T. C. GençLİk ve spor bakanliğI


Ögdülmiş Hakana Elçi Gönderilecek Kişinin



Yüklə 0,94 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə52/121
tarix20.06.2022
ölçüsü0,94 Mb.
#117078
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   121
kutatgu bilig 23012020

33
Ögdülmiş Hakana Elçi Gönderilecek Kişinin
Nasıl Biri Olması Gerektiğini Söyler
2596 Cevap verdi Ögdülmiş, dedi: Hakan
Bu işi çok iyi düşünsün
2597 Elçinin herkesten üstün olması gerek
Bilgi ve akıl sahibi olması gerek, bir de sıkı yürek
2598 Allah kullarının en seçkinleri
Ve en iyileri onun elçileriydi
2599 Elçiyle düzenlenir her türlü iş
Elçiyle görülür görkemli iş
2600 Sözünü anlatabilmek için bilgili
Akıllı, tedbirli biri olmalı elçi


221
Yusuf Has Hacib 
2601 Yine bilmeli sözün içini, dışını
Düzenler bundan ötürü işini
2602 Ne der işit dünya beyi er
Halkın başında olan, bilgili, yeğlenen er
2603 İnsanların çok seçkin ve akıllısını bul
Halk içinde onu büyük ve yetkili kıl
2604 Hangi işe önayak olduysa akıl
O iş başarıldı, çok sınadım bunu
2605 Hangi iş için bilge kullandıysa bilgisini
Ona ulaştı, tuttu, değdirdi elini
2606 Hangi işe akıl ve bilgiyle başlanırsa
O iş ilerler, eğer kişi yaparsa
2607 Elçi gözü, gönlü tok ve candan bağlı
Tam güvenilir ve dürüst biri olmalı
2608 Candan bağlı hizmetli beyinin yararını ister
Beyinin yararını isteyen onu gerçekten sever
2609 Beyine yararlı olan ona bağlı biridir, bunu bil
Candan bağlı olanı bulursan onu bağrına bas
2610 Candan bağlı hizmetli insanın bağrı gibi
Bağrından daha yakın, yürek kanı gibi
2611 Gözü aç kişi kendine karşı güçsüz olur
Açgözlüler elçiliğe uygun değildir
2612 Gözü tok kişi yoksul da olsa zengin sayılır
Sabırlı kişi değme işte başarılı olur
2613 Açgözlü insanlar pintidir, pinti
Pinti insanların adı dilenci
2614 Ne der işit gözü tok kişi
Gözü tok kişidir zenginlerin başı
2615 Açgözlülük kimi yoksul kılmışsa
Zenginleştiremez onu bu dünya ne kadar doyursa


222 ■ Kutadgu Bilig
2616 Kim açgözlülüğe olursa kul
Ondan kurtulması ancak ölümle olur
2617 Çok güzel söylemiş bilgi verici
Açgözlüye öğüt, nasihat verici
2618 Tam zengin olayım dersen açıkca
Gönül zengini ol ey ünlü yiğit
2619 Nice kul olsa da gözü tok beydir
Açgözlünün beyliğinden bu kulluk yeğdir
2620 Eğer bir bey açgözlüyse yoksuldur yoksul
Gönlü zengin bir beydir yoksul kul
2621 Elçi nazik olmalı, sakin ve edepli
Nezaketle birlikte türlü bilgi bilmeli
2622 Edepli olmayan insan kaba ve küstahtır
Edepli insan dürüst davranır
2623 Sakin olan insana ılımlı denir
Nazik olan insan kendini herkese sevdirir
2624 İnsanda zekayla birlikte bilgi de bulunursa
Her işte başarılı olur bu bilgisiyle
2625 Bu beyti oku, ne der işit
Her işe bilgiyle başlamayı kendine iş et
2626 İşi bilgiyle bil, akılla anla
Günün kutlu olsun, mutlulukla yaşa
2627 Zekayla insan dileğine erer
Bilgi edin, akılla kavra, işini öyle yap
2628 Elçi zeki olmalı ve bilmeli türlü yazıları
Yazı bilen insan zeki olur bundan ötürü
2629 Yazmalı, okumalı, iyi dinlemeli sözü
Bundan ötürü bilge kılmalı kendini
2630 Her türlü erdemi tam öğrenmiş olmalı
Bu erdemlerle yüzünü ağartmalı


