T. C. GençLİk ve spor bakanliğI
Ögdülmiş Hakana Şıracıbaşının Nasıl Olması Gerektiğini Söyler
Yüklə 0,94 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 37
Ögdülmiş Hakana Şıracıbaşının Nasıl Olması Gerektiğini Söyler 2883 Cevap verdi Ögdülmiş, dedi: Hakan Bu konuda çok özenli olmalıdır 2884 Öz kardeşlerinden ya da yıllarca denenmiş Nefsine hâkim ve doğru yolda giden biri 2885 Dosdoğru, gözü tok, içten bağlı Tavrı atılan ok gibi doğru olmalı 2886 Böyle biri olmalı şıra hazırlayan Bu işe yarayan, gücü yeten insan 2887 Her türlü ot şıracıbaşında bulunur Güvariş, * macun ya da müshil hazırlar * Güvariş: Sindirime yardımcı olan şeyler 241 Yusuf Has Hacib ■ 2888 Bol ve türlü otlar onun elinde olur Yenen, yalanan ilaç ya da şıra onda bulunur 2889 Kuru, yaş yemişler ya da şıra ve şurup Onun elinden geçip boğaza girer 2890 Boğazdan gelir beye bütün zararlar Boğazın tadını aşçı ve şıracı elinde tutar 2891 Güvenilir olmazsa aşçı ve şıracı Çok sarp olur beyin yiyip, içmesi 2892 Ne der işit yetkin bilgili Boğazı sıkı gözetmeli, yemeği yavaş yemeli 2893 Boğazı gözetmenin başadır yararı Yemeği az yemektedir ağzın tadı 2894 Çok gördüm başına kıyan insanı Boğazını gözetmediğinden boşa geçirdi yaşamını 2895 Boğazdan girer insana hastalığı Boğazdan gelir yine onun çaresi, ilacı 2896 Şıracıbaşı akıllı ve çok bilgili olmalıdır Akıllı insandan insanlık gelir 2897 Kötüye katılmaz akıllı kişi Tam doğru olur bilgilinin işi 2898 Ok doğru gitmezdi doğru olmasa İnsan esir olurdu doğru durmasa 2899 Sen doğru ol, doğrulukla çalış ey kahraman beyim Doğruluktan başka yoktur yeğleyeceğin 2900 Şıracıbaşı çok titiz biri olmalı Gönlünü, aklını ve yüreğini doğru tutmalı 2901 Bütün işlerini doğrulukla yapmalı Uygunsuzları kendine yaklaştırmamalı 2902 Kendi eliyle şırayı karıştırmalı Mühür vurup kendisi korumalı 242 ■ Kutadgu Bilig 2903 Yemeğe şoraya katacağı otları Kendi eliyle katıp temiz tutmalı 2904 Kuru, yaş yemiş, gül şurubu ya da gül balını Kendi yapmalı ve hepsini kendi saklamalı 2905 İçtenlikle gözetip acıyı, tatlıyı Beyinin hakkını ödemeli 2906 Böylece beyin hizmetine emeği geçer Bu emek kulun yararını sağlar 2907 Her neye geçerse kişinin emeği İşte o olur canının kökü 2908 Buna benzer bir söz söylemiş iyi huylu Bu insanların sözü dikkat edersen, tümüyle bilgi 2909 Hangi şeye girerse insan emeği O şey sevilir sevgili canın kökü gibi 2910 Bir insan emek verirse yaşam boyu Onu sevmeli ve yükünü yüklenmeli 2911 Böyle biri olursa şıracıbaşı Ona vermeli şıra işini 2912 Bu iş için böyle iyi huylu biri gerek Hizmetinin güzelliği ile parlar yürek 2913 Onun da yamakları, yardımcıları Sakalsız ve güzel yüzlü olmalı 2914 Yalın yüzlü oğlan, dolunay gibi yüzü Boyu dal gibi, kara saçlı, tasvir gibi kendi 2915 Beli ince, yine omuzları geniş Teni beyaz, yanakları kızıl olmalı 2916 Yeşil, mavi, sarı, al, pembe giyinip Yemek götürmeleri yaraşır yürüyüp 2917 Şıracı; sakalsız, temiz olmalı Şıra kıl, tüy ve çöpten korunmalı 243 Yusuf Has Hacib ■ 2918 Şırada tüy olması yakışık almaz