sadiqdən (ə) bir sıra doğru rəvayətləri də var.
4
«Üsuli-Kafi» cild 1, səh. 39 Kitab, fəzlül-elm hədis 2.
5
«Əvaidül-Əyyam» səh. 186.
|