O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

bozor 
iqtisodiyotiga o'tayotgan malakatlarda 
yagona iqtisodiyotni ikki sohaga ajratish tavsiya qilinadi, 
ya'ni:
a)
Tovar ishlab chiqarish 
sohasi-bunda buyum, gaz, suv, va energiya shaklida mahsulotlar 
ishlab chiqariladi, ishlab chiqarish xizmatlari ko'rsatiladi. Bu sohaga sanoat, qishloq 
xo'jaligi, o'rmonxo'jaligi, qurilish tarmoqlari kiritiladi. 
b)
Xizmat ko'rsatish sohasi, 
bunga xizmat ko'rsatish bilan shug'ullanadigan tarmoqlar 
kiritilgan. 
30

---

Hozirgi paytda O'zbekiston Respublikasi statistika xizmati YalM, bandlik, mehnat haqi va 
boshqa ko'rsatkichlar soha va tarmoqlar bo'yicha hisoblaydi va e'lon qiladi.
Shunday qilib, Milliy iqtisodiyot turli qism va bo'laklardan tashkil topgan murakkab tizimdir. 
Iqtisodiyotning turli qism va bo'laklari o'rtasidagi o'zaro nisbat 
iqtisodiyotning tarkibiy 
tuzilishi deb 
ataladi. Iqtisodiyotni alohida qismlarga bo'lish asosida turli belgilar yotadi, shuning uchun 
tarkiblarning 
tuzilishi bir necha turlarga ajratib o'rganiladi.
1.
Ijtimoiy tuzilishi. 
2.
Tarmoq tuzilishi. 
3.
Takror ishlab chiqarish tuzilishi. 
4.
Xududiy tuzilishi. 
Ijtimoiy tuzilish- 
bu iqtisodiyotning turli 
mulkchilik shakllari 
o'rtasidagi o'zaro nisbatdir.
O'zbekistonda mulkchilik turlari davlat, jamoa, xususiy va aralash mulkchilik tarzida 
shakllangan.
Iqtisodiyotni barcha tarmoqlarida ish bilan band bo'lganlar soni, asosiy fondlar va ishlab 
chiqarish bo'yicha bu bo'g'inlarning har birini ulushi,-Respublika iqtisodiyotining ijtimoiy tuzilishini 
aks ettiradi.
Iqtisodiyotning 
tarmoq tuzilishi 
bu 
turli tarmoqlar o'rtasidagi o'zaro nisbatdir, 
ya'ni sanoat, 
qishloq xo'jaligi, qurilish, transport va aloqa o'rtasida yoki qazib oluvchi va qayta ishlovchi tarmoqlar 
o'rtasidagi, moddiy mahsulotlar ishlab chiqaruvchi va xizmat ko'rsatuvchi tarmoqlar va hokazolar 
o'rtasidagi nisbatdir. Tarmoq tuzilishi milliy iqtisodiyotning rivojlanish darajasini ifodalaydigan 
muhim ko'rsatkich bo'lib hisoblanadi.
Yuksak rivojlangan mamlakatlar*da uchun xizmat ko'rsatuvchi sohalarning hissasi yuqori, qayta 
ishlovchi tarmoqlarning hissasi esa- qazib oluvchi tarmoqlardan ustun bo'lgan iqtisodiyot tuzilishiga 
xosdir.
и mehnat va kapitalning yuqori darajada unumdorligidan, tabiiy resurslardan oqilona 
foydalanganligidan va pirovard natijada aholini turmush darajasi yuqoriligidan dalolat beradi. 
Iqtisodiyotning