Tüy yemeğe, suya düşerse tadı kalmaz 2919 Bunun için demiş bilgi verenler Sakalsız olmalı şıra sunanlar 2920 Şıra sunan temiz ve güzel yüzlü ise Onun elinden içilen siner insanın içine 2921 Güzel yüzlü, hoş tavırlı kişi neyi sunsa yaraşır Bak bu göz ondan, canın payını alır 2922 Ne der işit şu beyti söyleyen İşit bunu sen ey bilen insan 2923 Yüzü, gözü güzel ve hoş tavırlı olmalıdır O ne sunarsa sunsun zevkle içilir 2924 Karnı acıkmış insana onun yüzü aştır Susamış insan için o kanılmaz bir şıradır 2925 İşte böyle olmalı şıracıbaşı Şırayı sunanlar bu türlü olmalı 2926 Ondan sonra beyler ona güvenir Kendine yakın tutar ve inanır *** 2927 Ey hakan, şu birkaç işe İçten bağlı, gözü tok, edepli ve seçkin insan ara 2928 Birisi elçidir, yazıcı biri Diğeri şıracı, aşçı biri 2929 Her birini iyi seç bunların Uygunsuzları seçip pişman olma yarın 2930 Elçi ve yazıcı eğer olgun değilse Ey zeki insan, onların zararı dokunur ile 2931 Şıracı ya da aşçı çiğ olursa Onların zararı dokunur, hayatın temeli olan cana 2932 İyi seç ey hakan bu birkaç kişiyi Ondan sonra onlara bırak işlerini 244 ■ Kutadgu Bilig *** 2933 Ögdülmiş yine, kutlu hakan dedi Beylerin işi gibi büyük olur adları 2934 Büyük işin derdi baş ağrıtır Baş ağrısı giderilmezse beyliği ortadan kaldırır 2935 Ne der işit has danışman Danışmada beyin önüne inci döken 2936 Ey bey, huzur arama, zahmeti gider Huzurla emek bir arada yatar 2937 Bey emek verip ili düzenlerse halk zenginleşir Halk zenginleşirse beyin her istediği olur 2938 Sevinme çok fazla huzurlu kişi Erince kavuşanın emektir sonu 2939 Bu aşçı, şıracı sana ne kadar Güven verseler de ey cesur yiğit 2940 Onlardan daha güvenilir kendinsin yine Başkası olamaz, sen uzatma sözü 2941 Ne der işit danışman buyruğu Unutma bunu sen, hem yaz hem oku 2942 Sevgili can için daha emin Kendimden başka birini bulamadım 2943 Gayret et, gözet, sıkı tut onu Eğer giderse arama ilacını *** 2944 Ey hakan söyledim sorulanları Neler gerektiğini, çaresini 2945 Böyle insanlarla beyler yükselir Düşmanın boynunu ezer, adını duyurur 2946 Bunları söyledim sana açıklayarak Bir sözüm daha var paylaşılacak 245 Yusuf Has Hacib ■ *** 2947 Hakan dinlerse onu da söyleyeyim Yok derse bu sözümü gizleyeyim -Hakanın Ögdülmiş’e sorusu- 2948 Cevap verdi hakan, dedi: Ey bilge Bana söyleyeceğin neyse söyle 2949 Senden dinlemek gerek bütün sözleri Sen akıl ırmağısın, bilgi denizi -Ögdülmiş’in hakana cevabı- 2950 Cevap verdi Ögdülmiş, hakan dedi Hakandan gelir ülkeye her türlü bilgi 2951 Hakana anlattım hizmet yolunu Nasıl hizmet etmeli beyine kulu 2952 Yine bilmeli ki beyler hizmet eden kula Bağışta bulunmalı ki kul çalışsın yıllarca 2953 Nice bey hakkı varsa kullar üzerinde Yine kul hakkı da yok mu, beyler üzerinde 2954 Eğer beye hakkını verirse kullar çalışıp Bey de kul hakkını vermeli bu hizmeti görüp 2955 Hizmetli dünyalığı için hizmet eder Eğer dünyalığını alamazsa haksızlığa uğrar -Hakanın Ögdülmiş’e sorusu- 2956 Hakan dedi: Gel, seçe ayıra Nedir bu hizmetli hakkı, bana açıkla |