M. C. AtakiŞİyev n. M.ŞIXƏLİyeva r. N. NurəLİyeva maliYYƏ menecmenti (Dərslik)

 
Bir halda ki, ilkin dəyər 50 manat. alınmış iki diskont məbləğinin arasında 
yerləşir, gəlirin real səviyyəsini almaqdan ötrü əvvəlki cədvəli belə əks etdirək: 
Diskont stavkası, % 
Cari dəyər, manat 
14 
15 
Fərq 1 
50,231 
49,376 
0,855 
%;
27
,
0
x
855
,
0
231
,
0
14%+0,27%=14,27% 
Beləliklə, gözlənilən dividentlərin və ləğv dəyərinin diskont dəyərini səhmin
ilk dəyəri ilə bərabərləşdirməkdən ötrü gəlir səviyyəsi 14,27% olmalıdır. Xüsusi 
kompüter proqramları və hətta xüsusi kalkulyatorlar gəlirin səviyyəsini tapmağa
imkan verir. 2 il istifadədən sonra, səhmin gəlir səviyyəsinin ümumiləşdirilmiş 
formulu belə olur:
2
2
2
1
2
0
)
1
(
)
1
(
K
D
K
D
P
t
t






(4.5) 
Burada: P
0 
- sıfır momentində bazar qiyməti; 
D
t 
– 1-ci dövrünün axırında gözlənilən divident; 
∑ - 1-ci və 2-ci dövrlərin axırında diskont edilmiş dividentlərin məbləği; 
D
2 
- 2-ci dövrün axırında gözlənilən son dəyər. 
Əgər səhmlərin istifadə dövrü 10 il olarsa, gəlirin gözlənilən səviyyəsi aşağıdakı 
bərabərliklə həll edilə bilər:
10
2
10
1
2
0
)
1
(
)
1
(
K
D
K
D
P
t
t






(4.6) 
Aydındır ki, səhmlərin istifadə müddəti müxtəlif investorlarda müxtəlif olur. 
Səhmlərin istifadə müddəti sonsuz olan investorlar gözləyirlər ki, gələcəkdə onlar öz 

---

34 
səhmlərini daha baha qiymətə satacaqlar. Bu son dəyər, həmin vaxtda səhmləri 
almaq istəyən investorların istəyindən asılı olacaqdır. Həmin investorların təklif 
etdikləri qiymət, gözlənilən divident gəliri və son dəyərdən asılı olacaqdır. Beləliklə, bu 
proses investorlar ardıcıllığı ilə inkişaf edəcəkdir. 
Qeyd edək ki, öz vəsaitlərini səhmlərə qoyan investorların bütün ardıcıllığı üzrə 
divident gəlirinin ümumi həcmi kompaniya tərəfindən bölüşdürülən məbləğə bərabərdir 
və onlar nağd dividentlər, likvid dividentlər və ya səhmlərin alınması prosesindəki
ödənişlərdir. 
Beləliklə, nağd vəsaitlərin bölüşdürülməsini səhmdarlar öz investisiyalarının 
əvəzində alırlar. Daha geniş mənada, bu səhmlərin alınması da daxil olmaqla, 
səhmdarlara istənilən pul vəsaitlərinin bölüşdürülməsidir.