36
Ögdülmiş Hakana Aşçıbaşının
Nasıl Olması Gerektiğini Söyler
2828 Cevap verdi Ögdülmiş, ey hakan dedi
Bu işe kusursuz biri gerekli
2829 İnsanlar arasında doğru dürüst bir kişi
Bulmalı ve ona vermeli aş, su işini
2830 Bu iş için çok dürüst bir insan aramalı
O işine candan bağlı, edepli biri olmalı
2831 Candan bağlı ve dürüst kişi
Beyine feda eder kendi canını, başını
237
Yusuf Has Hacib ■
2832 Boğazdan gelir beye tüm tehlikeler
Aşçı işini yaparken onu kim idare eder
2833 Her yerde beyler gözetmeli kendini
Yeme içme işinde iyice açmalı gözünü
2834 Halkın başındaki kişinin bin düşmanı olur
Düşmanı da ona tuzak hazırlar
2835 Dürüst ve olgun olmazsa bu kişi
Tehlikeli olur aşta, beylerin işi
2836 Bu iş için yaşı geçkin, eski bir hizmetli gerek
Ki acılı, tatlılı aşı versin beyini esirgeyerek
2837 Hizmetli yaşlıysa, çoksa emeği
Ona güvenen beyi açar bağış elini
2838 Ne der işit insanların iyisi
Bu işler için aklı yeterli
2839 Hangi iş insan emeğiyle yapılırsa
Sevilir o iş tüm insanlarca
2840 Hangi şeye verirse yaşamını kişi
Sevilir o şey sevgili, can gibi
2841 Yaşama yazık değil emeğe yazık
Emek verilmeyen yaşama yazık
2842 Yaşam biter, insan söylemez, yaşamına acıdığını
Boşa giden emeğin yıllarca sürer acısı
2843 Gözü tok, gönlü çok zengin olmalı
Temiz olmalı, yüzü ay gibi parlamalı
2844 Günahtan sakınmalı, dini, şeriatı bilmeli
Böyle insandan doğruluk gelir
2845 Temizdir beylerin kendisi ve unsurları
Nasıl iştahla yerler temiz olmayan yemeği
2846 Temiz olursa aşçı temiz aş verir
Temiz olunca aş seve seve yenir
238 ■ Kutadgu Bilig
2847 Açgözlü kişi yemeğe aç bakar
Elini değdirdigi yemeğin tadını bozar
2848 Açgözlü kişinin tavrı çiğ olur
Çiğ tavır insana yakışmayan bir hastalıktır
2849 Nice güvenilir, doğru dürüst biri olsa da
Ondan da güvenilir kendinsin, bil bunu da
2850 Bütün doğru ve olgun insanlara güvenmeli
Yine de sakınıp kendi başını gözetmeli
2851 Bir söz var şimdi buna benzeyen
Unutma bu sözü ey iyi insan
2852 Herkese güven ama gözet kendini
Sana en bağlı olan kendi gözündür
2853 Her şeyden daha aziz olan kendi canındır
Aziz canını koru, uzatma sözü
2854 Aşçıbaşı yüzü, görünümü güzel, tavrı ılımlı
Saçı, sakalı düzgün, boylu, dili ve gönlü bir olmalı
2855 Böyle güzel biri göze temiz görünür
Temiz olmazsa yemek boğazda kalır
2856 Temizliği sever ezeli Allah
Temizlikte bulur insan iyi adını
2857 Temizliği bütün insanlar ister
İnsan temiz suyu, yemeği arzular
2858 Uzak tut aştan temiz olmayan kişiyi
Temiz olmayanın temiz değildir işi
2859 Aşçıbaşı dürüst ve çok güvenilir olmalı
Eğer olmazsa düzeltemez gidişini
2860 Eğer eğri olursa bu aş başçısı
Tümden eğri olur onun işçisi
2861 Mutfakta çoğalırsa bu aş hırsızları
Nasıl güzel gelir beyin sofrası
239
Yusuf Has Hacib ■
2862 Doğruluk gerek insanda, iyi tavır
İnsan bunlarla aradığı sevinci bulur
2863 Ne der işit doğru tavırlı er
Doğru tavırlı dünyanın bütün nimetlerini yer
2864 Doğru nerede bulunsa kutlu olur günü
Kararmaz günü insan yürürse doğru
2865 Hıyanet nereye ayağını atsa
Kaçar ondan yararlı ne varsa
2866 Hıyanet eden kişi nereye uzatsa elini
Deniz bile olsa kurutur yeri
2867 Aşçıbaşı içten olmalı ve beyini çok sevmeli
Edepli ve kendini tutan biri olmalı
2868 Hem akıllı hem de bilgili olmalı
Yemek zamanı elini çabuk tutmalı
2869 Kendisi töreye göre hizmet vermeli
Girip çıkarken gözünü yerde tutmalı
2870 Aklıyla iş görerek gözetmeli kendini
Bilgiyle iş görerek tutmalı gözünü
2871 İyi ad dileyerek vefa kılmalı beye
Sonsuza kalır adı bu iyi ad ile
2872 Akıllı kişiler iyi ad isterler
Bilgili kişiler güvenilir olurlar
2873 Akıllı kişiden insanlık gelir
Bilgili kişi insanların insanıdır
2874 Ne der işit akıllı kişi
Akıllı kişi insanların başı
2875 İnsanların seçkini akıllı, vefalı kişidir
İnsanlar için her zaman kendini feda eder
2876 Temiz olmayan cefalı kimse
Söz verse bile sözünden döner
240 ■ Kutadgu Bilig
***
2877 Bunu söyledim ey hakan şimdi
Bu türlü olmalı aşçıbaşı
2878 Böyle biri girip başlarsa işe
Onun elinden bey kuşkulanmadan yer aşı
***
2879 Bunlardı ey hakan bildiklerim
Aklıma gelenleri söyleyiverdim
-Hakanın Ögdülmiş’e sorusu-
2880 Hakan dedi: Anladım bunu da
Bir sorum daha var, söyle onu da
2881 Bana anlat şimdi içkicibaşı
Nasıl biri olmalı, nasıl yapmalı içki işini ki
2882 İnansın ona bey doğru bilerek
Onun elinden alıp içsin içkiyi güvenerek
Dostları ilə paylaş: |