Yusuf Has Hacib ■
3055 Layıkıyla nasıl yalvarılmalı sana, doğru bu sözüm
Ey sonsuz, dertsiz Allah’ım, bu dertli özüm
3056 Senden diliyorum ben, yardımın ve gücünle
Doğru yola yöneltip, destek ol bana
3057 Bütün iyiliklerin içinde en iyisi
Ögdülmiş’tir, doyurur gönlümü
3058 Onu sen verdin şimdi bana
Buna şükrediyorum yüz bin defa
3059 Tenini, canını feda ediyor benim işime
Duayı artırıyor bu geçen yaşıma
3060 Bana güç ver onun hakkını ödeyeyim
Memnun olsun, bana gönülden bağlansın
***
3061 Yine dedi hakan, ey Ögdülmiş
Akıllı, bilgilisin, herkes seni övmüş
3062 Akıllı biri gerekliyse sen tümüyle akılsın
Bilgili biri gerekliyse sen bilginin kendisisin
3063 Güvenilir, içi doğru ve temizsin
Doğrulukla oldu bütün davranışların
3064 Senin hizmetin benim bağışımı aştı
Yerine getirmediğin hizmet kalmadı
3065 Şimdi benden sana iyi bir cevap gelmeli
Hakkını ödeyeyim, sen de düzenle yaşamını
3066 Sen nasıl sevindirdiysen gönlümü
Ey oğul, seni de öyle sevindirsin Allah
***
3067 Sözünü kesti hakan, biraz durdu
Yer öptü hizmetlisi ve ayağa kalktı
3068 Kalkıp çıktı oradan sevinçle dolup
Atına bindi, geldi evine dönüp
254 ■ Kutadgu Bilig
3069 Gece gündüz sadakatle hizmet etti
Bu hizmeti ona devlet kapılarını açtı
3070 Derlenip toplandı aklı, hem koyulaştı bilgisi
Oluverip evren uzatınca elini
3071 Ne der işit kutu belli olan
Kutla birlikte ünü belli olan
3072 Kime devlet yanaşırsa gelip
Başını göğe değdirir, yukarı kaldırıp
3073 Geliverirse devlet, toparlanırsa mal
Kişinin gönlü dirilir, yüzü sevinçle parlar
3074 Buna benzetip söylemiş ak saçlı sana
Ey kahraman yiğit, bu sözü iyi dinle
3075 Kime devlet gelirse güçlü olur, onun eli
Bütün eğrisi doğru, sözü olur bilgi
3076 Dünya filozofunun mal varlığı olmasa
Nice düzgün konuşsa da kösteklidir dili
3077 Böyledir bu dünyarun âdeti
Dönek dünya ve devletin böyle anılır adı
3078 Kötüye yüz vurursa onun yüzünü ağartır
Küçüğe göz çevirirse o büyüklük bulur
3079 Bu devlet gelip kime ulaşırsa
Onun içini, dışını, her şeyini düzeltir
3080 Eğer gelirse yanında getirir bütün arzuları
O insanın ünlenir, dünyada yayılır adı
3081 Eğer giderse götürür bütün getirdiklerini
Yağız yere eğdirir yükselttiği başını
3082 Ey akıllı, gönüllü, uyanık ve anlayışlı
Sevme bu dünyayı, dokunur zararı
3083 Neye gerek bu karanlık zindan
Duru, bengi ülke için hazırlan
255
Yusuf Has Hacib ■
3084 Zindandır bu dünya, gönül bağlama
Yüce saray ve ülkeyi iste, kavuş huzura
3085 Ne der işit duru gönüllü
Her işinde dürüst gönüllü
3086 Ey himmet sahibi güzel olan dünyayı iste
Güzel olanı isteyenin kutu dopdolu kalır
3087 Geçici dünyayı bırak, dile ahiretini
Bırakıvermezsen dünyayı o bırakır seni
3088 Cefacıdır bu dünya, cefa kıl ona
Cefa kıldığın için o yanaşır sana
3089 Ey yolda azmış, başı dönen insan
Sevme dünyayı, bataklıktır dibi onun
3090 Bataklığa girenler dibini boyladı
Bir daha çıkamadı, sevinç bulamadı
3091 Yukarı çek kendini, bataklıktan kurtul
Kendi kulluğunu yaşayarak yerine getir
3092 Yine ona dön, senin dileklerini o verecek
Artık tersini söyle, söz kalmadı söylenecek
***
3093 Gönlünü doğrulttu hakan bundan sonra
İyi yasalar yaptı halka
3094 Halk erince kavuştu, zayıflar semirdi
Sevenleri çoğaldı, düşmanları zayıfladı
3095 Geçirdi güvençle, sevinçle gününü
Dünyaya yayıldı adı ve ünü
3096 Bir süre böyle davrandı ve yaşadı
Kurtla kuzu birbirine denk oldu
-Hakanın Ögdülmiş’e sorusu-
3097 Hakan bir gün otururken Ögdülmiş’i
Çağırdı, sordu işleri, günlerinin nasıl geçtiğini
256 ■ Kutadgu Bilig
3098 Dedi: Ey Ögdülmiş, nasıl geçer günler, aylar söyle
Yoksul mu çoğaldı yoksa zengin mi ilde
3099 İl içinde neler var yararsız, kötü
Halkın hâlini aç bana, örtme sözü
3100 Halkın dilinde ne sözler dolaşır
Övgü mü gelir, sövgü mü çoğalır
3101 Kusurum mu daha çok erdemim mi
Deyiver bana sen, bulayım çaresini
-Ögdülmiş’in hakana cevabı-
3102 Cevap verdi Ögdülmiş, dedi ki
Hakan elini değdirdi, herkes buldu dileğini
3103 Hakanın devletiyle dünya düzeldi
Üzüntüler kısaldı, sevinçler uzadı
3104 Halk zenginleşti ve erince kavuştu
Eyalet ve kentler bezendi, gönüller ferahladı
3105 Huzurla geçiyor halkın günleri
Sevinçle geçiyor bütün geceleri
3106 Dillerde söylenen hep iyi sena
Her canlı durmadan dua eder sana
3107 Töre su gibidir, zulüm yakar ateş gibi
Duru su akıttın ve söndürdün ateşi
3108 Töreyi doğru yürüttün, düzenlendi dünya
Kimsenin gözü görmüyor ilde bir zorba
3109 Ey hakan şu üç işten gelir baskı, zorbalık
Biri beyin aymazlığı ki bundan sorun çıkar
3110 İkincisi acizse halkın başındaki er
Üçüncüsü açgözlülük ki halkın bağrını yer
3111 Sende yok şimdi bu üçünden biri
Nereden gelecek ile güç kullanan biri
|