T. C. GençLİk ve spor bakanliğI

68
Hakan Kün Toğdı’nın Odgurmış’ı
Üçüncü Kez Çağırdığını Söyler
4934 Çağırdı hakan bir gün Ögdülmiş’i
Sana bir iş daha düştü dedi
4935 Çağırdım kardeşini, bana gelmedi
Bu isteğim yerine gelmedi
4936 Ben bu dileğimden vazgeçtim
Sonra başka bir yol düşündüm
4937 Bugünkü dileğim şudur benim
Bir yüzünü göreyim onun

---

387
Yusuf Has Hacib ■
4938 Ben gideyim veya o bana gelsin
Ey mutlu insan, ziyaret için
4939 Bana gelsin, bir öğüt, nasihat versin
Yine yerine dönsün, işlerini yapsın
4940 Bana yararı dokunsun, ona zararı yok
Varlığımdan süzülsün bütün bulanıklık
-Ögdülmiş’in hakana cevabı-
4941 Cevap verdi Ögdülmiş, dedi: Gerçekten 
Yerindedir bu söz ey kutlu insan
4942 Bu işi yapayım hakan istiyorsa
Çağırayım onu yine, buyurursa buraya
4943 Varayım, bu sözünü ona söyleyeyim
Hakan gitmesin, ben onu getireyim
4944 Yine bir mektup bağışlasın hakan
Okusun, sana inansın o temiz insan
-Hakanın Ögdülmiş’e cevabı-
4945 Hakan, şimdi niye gerekli bu mektup dedi
Mektuptan güvenilir sensin, ey zeki
4946 Mektup güvenilmez kişiye verilir
Senden daha güveniliri kim bulur
4947 Ne der işit Yağma beyi
Her türlü iş için yeterlidir aklı
4948 Elçi güvenilirse mektuba ne gerek var
Güvenilir insansa hazırlığa ne gerek var
4949 Kendi sözünü söyle, onun sözünü işit
Ey zeki insan, bir de mektuba ne gerek var
4950 Bu iş öyle ağır gelecek gibi
Bir iş değil ya da korkup kaçacak gibi

---

388 ■ Kutadgu Bilig
4951 Neye gerek bunca söz, hazırlık ya da mektup
Ey zeki insan sana güveniyorum, sensin bana mektup
4952 Bana gelsin, görüşsün yine gitsin
Onu zorlama, bunu istemem
4953 Bu hacet için ben gönderiyorum seni
Onu zorla çağırma, çağır iyilikle
4954 Buraya gelmezse ben oraya gideyim
Yüzünü görüp yine döneyim
-Ögdülmiş’in hakana cevabı-
4955 Cevap verdi Ögdülmiş, dedi: Dilek 
Yerine gelir, olursa Allah destek
4956 Ben de yine çaba göstereceğim
Bu arzu ve dileğin olması için
4957 Hakan huzurla yaşasın, esen olsun
Allah bütün dileklerini versin
***
4958 Kalkıp çıktı, atına bindi, geri döndü
İnip girdi evine, giysilerini çıkardı
4959 Kızıl gökyüzü soldu, oldu sarı
Dünya oldu altın rengi gibi
4960 Güneş sürdü yüzüne sarı safran
Kendine mine rengini çaldı cihan
4961 Bütün dünyayı tuttu sevgililerin kaşı
Dünya oldu zenci, habeş derisi gibi
4962 Yedi içti, abdest aldı, kıldı namaz
Döşek koydu yattı, uyudu biraz
4963 Sarı bülbül öttü, sesi şakıdı
Ögdülmiş sıçrayarak uyandı, uykusu gelmedi
4964 Uyanık yattı biraz onu dinleyerek
Avundu o sese hayran olarak

---

389
Yusuf Has Hacib ■
4965 Uykusu gitti, gece fazlaca uzadı
Günün ağarmasını arzuyla bekledi
4966 Gök yırttı giydiği kara gömleği
Açıldı parlak yüzü, kaldırdı peçeyi
4967 Gülerek baktı yükselip seçkin kız yüzü
Aydınlandı dünyanın hem güneyi hem kuzeyi
4986 Doğageldi güneş, yükselip gösterdi yüzünü
Aydınlattı dünyanın hem koyaklarını hem ırmaklarını
4969 Ögdülmiş kalktı, abdest aldı, giyinip kuşandı
Namaz kıldı, başarılı olmak için dua etti 
***
4970 Atını tuttu, bindi bir oğlan ile
Kardeşine doğru yola çıktı sevine güle
4971 Onun evinin yakınlarında atından indi
Sonra yürüdü kapısına geldi
4972 Vurdu kapıya yavaşça elini
Kardeşi duydu, kapıya çıktı
-Odgurmış’ın Ögdülmiş’e sorusu-
4973 Odgurmış görür görmez Ögdülmiş’i
Dedi: Ey kardeşim, uzattın işi
4974 Emek verip kendini zorlamak niçin
Neye karşılık bana bu öcün
4975 Yürü gel girelim de açıkla
Niye geldin yine bu yana
***
4976 Bu iki kardeş eve girdi 
Zahit kardeşine kaşını çattı
-Ögdülmiş’in Odgurmış’a cevabı-

---

390 ■ Kutadgu Bilig
4977 Gelen kardeşi dedi: Ey iyi kalpli
Kaşını çatma, önce dinle beni
4978 Senin dediklerini eksizsizce
Hakana ilettim ve yalvardım
4979 Dinledi hakan bu sözlerin tümünü
Dediklerini duydu, çok düşündü
4980 Bırakıverdi şimdi seni ey kardeş
Bundan başka bir dileği var
4981 Beni sözcü yaptı bu işte sana
Ey kahraman, sen beni utandırma
4982 Her şeyin bir sınırı var, dengi belli
Ey ünlü, kaçırma işin ölçüsünü
4983 Ne der işit akıllı dili
Her şeye yansıyan bu sözdür ey ünlü
4984 Hiçbir işte kaçırma sen ölçüyü 
Ölçüyü kaçırırsan bozuldu say onu
4985 Her işin ölçüsü, dengi var
Her şey dengiyle esen olur
4986 Hakan vazgeçti şimdi önceki dileğinden
Bir ziyaret için çağırıyor, bunu reddetme sen
4987 Gidip buluş onunla ya da o gelsin
Ey yüce gönüllü, yüzünü bir görsün
4988 Bunun zararı yok sana ey kardeş
Benim sözümü dinle bir, ey bağrı taş
4989 Hakan çok iyi bir sultandır, bağışlayıcı olduğundan
Yoksullar, suçlular onu canı gibi sever
-Odgurmış’ın Ögdülmiş’e cevabı-
4990 Cevap verdi Odgurmış, dedi: Bu sözün
Akla yakın oldu ey gönlü düzgün

---

391
Yusuf Has Hacib ■
4991 Müslüman kardeşi Müslüman kardeş
Ziyaret eder ey gönlüme eş
4992 Bu söze eğerim ben boyun
Ziyaret edeyim onu ben bugün
4993 Bundan önce varmadım ben ona
Kendi yararını istediği için benden yana
4994 Onu bıraktı, tuttu doğruluk yolunu
Ben de bu yola giriyorum, ona yardım edeceğim, bil bunu
4995 Gideyim hakana, hakan gelmesin
Ben emek çekeyim, o zahmet etmesin
4996 Hakan halkın büyüğu, ilin beyi
Değer vermeli ona, saygı göstermeli
4997 Böylece tavrını düzeltir, doğrultur sözünü
Arıtır ilinden kötülerin izini
4998 Ne der işit ey bilgisi deniz
Akıllı, ılımlı, gönlü yüce, ediz
4999 Raiyyete
*
vaciptir beyin buyruğu
Değer vermeli işitip küçüğü, ulusu
5000 Değer vermeli beyin kendisine ve sözüne
İsterse Hindu olsun, satın alınmış gümüş karşılığı
5001 Şimdi ben hakanın emrine uyarım
Onu yakında ziyaret ederim
5002 Yürü şimdi, dönüp hakana ilet sözümü
Geleceğimi söyle, budur sözüm
5003 Parlak dünya yüzüne örtünce örtü
Ey eski düşkün, ben gelirim oraya
5004 İnsanlar gündüz görürlerse beni peşime takılırlar
Beni konuşarak kendilerini ateşe atarlar
* Raiyyet: Bir hükümdara bağlı olan halk 

---

392 ■ Kutadgu Bilig
5005 Yürü git şimdi sen evde bekle
Ben sana gelirim, biraz yatma
5006 İlk önce ben sana geleyim varıp
Ne yapmak gerektiğini birlikte düşünelim, yorumlayıp
-Ögdülmiş’in Odgurmış’a cevabı-
5007 Sevindi Ögdülmiş, dedi: Bu cevap
Çok güzel oldu hem de çok sevap
5008 Şimdi kalkıp hakana gideyim
Bunları diyeyim, duysun sevinsin
***
5009 Benden sonra sen de tutup sözünü
Umulan zamanda bulun orada
5010 İkisinin de sözü uydu bir söz üzerine
Ögdülmiş yüzü gülerek kalkıp çıktı sevinçle
***
5011 Yine dedi ki: Ey kardeş 
Sözünden dönme ey gönlüme eş
5012 Güneş yere inip yüzünü gizledikten
Dünyanın yüzü kömür gibi bir deriye döndükten sonra
5013 Seni beklerim evde, gel bana 
Yararlı olan neyse onu hazırlarım sana
***
5014 Atına bindi, geldi hakana oradan kalkıp
İnip girdi hakanın yanına yol isteyip
5015 İletti hakana konuşulan sözleri
Sevindi hakan, açıldı kaşı gözleri
-Hakanın Ögdülmiş’e sorusu-

---

393
Yusuf Has Hacib ■
5016 Hakan dedi: Bu iyi bir başarı
Sözünde dursun senin dediğin gibi
5017 Yine dedi hakan, ne zaman gelir
Nerede buluşacağım ben onunla ey bilir
-Ögdülmiş’in hakana cevabı-
5018 Cevap verdi Ögdülmiş, dedi: Gece
Aydınlık dünyanın benzi kararınca iyice
5019 Benim evime gelmek üzeredir
Ne zaman gel dersen o sana gelir
-Hakanın Ögdülmiş’e cevabı-
5020 Hakan dedi: Çok emek verdin
Senin emeğine Allah karşılık versin
5021 Buydu hastalığımın çaresi
Sevindirdin şimdi benim gönlümü
5022 Sen evde bekle, gelince duyur bana
Çağırmak için birini yollarım sana
5023 Kardeşini al, bana gel kalkıp
Ziyaret kılayım yüzünü görüp
5024 Buna benzer şimdi şu bilge sözü
Ne der işit bu derin konuda
5025 Kişi gönlü sürekli arar arzusunu
Avutur dileğini buluncaya kadar kendini
5026 Eğer arzu ve dileğini tam anlamıyla bulursa
Onları gönlünden çıkarır, keser sözünü
***
5027 Ögdülmiş başustüne dedi, çıktı
Gelip evine girdi

---

394 ■ Kutadgu Bilig
5028 Güneş yere indi, yününü gizledi
Kara bir bulut dünyayı kapladı
5029 Dünya dulluk giysisini giydi
Gök şeytan yüzü gibi karardı
5030 Butün canlılar sustu, yumdu gözünü
Birçoğunun kesildi sesi