asosiy vositasi -
bozor mexanizmidir. Agar bozor mexanizmi iqtisodiyotni nuqsonsiz tartiblab turganida edi,
tanglik va iqtisodiy beqarorlik hech yuz bermagan bo'lar edi. Holbuki, bozor iqtisodiyoti
mamlakatlarida tanglik va inqirozlar uchrab turadigan hodisalardir. Demak,
bozor mexanizmi muvozanatni to'la-to'kis va nuqsonsiz ta'minlay olmaydi, shu sababdan davlat iqtisodiyotni albatta tartiblashi lozim. Bozor iqtisodiyoti sharoitida ijtimoiy (sotsial) tengsizlik ya'ni boylar va qambag'allar mavjud.
Ularning o'rtasida nizo chiqmasligi uchun davlat aholining nochor qatlamlariga ijtimoiy yordam
berishdek vazifani o'z zimmasiga olishi kerak bo'ladi.
Jamiyatda hamma bahramand bo'ladigan xizmatlar bor. Ular jumlasiga
umumiy ta'lim, sog'liqni saqlash, atrof muhitni muhofaza qilish, mamlakat xavfsizligini ta'minlash, yurtni obod qilish, ijtimoiy tartibni saqlash va boshqalar
kiradi. Bu sohalar g'oyat serxarajat, lekin bevosita foyda olish imkonini bermaydi. Shu sababli ularga
firmalar qo'l urmaydi. Bu ish hammaga zarur bo'lgani uchun mazkur sohalarni davlat o'z qo'liga oladi.
Demak,
davlat iqtisodiy vazifani bajarishi turgan gap. Davlatning iqtisodiyotga aralashuvini o'z me'yori bor. Iqtisodiyot muttasil o'sib borayotgan
sharoitda davlat bozor mexanizmiga xalaqit bermaslik uchun iqtisodiyotga kamroq aralashadi. Bozor
mexanizmi yaxshi ish bermay, iqtisodiy qiyinchiliklar kuchaygan sharoitda davlat iqtisodiyotga
faolroq aralashadi va uning tanglikdan chiqib, yaxshi ishlab ketishiga ko'maklashadi. Masalan, 50-70
yillarda §arb mamlakatlarida iqtisodiy inqirozlar tez-tez bo'lib turganda davlat iqtisodiyotga o'z
siyosati bilan faol aralashgan. 80-yillarning o'rtalaridan boshlab bozor mexanizmi yaxshi ishlab
ketganligi uchun davlat iqtisodiyotga kamroq aralashish yo'liga o'tdi.
