O bobojonov k. Jumaniyozov

Debitorlik qarzlari - boshqa korxona, tashkilot va muassasa yoki 
shaxslarning shu korxonaga to’lashi lozim bo’lgan qarzlari. Bu korxona va 
shaxslar debetorlar deb ataladi. 
Debitorlar (lat. debitor - qarzdor) - ushbu sub’ektga qarzdor bo’lgan 
boshqa korxona, tashkilot, muassasa yoki shaxslar bo’lib, ular debetorlik 
qarzlarini to’lashlari lozim.
Deponent (lat. depono - yigaman) -korxona, tashkilot, muassasa 
yoki jismoniy shaxsning korxona, tashkilot, muassasada vaqtincha 
saqlayotgan mablag’i.
Deflyasiya - xukumatning inflyasiya sur’atini pasaytirish maqsadida 
pul massasini muomuladan sun’iy ravishda olishi.
Dividend - aksiyadorlik jamiyati foydasining bir qismi bo’lib, 
aksiyadorlar o’rtasida soliqlarni, ishlab chiqarishni kengaytirishga 
ajratmalarni, zahiralarni tashqil etish, obligasiyalar bo’yicha foizlarni va 
boshqa to’lovlarni amalga oshirilganidan so’nggina taksimlanadi.
Diskont - 1) veksel hisobi; 2) hisob foizi - veksel hisobida banklarga 
to’lanadigan foiz; 3) birja va valyuta ishlarida - tovar kotiral bahosidan 
ustama (masalan, agar tovar sifati standartdan past bo’lsa) valyuta.
438

---

Ijara (polyak. - arenda va lat. arrendare - qarzga foydalanishga 
berish) - Shartnoma asosida buyumlarning vaqtinchalik foydalanishga 
belgilangan ijara haqi to’lovi asosida berilishi.
Ijarachi - biror narsani ijaraga olgan korxona, tashkilot va muassasa 
yoki jismoniy shaxs.
Ijtimoiy sug’urta - vaqtinchalik mehnatga yaroqsiz shaxslar, 
nogironlar, boquvchisini yo’qotganlarni moddiy ta’minlash, shuningdek 
sog’lomlashtirish tadbirlari (dam olish uylari, sixatgoxlar, davolash, oziq-
ovqat bilan ta’minlash va xokazo)ni ta’minlash tizimi.
Investisiya - so’zi nemischa inveêtition, lotincha inveêtio so’zlaridan 
olingan bo’lib, u kapitalni o’zoq muddatli qo’yilmalar tariqasida sanoat, 
qishloq xo’jaligi, transport va boshqa tarmoklarga sarf etiladigan xarajatlar 
summasidir.