223
Yusuf Has Hacib 
2631 Hem çok kitap okumalı hem söz bilmeli
Hem şiir okumalı hem kendisi yazmalı
2632 Tıptan anlamalı, düş yorabilmeli
Ve onun yorduğu düş çıkmalı
2633 Hesap ve geometri bilmeli
Kök almalı ve alan ölçmeli
2634 Tavla ve satrancı iyi oynamalı
Rakiplerini iyice sıkıştırmalı
2635 İyi cirit oymalı ve ok atmalı
Yine kuşçuluk ve avcılıkta üstün olmalı
2636 Bütün dilleri konuşmalı
Yazarken bütün yazıları yazmalı
2637 Böyle bütün erdemleri bilen biri olmalı
Böyle biri elçilik işinde olur başarılı
2638 Elçi zeki, bilge ve uyanık olursa
Beyine yararlı olur ve her yerde tutunur
2639 Elçi kötü, kof ve boş bir insansa
Kuşkusuz beyin saygınlığını tüketir
2640 Elçi gönderilecek kişi çok iyi biri olmalı
Her türlü işini yüreğine tutmalı
2641 Ne türlü erdemlerle karşısına çıksalar
Onları yenmeli ve kendisini saydırmalı
2642 Her türlü insanın sözünü dinlemeli
Anlayıp bilse de dinlediğini gizlemeli
2643 Elçi bilirse bütün erdemleri
Büyür beyin adı, ilde olur ulu
2644 Ne der işit bunları bilen Kök-ayuk
*
Bu sözü anlamayan insanın aklı yok
* Kök-ayuk: Yüce başdanışman


224 ■ Kutadgu Bilig
2645 Kimde erdem varsa onun adı yayılır
Eğer erdemi yoksa adsız yaşlanır
2646 Kişi erdemiyle insanları geçer
Kimin erdemi çoksa o yükselip uçar
2647 Kim erdemle uzatırsa elini
Ulu dağların başını eğer, yere indirir
2648 Elçinin sözü anlaması gerekir, olmalı hazırcevap
Sorulan soruya verebilmek için doğru cevap
2649 İçki içmemeli, kendini tutmayı bilmeli
Kendini tutmayı bilen bulur kut kudretini
2650 Bilgili içki içerse bilgisiz olur
Bilgisiz esrirse geriye ne kalır
2651 İçkidir bu bilginin, aklın düşmanı
Gerçekte kavga ve dövüştür içkinin adı
2652 Nice bilgili, akıllı olsa da kişi
Başım içkiye sokunca bozar kendi işini
2653 Nice edepli, nazik, alçak gönüllü olsa da
Bütün insanlar kabalaşır içki içince
2654 Ne yazık, insan edebini, akıl ve bilgisini
Bu pis içkiye verir ey alçak gönüllü
2655 İçki içme, içki içenin gider kutu
İçki içenin deli ve budala olur adı
2656 Mideye giren içki sözü dışarı çıkarır
Bu çıkan söz yine sahibini yakar
2657 Ne der işit şu beyit söyleyici
Okursan anlaşılır hem dışı hem içi
2658 Eğer içersen sarhoş eden şarabı
Gönül sırrını açar, çıkarır dışarı
2659 Bilgili içki içerse bilgisiz olur
Bilgisiz içki içerse küçük çocuğa döner


225
Yusuf Has Hacib 
2660 Elçi açık dilli ve gönül sahibi
Sözde usta ve çok akıllı olmalı
2661 İyi kabul görür hoşsohbet kişi
Sözde usta olursa başarır her işi
2662 Belleği güçlü olup söz unutmamalı
Ne söz işitirse onu içinde tutmalı
2663 Yüzü ve görünümü güzel olmalı
Boylu, boslu ve düzgün olmalı saçı, sakalı
2664 Kendisi mert, himmeti büyük olmalı
Bu ikisiyle ölçülür kişinin değeri
2665 Sözü şeker gibi tatlı olmalı
Büyük küçük herkesi yumuşatmalı
2666 Elçinin işi bak hep sözle yapılır
Sözü iyi olursa dileğine ulaşır
2667 Böyle birini bulursa kutlu hakan
Onu elçi olarak atamalıdır
2668 Onu atayabilir elçi olarak, uzaktan 
Yad yabancı ya da yakın adamlarından
-Hakanın Ögdülmiş’e sorusu-
2669 Hakan dedi: Dinledim anladım bunu
Başka bir sorum var, deyiver onu
2670 Sen söyle bana sorunun cevabını
Ben de ödeyeyim sana söz hakkını
2671 Ey akıllı, kâtip nasıl olmalıdır ki
Ona güvenerek bey yazdırsın yazı

Yüklə 0,94 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   121




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin