Fərhadi Püstə azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki biznes universiteti



Yüklə 1,41 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə87/126
tarix15.06.2022
ölçüsü1,41 Mb.
#116968
növüDərs
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   126
beynelxalq-biznes

12.2. GÜAM–in məqsədi 
Təşkilatın Nizamnaməsinə uyğun olaraq GÜAM-ın 
əsas məqsədləri aşağıdakılardır: 
1.Demokratiya dəyərlərinin möhkəmləndirilməsi, qanunun 
aliliyinin təmin edilməsi və insan hüquqlarına hörmət. 
2.Dyanıqlı inkişafın təmin edilməsi. 
3.Beynəlxalq və regional təhlükəsizlik və sabitliyin möh-
kəmləndirilməsi. 
4.Ümumi təhlükəsizlik məkanının yaradılması üçün Avro-
paya inteqrasiyanın gücləndirilməsi və həmçinin iqtisadi 
və humanitar əməkdaşlığın genişləndirilməsi.
5.Tərəflərin iqtisadi-sosial, nəqliyyat, enerji, elmi-texniki 
və humanitar potensialının inkişaf etdirilməsi.
6.Qarşılıqlı maraq kəsb edən sahələrdə siyasi əlaqələr və 
praktiki əməkdaşlığın aktivləşdirilməsi.
Təşkilatın strukturuna Şura və Katiblik daxildir. Şura 
Təşkilatın əsas orqanıdır və öz işini dövlət başçıları (sam-
mit) xarici işlər nazirləri, milli koordanatorlar və daimi 
nümayəndəliklər səviyyəsində təşkil edir. GÜAM Kiyev 
sammitinin qərarlarına uyğun olaraq Kiyev şəhərində təş-


215 
kilatın katibliyi yerləşir və bu baş orqan Baş katib tərəfin-
dən idarə olunur. Kiyevdə həmçinin GÜAM – in informa-
siya ofisi fəaliyyət göstərir. Müxtəlif sahələr üzrə əmək-
daşlığın əlaqələndirilməsi işlərinə işçi qrupu baxır. Təşki-
latın işçi və köməkçi orqanları daimi və ya müvəqqəti 
əsasda fəaliyyət göstərir və xarici işlər Nazirlərinin Şurası-
nın qərarına uyğun olaraq yaradılır.
2004-cü ildə GÜAM – ın üzv ölkələri müxtəlif bey-
nəlxalq təşkilatlar çərçivəsində, xüsusilə də BMT bə 
ATƏT – lə sıx əlaqələr qurur.
2003-cü ildə GÜAM, BMT Baş assembleyasında 
müşahidəçi statusu əldə etmişdir.
GUAM keçmiş SSRI məkanında baş verən proseslə-
rin qiymətləndirilməsi nəticəsində iqtisadi və təhlükəsizlik 
məsələləri üzrə mövqeləri üst-üstə düşən 4 dövlətin (Gür-
cüstan, Ukrayna, Azərbaycan və Moldova) birliyidir. Bir-
liyin fəaliyyətinin əsasında şəffaflıq və aşkarlıq prinsiplə-
rinə uyğun üzv ölkələrin qarşılıqlı əməkdaşlığı durur. 10 
oktyabr 1997-ci ildə Strasburq şəhərində Gürcüstan, Uk-
rayna, Azərbaycan və Moldova prezidentlərinin görüşündə 
GUAM adlı siyasi-məsləhətləşmə forumu yaradılmışdır. 
Strasburq Bəyannaməsi GUAM ölkələri arasında siyasi və 
digər əməkdaşlıq səviyyəsini yüksəltmək, keçmiş SSRI 
məkanında və beynəlxalq aləmdə baş verən əsas məsələlər 
və proseslər üzrə mövqelərini uzlaşdırmaq, onların bir təş-
kilat çərçivəsində əməkdaşlığını möhkəmləndirmək məq-
sədilə yaradılmışdır. 24 aprel 1999-cu il tarixdə Vaşinq-
tonda üzv dövlətlərin dövlət başçılarının sammiti zamanı 
GUAM-a Özbəkistan Respublikası da qoşuldu. Beləliklə, 
birlik genişləndirilərək 5 ölkəni əhatə etmiş və GUAM ad-
landırılmışdır. Təşkilatın məqsədi sosial iqtisadi inkişafa, 
ticarət əlaqələrinin möhkəmləndirilməsi və genişləndiril-


216 
məsinə yardım etməklə, üzv ölkələrin təhlükəsizlik məsə-
lələri də daxil olmaqla onların sıx əməkdaşlığına nail 
olunmasıdır. Bu qurum həmçinin üzv ölkələrin nəqliyyat - 
kommunikasiya sisteminin və onların ərazisində yerləşən 
müvafiq infrastrukturların GUAM-ın maraqlarına uyğun 
inkişafı və səmərəli istifadə olunması ilə də məşğul olur. 
GUAM-ın digər vəzifəsi bütün fəaliyyət sahələrində regio-
nal təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsi, elm, mədəniyyət 
və humanitar sahələrdə münasibətlərin inkişafı məsələləri-
dir. Təşkilat 2003-cü ilin dekabrından BMT-in Baş Məcli-
sində müşahidəçi statusuna malikdir. 7 iyun 2001-ci ildə 
Ukraynanın Yalta şəhərində GUAM-ın üzvü olan ölkə-
lərin dövlət başçılarının növbəti zirvə görüşü keçirilib. 
Görüşdə GÜAM-ın təşkilat kimi rəsmən qeydə alınması 
üçün BMT-yə müraciət qəbul olunmuşdur. Sammitdə üzv 
ölkələrin prezidentləri Yalta xartiyasını imzalanmış və bu 
sənəddə təşkilatın statusu, funksional sistemi, о cümlədən 
sədrlik məsələsi öz həllini tapmışdır. GUÖAM-ın Yalta 
sammiti bu regional birliyin formalaşmasında yeni bir 
mərhələ olmuşdur. Sammit zamanı GUAM çərçivəsində 
əməkdaşlığın inkişaf səviyyəsi və perspektivləri, xüsusi ilə 
üzv ölkələrin ərazilərindən keçən, о cümlədən Avropa – 
Qafqaz - Asiya nəqliyyat dəhlizinin (TRASEKA), nəqliy-
yat kommunikasiyaları infrastrukturunun inkişafı, səmərə-
li fəaliyyəti və təhlükəsizliyinin təminatı ilə bağlı məsələ-
lər müzakirə olunmuşdur. Sammitin nəticələri əsasında 
GUÖAM-ın Yalta Xartiyası, Konsulluq məsələləri üzrə 
qarşılıqlı yardımın təqdim edilməsi haqqında GUAM öl-
kələrinin Konvensiyası imzalanıb. 


217 

Yüklə 1,41 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   126




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin