Microsoft Word yeni vəSAİT. docx

• sənədli işgüzar üslub; 
• gündəlik işgüzar üslub. 

---

AzTU 
“Humanitar fənlər” kafedrası 
 
 
Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya 
 
7 
Diplomatik işgüzar üslub beynəlxalq müqavilələrdə, konvensiyalarda, 
bəyannamələrdə, memorandumlarda və etimadnamələrdə istifadə olunur. Bu alt 
üslub xüsusi beynəlxalq terminlərin istifadəsi ilə xarakterizə olunur. 
Sənədli işgüzar alt üslub (və ya "qanunlar dili"nin alt üslubu) qanunların, mülki 
aktların, fərmanların, məcəllələrin, konstitusiyaların dilidir. Bu alt üslub dövlət və 
ictimai təşkilatların və vətəndaşların vəzifəli şəxs olaraq (rəsmi sənədlərində) 
fəaliyyətində istifadə olunur.
Gündəlik işgüzar üslub (və ya inzibati-kargüzarlıq, eləcə də ofis əsaslı) inzibati 
aktlarda, göstərişlərdə, əmrlərdə, müqavilələrdə – həm əmək, həm də kollektivdə, 
kargüzarlıq sənədlərində, təşkilatlar arasındakı işgüzar yazışmalarda və şəxsi 
yazışmalarda istifadə olunur. Bu alt üslubda sənədin tərtibi üçün tələblərin ciddiliyi 
əvvəlki alt üslublara nisbətən bir qədər yumşaqdır. 
Rəsmi işgüzar üslubun əsas xüsusiyyətləri: 
ü
dəqiqliyi, təqdimat detalları; 
ü
təqdimatın standartlaşdırılması; 
ü
təqdimatın məcburi-tövsiyə xarakteri. 
Rəsmi işgüzar üslub xidmət sahəsinin, ictimai həyatın, o cümlədən xarici 
əlaqələrin, ticarətin və xüsusi mülkiyyətin konsolidasiyasının ən vacib tərəfləri 
olduğuna görə digər yazılı üslublar arasında xüsusi bir yer tutur. Azərbaycan dilində 
rəsmi işgüzar üslubun formalaşmağa başlaması müxtəlif sazişlərin, aktların, 
müxtəlif müddəaların icrası və yazılı konsolidasiya (birləşmə, həmrəy olma və 
müştərək hərəkət etmə; vahid ideya və maraqlar uğrunda mübarizə aparan 
qüvvələrin ümumi məqsəd naminə birləşməsi) ehtiyacından qaynaqlanır. İşgüzar 
ünsiyyətin formalaşmış özünəməxsus "dili" özünəməxsus xüsusiyyətlərini özündə 
saxlayır, zaman keçdikcə çox yavaş-yavaş zamanla və həyat tərzinin dəyişməsindən 
yaranan müəyyən dəyişikliklərə məruz qalır.