Karadeniz sahil yolunun kiyi planlama ilkeleri AÇisindan irdelenmesi

3. MATERYAL VE YÖNTEM 
2.1. Materyal 
Çalışmada 
arazi çalışmalarının gerçekleştirildiği Samsun ili ile Artvin ili arasında 
yer alan kıyı şeridi çalışmanın ana materyalini oluşturmaktır. 
Çalışma alanımı tanımlayan Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm 
Bakanlığından, Türkiye İstatistik Kurumu, Samsun Büyükşehir Belediyesi, Ordu 
Büyükşehir Belediyesi, Giresun Belediyesi, Trabzon Büyükşehir Belediyesi, Rize 
Belediyesi ve Hopa belediyesi elde edilen farklı yıllara ait hali hazır harita, kıyı bölgesi 
için hazırlanan raporlar, kitaplar, dergiler, arazi çalışmalarına ait gözlemler, arazi 
çalışması sırasında farklı zamanlarda çekilen fotoğraflar çalışmada kullanılan diğer 
materyallerdir. 
Çalışma alanı için veri elde etmek için kullanılan Autocad 2020, Photoshop CC 
2020 programları da çalışmada yararlanılan materyaller arasındadır.
3.1.1. Çalışma Alanının Tanıtımı 
Çalışma alanı Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesinde bulunan Samsun ili ile 
Artvin ili Hopa ilçesi arasında bulunan kıyı dolgu alanlarını kapsamamaktadır. Orta 
ve Doğu Karadeniz bölgesi toplam nüfusu 3.874.201’dir. 
 
3.1.1.1. Coğrafi Konum 
Samsun ili ile Artvin ili Hopa ilçesi arası coğrafi olarak 41.2797° Kuzey, 
36.3361° Güney, 41.3946° Kuzey, 41.4198° Güney enlemi arasında 
konumlanmaktadır. 42.433 
km2 
yüz ölçümüne sahiptir (Şekil 8). 
Şekil 8. Çalışma alanı sınırları (Orta ve Doğu Karadeniz)

---

17 
 
Şekil 9. Çalışma alanı sınırları (Türkiye)
 
3.1.1.2. Tarihçe 
Samsun: Türkiye'nin büyükşehir statüsündeki otuz ilinden biridir. Karadeniz 
Bölgesi'ndeki Orta Karadeniz Bölümü'nde, Türkiye coğrafyasının en kuzeyinde 
merkezî bir noktada yer alır. On yedi ilçesi ve 1.247 mahallesi bulunan Samsun, 
1.371.274 kişilik nüfusuyla bölgenin en yüksek, Türkiye'nin ise on altıncı en yüksek 
nüfuslu ilidir. Doğusunda Ordu, güneyinde Tokat ve Amasya, batısında ise Çorum ve 
Sinop illeri ile çevrili olup kuzeyinde Karadeniz bulunur. Karadeniz Bölgesi'nin 
eğitim, sağlık, sanayi, ticaret, ulaşım ve ekonomi açılarından en gelişmiş şehri olan 
Samsun kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerden biridir. 
Doğal Limanı, çevresine hâkim konumu, korunaklı yapısı ve görselliğiyle tarih 
boyunca çeşitli medeniyetlerin dikkatini çekmiştir. Samsun’daki en eski yerleşim 
yeri Tekkeköy’dedir. Tekkeköy mağaralarından elde edilen arkeolojik bulgular ise 
Samsun tarihini Mezolotik (M.Ö. 12000 ile 8.000) döneme kadar götürmektedir. 
Şehir merkezinde ise M.Ö. 7000 lere kadar giden arkeolojik malzemeler elde 
edilmiştir. Yazılı tarihte bölgede yaşadıkları bilinen ilk topluluk Gaşkalar’dır. Gaşka 
kontrolünde olan bölgeye ulaşamayan Hititler, Samsun’u da kapsayan bu bölgeyi 
“Yukarı El” olarak adlandırmışlardır. Hitit döneminde Samsun’un iç kesimleri 
Hititlerin kıyı kesimleri ise Gaşkaların elinde idi. Samsun’un büyük bölümü uzun 
süre (Yaklaşık olarak M.Ö. 1500- VIII. YY.) Gaşka kontrolünde kalmıştır. 
Gaşkaların bilinmeyen bir sebepten dolayı burayı terk etmesiyle (Yaklaşık M.Ö. 722-

---

18 
705) Samsun, önce Orta Asya kökenli Kimmerlerin (M.Ö. 705-585) onları takiben de 
İskitlerin hâkimiyeti altında bulunmuştur. Özellikle İskitlerin Türk oldukları 
hakkında tarihçilerin büyük çoğunluğu hemfikirdir. Samsun, Miletoslu tüccarların 
burada koloni kurmasıyla M.Ö. 7. yy.’da liman kenti olarak daha da önem 
kazanmıştır. Strabon’un yazdığına göre Samsun’un bilinen en eski adı Enete’dir. 
Daha sonra ortaya çıkan Amisos adı batılı seyyah ve araştırmacılar tarafından daha 
çok kullanıldığı için yaygınlaşmıştır. Baruthane’de ortaya çıkan alışveriş merkezi 
ticaretin gelişmesi ve limanın öneminin artmasını sağlamış, Samsun’u bir ticaret 
merkezi haline getirmiştir. Özellikle Osmanlılar döneminde olmak üzere hâkimiyeti 
altında kaldıkları devletler için Karadeniz’in kuzeyi ve İç Anadolu’yu birbirine 
bağlayan önemli merkezlerden biri olmuştur. (URL-18, 2022).