Методичка O„zbekiston respublikasi aloqa, axborotlashtirish va

qayta tartibga keltirish 
5.2-rasm. Ro„yhatni qayta tartibga keltirish 
Topilgan element 5.2-rasmdagidek birdaniga ro„yhat boshiga joylashtiriladi. 
Tuzilmadan har safar birorta element izlab topilsa va u ro„yhat boshiga olib borib 
qo„yilaversa, natijada oxirgi izlangan elementlar ro„yhat boshiga joylashib qoladi 
va biz oxirgi vaqtlarda izlangan elementlarni tez izlab topish imkoniga ega 
bo„lamiz.
Boshida q ko„rsatkich bo„sh, p esa ro„yhat boshini ko„rsatadi; p ikkinchi 
elementni ko„rsatganda, q birinchini ko„rsatadi. Ro„yhat boshi ko„rsatkichi (table) 
birinchi elementni ko„rsatadi. Ro„yhatda key kalitli element topilsa, u p 
ko„rsatkich bilan, undan oldingi element esa q ko„rsatkich bilan belgilanadi. Shu 
topilgan p elementni ro„yhat boshiga joylashtiriladi.
Dastur kodi 
node *q=NULL; 
node *p=table; 
while (p !=NULL){ 
if (key == p->k){ 
if (q == NULL) { //o‘rinlashtirish shart emas 
search = p; 
 exit(0); 
 } 
q->nxt = p->nxt; 

---

102 
p->nxt = table; 
table = p; 
exit(0); 
} 
q = p; 
p = p->nxt; 
} 
search = NULL;
exit(0); 
 
5.6. Transpozitsiya usuli 
Ushbu usulda topilgan element ro„yhatda bitta oldingi element bilan o„rin 
almashtiriladi. Agarda mazkur elementga ko„p murojaat qilinsa, bittadan oldinga 
surilib borib natijada ro„yhat boshiga kelib qoladi. Ushbu usulning afzalligi 
shundaki, tuzilmada ko„p murojaat qilinadigan elementlar ro„yhat boshiga bitta 
qadam bilan intiladi. 
Ushbu usulning qulayligi u nafaqat ro„yhatda, balki tartiblanmagan massivda 
ham samarali ishlaydi (sababi faqatgina ikkita yonma-yon turgan element o„rin 
almashtiriladi).
Bu usulda uchta ko„rsatkichdan foydalanamiz (5.3-rasm):