8.6. Tayyor mahsulotlarni qabul qilishda omborxona hisobini yuritish. Texnik nazorat bo’limi tomonidan qabul qilingan, tayyor holga
keltirilgan mahsulotlar omborga topshiriladi. Bu jarayon ko’pchilik
sub’ektlarda topshirish yukxati yoki mahsulotni topshirish qaydnomasi
bilan rasmiylashtiriladi. Bu xujjatlarda topshiruvchi sex, topshirilish
muddati, mahsulotning nomenklatura raqami, uning nomi, miqdori, reja
tannarxi va tegishli moddiy javobgar shaxslarning imzosi ko’rsatiladi.
Qabul xujjatlari asosida buxgalteriya mahsulotni topshirish qaydnomasini
yuritadi. Bajarilgan ish yoki ko’rsatilgan xizmatlar qabul qilish-topshirish
dalolatnomasi bilan rasmiylashtiriladi. Omborlarda mahsulot harakatining
miqdor ko’rsatkichlaridagi hisobi varaqalarda yuritiladi. Varaqaga har bir
kirim va chiqim xujjatlari asosida mahsulotning harakati bilan bog’liq
muomalalar yozib boriladi.
Tayyor mahsulotning ombordagi hisobi tezkor buxgalteriya usuli
bo’yicha tashkil qilinadi, ya’ni har bir mahsulot nomenklatura raqamiga
ombor materiallari hisobi kartochkasi ochiladi (M-17 shakli). Tayyor
mahsulotning kelib tushishi va chetga berilishi bilanoq, ombor xodimi
xujjatlar asosida ularning sonini kartochkalarga yozib qo’yadi va har bir
yozuvdan keyin koldiq hisoblab qo’yiladi. Buxgalter har kuni tugagan
sutka uchun yoki belgilangan grafik bo’yicha ombordan xujjatlarni qabul
qilib olishi kerak (qabul qilish-topshirish yukxati, tovar-transport
yukxatlari). Ombor hisobining to’g’ri yuritilganligi ombor hisobi
kartochkasi asosida har oyda tayyor mahsulotning nomenklaturasi, o’lchov
birligi, miqdoriga asoslangan holda tayyor mahsulotning qoldiq hisobi
baholari bo’yicha qoldiqlar aniqlanadi.
Mahsulotning kirimi va chiqib ketishi bilan bog’liq muomalalar
rasmiylashtirilgan dastlabki xujjatlar ombor varaqalariga yozilgandan
so’ng buxgalteriyaga topshiriladi. Bu erda xujjatlar tekshiriladi,
guruhlanadi va ular asosida tegishli hisob registrlari tuziladi. Tayyor
mahsulot harakatining pul ko’rinishda ifodalangan hisobi buxgalteriyada
ombor mudirining hisoboti ma’lumotlari asosida yuritiladi.