81
Odgurmış’ın Ögdülmiş’e Ögüt Verdiğini Söyler
6087 Diyeceğim şudur ey kardeş, aymaz olma
Yaşamını kötü geçirme boşuna
6088 İyi ol, iyilik yolunu yitirme
Bu yol eriştirir bil ki arzu, dileğe
6089 Merhametli ol bütün canlılar üzerine
İbadet et Allah’a, bir olsun dilin gönlünle
470 ■ Kutadgu Bilig
6090 Dünya endişesini kısa tut, ibadetin olsun uzun
Acele ettiğinde sakin ol, kızdığında düzgün
6091 Ölümü unutma, hazırlığını kıl
Özünü unutma, aslını, dibini bil
6092 Karartma dünyanı cimrilik edip
Kalır bu mal, sen gidersin pişmanlıkla inleyip
6093 Allah hükmüne razı ol, ne gelirse kabullen
Halkına yararlı ol, oluverirse zaman
6094 Doğru söyle, kavlin bütün olsun
Küstah olur kavli yalan kişiler
6095 Güler yüzle, tatlı sözle tavrını iyi tut
Oluverir zaman, geliverir kut
6096 Açık elle, alçak gönülle tuz, ekmek yedir
Kişi ayıbını açma sen örtüp gider
6097 Hevesini bastır, öfken gelirse engel ol
Bedeninin, özünün eğri yola gitmesine engel ol
6098 Kendine yararlı olma, halka yararlı ol
Halka yük yükleme, kendin yükçü ol
6099 Kendin için dağıt malını, davarını
Ey ulu bilgili, sevindir halkı
6100 Kişilerin seçkini bak insanları kurtarır
Onların sevinci için sevgili canını feda eder
6101 Çok güzel söylemiş bak seçkin, bilgili
Akıllı ve düşüncesi dolu
6102 Yararlı kişidir insanların seçkini
Merhametli kişidir halkın saygı gösterdiği
6103 Bak insanlık adı iki şeyle anılır
Biri içten olmak, biri eli açıklıkla mal vermektir
6104 Akıl bundan daha yeğ olanını söyler
Akıl yolunu tutmanın yararı çoktur
471
Yusuf Has Hacib ■
6105 Eli açık diye söylerler, nedir el açıklığı
Eli açık olan canını feda edip, öder insanın hakkını
6106 Eli açıklık gümüş dağıtmak değildir
Eli açıklık canını halk için feda etmektir
6107 Akıtırsa eli açık er, halka mal, davar
Onun etrafına halk koşarak toplanır
6108 İki şeyle durur dünyada insanın adı, ünü
Biri mal, davar sahibi olmak, biri yüz suyu
6109 Bu ikisini bulup insan bin yıl yaşasa bile
Sonunda ölüm gelince değişir hâli
6110 Kara halk hizmet ederse beyler büyür, yükselir
Üzengi varsa insan yuları sıkı tutar
6111 Dünyanın, devletin hâli budur
Bunlar bulunmaz, bulununca bey kocamış olur
6112 Kendin göçeceksin, adın göçecektir
Son gününde seni göçürecek ölüm gelecektir
6113 Göçecek kişi köşk ve saray yapmaz
Yürüyen kişi aylarca, yıllarca yolda kalmaz
6114 Ey kardeş, bu yolu geçmiş bil özünü
Fazla sevinçli kılma yüzünü
6115 Geçicidir bu dünya, kalımlı değil
Ölümlüdür insan, günü belli değil
6116 Hazırlanmış durur bu ölüm tırmığı
Aymazlıkla yürürken saplanır insana çengeli
6117 Bu dünya bir aştır, bu aşı yiyenin
Adını sen ver, cesaretim yok benim
6118 Dilek ve arzu peşinde koşma, nefsine engel ol
İnsanları çekiştirme, dilini dilsiz kıl
6119 Ne der işit ey gönlü uyanık
Bu sözü işine tutarsan dokunmaz zararı
472 ■ Kutadgu Bilig
6120 Dilek ve arzu peşinde koşmanın çoktur tadı
Bu tat için yarınlık soru var, çok katı
6121 Tatlıya tatsız, lezzetliye acı var
Yokuşa iniş, yüksekliğe batış var
6122 Tam bir kız gibidir bu dünyanın edası
Seni aldatmasın ey düzgün tavırlı
6123 Senin gibilerin hepsini yele verdi
Görüp geçirdi hakan gibi birçok beyi
6124 Gözünü aştı, baktı ve uzattı elini
Aymaz olma sen ey alçak gönüllü
6125 Ne verdiyse yine alacaktır
Ne topladıysa yine saçacaktır
6126 Nice gülse yüzüne, bir gün yine ağlatır
Nice düzeltse bile, bir gün bozar dağıtır
6127 Tavrı cefadır, kabadır davranışı
Aydınlığı azdır, çoktur tozu dumanı
6128 Bezenir, insana kendini güzel gösterir
Gönül verirsen ayak diretir
6129 Önce şekerle besler sonra kin, ağı verir
Ey büyük bilge, kararsız kut işte böyledir
6130 Ne der işit günahtan sakınanların başı
Bunu iyi düşün ey devlet sahibi kişi
6131 Geride kalacak dünyaya sakın gönül verme
Cefacıdır o, ey iyi huylu
6132 Çok güzel söylemiş bak seçkin bilgili
Çok akıllı ve idraki dolu
6133 Kararsız kuta kapılıp yönünü şaşırma
Değişken tavırlı kuta inanma
6134 Bu dünya gölgedir, devletse güneşi
Gölge bir yerde durmaz sürekli
|