Microsoft Word yeni vəSAİT. docx

Tapşırıq. Verilmiş nümunəyə uyğun akt tərtib edin. 
Nümunə: 
"Akt" latınca "aktos", "aktum" sözündən olub "hadisə", "sənəd", "cinayət işi" 
deməkdir. Akt məzmununa görə cinayət aktı, dövlət aktı, bu və ya digər bir faktı 
açmaq üçün tərtib edilən akt növlərinə bölünür.
Þ Mahiyyəti - hər hansı bir iş və ya hadisəni qanuniləşdirib ona hüquqi sənəd 
statusu verməkdir. 
Þ Məzmunu - Akt imzaları ilə təsdiq edilən bir neçə nəfər tərəfindən tərtib 
edilir. Müəyyən bir həqiqəti üzə çıxarmaq üçün aktı tərtib edənlərdən ibarət 
komissiya yaradılır. Xüsusi təftiş komissiyasının hazırladığı akt aidiyyati ali 
orqana təqdim edilir.
Aktın forması:
1. Aktın birinci səhifəsinin sağ tərəfindən yuxarı vəzifəli şəxsin təsdiq etdiyi 
qeyd verilir;
2. Akt sözü vərəqin yuxarı hissəsində ortada, böyük hərflə yazılır;
3. Sonrakı sətirdə solda ayın tarixi-gün, ay, il, sağda aktın tərtib olunduğu yer 
göstərilir;
4. Aktı tərtib edənlərin vəzifəsi, soyadı, adı və atasının adı yazılır;
5. Yoxlanılan hadisə haqqında dəqiq məlumat verilir;
6. Yoxlamanın müddəti həm rəqəmlə, həm də sözlə qeyd olunur;
7. Aktın sonunda nəticə verilir və məsuliyyət daşıyan şəxs göstərilir;
8. Sonda aktı tərtib edənlər onu imzaları ilə təsdiqləyirlər.
 
Mövzu:5 

---

AzTU 
“Humanitar fənlər” kafedrası 
 
 
Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya 
 
32 
1. İşgüzar ünsiyyətdə dialoq janrları.
2. Müvafiq dialoq nümunələri və kommunikativ məzmunlu sual və 
tapşırıqlar üzərində praktik işlər.
 
Nitqin dialoji və monoloji formaları var. Nitqin dialoji formasına dioloji nitq də 
demək olar. Dialoji nitq müəyyən situasiyada iki və daha artıq şəxs arasında bir-
birini izləyən, növbələşən canlı ünsiyyətdir, danışıqdır. Burada danışan şəxs ifadə 
edəcəyi fikri əvvəlcə daxilən öz-özünə düşünür, sonra onu sözlə ifadə edir. Fikri 
dinləyən, eşidən şəxs isə əvvəlcə dinləyir, sonra düşünür, düşündüklərini öz nitqi ilə 
ifadə edir, yəni müsahibinə cavab verir. Monoloji nitqdən fərqli olaraq dialoji nitqdə 
öncədən hazırlıq görülmür. Ona görə də dialoji nitqdə tərəflər daha fəal olurlar. 
Ancaq onu da qeyd edək ki, nitqin situasiyasından, təşkili formasından asılı olaraq 
dialoji nitqdə də hazırlıq görülə bilər. 
Dialoji nitqin bütün formalarında iştirakçılar hadisəni təfərrüatı ilə danışır, olanlara 
öz münasibətini bildirir. Dediklərinin daha inandırıcı olması üçün sübutlar, dəlillər 
gətirirlər. Tərəflər qarşılıqlı söhbət zamanı müraciətlər, ara sözlər, ritorik suallar 
vasitəsilə ümumi bir bütövlük, fikir vəhdəti yaradırlar. Qeyd etmək yerinə düşər ki, 
dialoq zamanı leksik təkrarlara, cümlədə sözlərin sırasının pozulması, fikrin elliptik 
qurulması, pauzalar, suala sualla cavabvermə və s. özünü göstərir. Nitqin bu 
növündə jest, mimika, əl-qol hərəkəti və s. geniş istifadə olunur. 
Dialoq iki və ya daha çox həmsöhbətin qarşılıqlı əlaqəsi üçün nəzərdə tutulur. 
Məlumat mübadiləsi zamanı nitq tərəfdaşları rolları dəyişə bilir. Dialoq kortəbii (bir 
qayda olaraq, əvvəlcədən planlaşdırıla bilməz), elliptik (ifadələr monoloqdan daha 
qısa olur) olur.
İşgüzar ünsiyyətdə dialoq işgüzar qarşılıqlı əlaqənin ən geniş yayılmış yollarından 
biridir. Şifahi işgüzar ünsiyyətin dialoq növlərinə işgüzar söhbət, işgüzar