25
vicdan əzabından xilas olmaq məqsədi də bəxt və alın yazısına inamı
yaradan
səbəblərdəndir.
2. Dinə yönəlmənin əsas səbəbi bəxt və alın yazısına inam olarsa, bəxtə e'tiqad
bəsləməyən şəxslər allaha sitayiş etməməli və heç bir ilahi qüvvəyə
inanmamalıdırlar. Qeyd olunduğu kimi, real gerçəklik
bu məsələnin tamamilə
əksinədir.
3. Bu nəzəriyyə bütün dinlərə yönəlmənin səbəbi kimi izah edilə bilməz; çünki
dinlərin
bir çoxunda, xüsusilə İslam dini heç vaxt bəxt məsələsini əsas e'tiqadi
prinsip kimi işıqlandırmamış və öz ardıcıllarını bu işə təşviq etməmişdir.
4. Bəxtə və alın yazısına inanan şəxslərin əksəriyyəti onu qaçılmaz və dəyişməz
bir hökm kimi qələmə verməmişdir. Çünki belə olsaydı onu dəyişdirməyə, sirli
qüvvələrin rəğbətini qazanaraq həyatda qarşıya çıxan bədbəxtliklərin qarşısını
almağa çalışmazdılar.
Qeyd olunan altı
nəzəriyyədən əlavə, dinlərin mənşəyi və dinə yönəlmənin
səbəbləri barədə başqa fikirlər də irəli sürülmüşdür ki, onlarla tanış olmaq üçün daha
geniş və ətraflı kitablara müraciət etmək lazımdır. Amma həqiqət bundan ibarətdir
ki, insanda olan Allaha e'tiqadın əsası və dinin mənşəyi daima hadisələrin və
varlıqların səbəbini arayan-axtarıb insan ruhiyyəsidir. İnsan bir tərəfdən varlıq
aləmində saysız-hesabsız qəribəlikləri, nizam-intizamı müşahidə edir, digər tərəfdən
isə varlıq aləmindəki səbəblə səbəbkarını, yaradanını tanıyıb dərk etmək barəsində
olan fitri ehtiyacı ilə vahid və qüdrətli Allahın varlığını dərk edir. Bu nəzəriyyənin
geniş və əhatəli şərhi e'tiqadlar barədə yazılmış dərsliklərdə bəyan olunmuşdur.
Dostları ilə paylaş: