O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

Ochiq iqtisodiyot 
tushunchasi o'zini rivojlanish tarixiga egadir. Bu tushuncha mamlakat iqtisodiyotini 
yuqori darajadarivojlanganligini ifodalaydi.
Ochiq iqtisodiyot milliy iqtisodiy tizimlarni birlashtiradigan uch yo'lda, ya'ni 
maxsulot 
(tovarlar) bilan savdo qilish, kapitalning xarakati va o'zaro milliy valyuta almashinishida o'z 
aksini topadi.
Respublikamizda 
juda 
qisqa 
vaqt 
mobaynida 
nafaqat 
iqtisodiy 
rivojlanishni 
barqarorlashtiradigan va uni o'sishini ta'minlaydigan balki tashqi iqtisodiy aloqalarni muvoffaqiyat 
bilan amalaga oshirish imkoniyatini 
beradigan tadbirlar ishlab chiqildi va hayotga tadbiq qilindi.
Tashqi iqtisodiy faoliyatni tashkil qilish tizimini qayta qurish:
1.
Tashqi iqtisodiy faoliyatni amalga oshirish uchun xalqaro meyo'rlarga va standartlarga 
to'g'ri keladigan xuquqiy- meyo'riy bazaning yaratilishiga; 
2.
Tashqi savdoda demonopolizatsiya va detsentralizatsiyani amalga oshirilishiga;
3.
Butun jahonda qabul qilingan ma'muriy jihatdan chegaralaniladigan usuldan tariflar orqali 
boshqariladigan (tartibga solinadigan) iqtisodiy usulga o'tilishiga; 
4. Rivojlangan tashqi savdo infrastrukturasini tashkil qilish kabilarga bevosita bog'lidir.
Yuqoridagilaming barchasi respublikaning tashqi iqtisodiy aloqalarini sezilarli darajada
faollashishiga hamda eksport hajmini oshishiga va assortimentini kengaytirishga imkon yaratadi.
129

---

§ 2. Tashqi iqtisodiy aloqalar va xamkorlikning asosiy shakllari va yo'nalishlari
O'zbekistonda tashqi iqtisodiy aloqalarning quyidagi shakllari keng tarqalgan:
1.
Tashqi savdo; 
2.
Qo'shmatadbirkorlikfaoliyati; 
3.
Erkin iqtisodiy zona; 
4.
Xalqaro turizmni rivojlanishi; 
5.
Fan-texnika soxasidagi xamkorlik va hokazo
Tashqi savdo davlatlararo iqtisodiy hamkoriikning birinchi va ustuvor yo'nalishi sifatida tan 
olingan.
Tashqi savdo 
- jahon mehnat taqsimotining zaruriy shart sharoiti bo'lib hisoblanadi. Tashqi 
savdo jahon xalqlarini turli tovarlar bilan ta'minlash imkoniyatini beradi va shu bilan birgalikda har bir 
mamlakatning ixtisoslashuvini rivojlantirish, o'z resurslaridan foydalanish samaras ini oshirish natijasi 
bo'lib xizmat qiladi.
Tashqi savdoning darajasi, uning xarakati va ahamiyati mamlakat iqtisodini rivojlanish 
darajasiga, milliy iqtisodning tarkibiga bog'liq bo'ladi.
Xalqaro savdoda millatning didi, qiziqishi va mamlakat aholisining harid qilish qobiliyati 
muhim rol o'ynaydi. Qadimdan xalqimiz mentalitetida