Ergashxodjaeva Sh. Dj., Yusupov M. A., G’oyipnazarov S. B., Sharipov I. B. Marketing asoslari
Yüklə 1,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bozor sig‘imi
- Bozor bo‘shlig‘i
- Bozorni pozitsiyalash
| Bozor narxi – bu aniq bozorda, ma’lum bir vaqt oralig‘ida biror tovarni sotishni
amalga oshirishning o‘rtacha narxidir. Bozor hissasi – korxona mahsulotining umumiy sotuv hajmining aynan shu bozorda harakat qilayotgan boshqa barcha korxonalarning xuddi shunday (aynan bir 231 xil) mahsulotlari umumiy sotuv hajmi yig‘indisiga nisbati bilan o‘lchanadi. Bozor hissasi korxonani bozorda olib borayotgan raqobat kurashiga baho berishda asosiy ko‘rsatkich hisoblanadi. Korxonaning bozordagi hissasi o‘sib borgani sari, uning raqobat kurashidagi mavqei ham ortib boradi. Bozor sig‘imi - bu ma’lum bir vaqt davomida tovar taklifining, shu paytdagi hajmi va tarkibi, shuningdek, narxlar darajasiga bog‘liq bo‘lgan talabning miqdoridir. U natural va kiymat ko‘rinishida ifoda etiladi. Bozor infrastrukturasi - bu bozor jarayonlarini ta’minlovchi va kuzatuvchilari bo‘lgan ulgurji hamda chakana savdo korxonalarining barcha ta’minotchilari, birjalar, brokerlik kompaniyalari, moliyaviy va nazorat institutlari, tadqiqot va boshqa tashkilotlardir. Bozor bo‘shlig‘i – bu bozorning kichik segmentlari bo‘lib, ularda ayrim korxonalar faoliyat yuritmoqdalar yoki boshqa raqobatchi korxonalar u joyni payqamaydilar yoki u joyni o‘zlari uchun foydali deb hisoblamaydilar. Bu joy mohiyatan segment ichidagi segmentdir. Bozor bo‘shlig‘i kam doiradagi mijozlarni o‘ziga xos ehtiyojlarini samarali qondirish hisobiga foydali bo‘lishi mumkin. Bitta bo‘shlig‘dagi xavf-xatarni kamaytirish maqsadida, korxonalar kuchli raqobatchilarga qiziqarli bo‘lmagan, o‘sish potensialiga ega bo‘lgan bir qancha bo‘shliqlarni topishga xarakat qiladilar. Bozorni pozitsiyalash – bu maqsadli bozorlarni tanlash bo‘yicha marketing faoliyatining yo‘nalishi bo‘lib, u orqali marketing kompleksining barcha elementlari tahlil qilinib, alohida ajratib olingan bozor segmentlarida mahsulotning shunday parametrlari aniqlanadiki, ular orqali bozorda raqobatbardoshlik holatiga erishiladi. Brend - bu iste’molchilarga bir kompaniyaning tovarlari va xizmatlarini ajratib turish uchun yordam beradigan belgi, simvol (logotip), so‘z va ularning birikmalaridir. Brend - bu iste’molchilarni ongi va psixologiyasida joy olib, keng tanilgan savdo markasi yoki kompaniya (korxona) sifatida qabul kilinadi. Brending - bu brendni ishlab chiqish va yaratishni, uni hayotga tatbiq etish hamda hayotiy davrini boshqarish komponetlarini o‘z ichiga olgan murakkab boshqaruv kompleksidir. Brending - bu uzoq muddatli jarayon va yuqori tovar sifati ko‘rsatgichlariga erishishning yo‘li bo‘lib, brend hayotiy davrining barchasida faol 232 marketingni qo‘llab-quvvatlashi natijasida iste’molchilar faol ishtirok etib, aniq bir brendni muhlisiga aylanishidir. Reyting yoki tanlov natijalariga ko‘ra, oddiy savdo markasi nomli tovarni brend deb qabul qilish kerak emas. Brend yaratiladi, esda qoladi va eng avvalo maqsadli xaridorlar tomonidan, uni afzal (yaxshi, durust) deb ko‘rishdir. Yüklə 1,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|