Dərs vəSAİTİ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Elmi Metodik Şurasının

Müəllim sosial və emosional inkişafın stimulvericisi kimi
Emosional inkişaf üçün mühitin yaradılması
UĢaqlar uğurlarını gördükdə, özlərinə inam yarandıqda, daha 
yaxĢı öyrənə bilirlər. UĢaqlarda inam hissini yaradan və onların uğur 
qazanmasına stimul verən emosional Ģəraitin yaradılması üçün 
müəllimin üzərinə böyük yük düĢür. Emosional təlim mühitinin 
yaradılması yolunda bir çox faktorların olması zəruridir.
 
Emosional dəstək 
Emosonal yardımsı Ģəraiti təĢkil edən keyfiyyətlərə rəğbət, qəbul, 
dəqiqlik və hörmət daxildir. Birinci halda müəllim digər Ģəxsin 
mövqeyini etiraf edir və baĢa düĢür. Müəllim uĢağın hisslərini, onun 
emosiyalarını anlamağa qadirdir. Qəbuletmə keyfiyyəti müəllimə uĢağı 
fiziki görünüĢündən, ailə vəziyyətindən və davranıĢından amılı 
olmayaraq qiymətləndirməyə imkan yaradır. Bu məqamda müəllimin 
həqiqətsevər, məntiqli və cəsarətli olması lazımdır. Özünə hörmət hissi 
oyadan müəllim inanır ki, uĢaq nəyisə öyrənməyə qadirdir.
Uşağın emosiolarının tanınması 
Nə doğru, nə də yalançı emosiyalar mövcud deyildir. Bütün 
emosiyalar təbiidir. Müəllim uĢağın nümayiĢ etdirdiyi öütün emosiyaları 
qəbul etməli, onları inkar etməməli, uĢağı bu emosiyalara qarĢı 
dayanmağa məcbur etməməli, yaxud onları boğmağa çağırmamalıdır.
Hisslərin sözə çevrilməsi 
UĢaqlar Ģəxsi təcrübələri kontekstində nəyisə daha anlaĢıqlı 
Ģəkildə öyrənə bildikləri üçün onların hiss və emosiyalarının adları 

---

147 
çəkiləndə və bunlar təsvir ediləndə, uĢaqlar bundan faydalanma 
imkanına malik olurlar. «Katya sən acıqlı görsənirsən» deyərkən 
müəllim müvafiq emosiyanı adlandırır və uĢağın sözlüyünü bu yolda 
zənginləĢdirir.
Uyğunluq 
UĢağın hiss və emosiyalarına yaĢlı Ģəxs adekvat reaksiya 
göstərdikdə, onda inam hissi güclənir.