Nur təFSİRİ

Ayə 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43: 
﴿﴾َنوُؤ ِطاَخْلٱ لًِإ ُهُلُكْأََی َلً﴿﴾ٍنیِلْسِغ ْنِم لًِإ ٌماَعَط َلً َو﴿﴾ٌمیِمَح اَنُهاَه َم ْوَیْلٱ ُهَل َسْیَلَف﴿
َلََف
 ُه نِإ﴿﴾َنوُر ِصْبُت َلً اَم َو﴿﴾َنوُر ِصْبُت اَمِب ُمِسْقُأ
 
 َق ٍرِعاَش ِل ْوَقِب َوُه اَم َو﴿﴾ ٍمی ِرَك ٍلوُس َر ُل ْوَقَل
الایِل
﴾ َنی ِمَلاَعْلٱ ِ ب ر نِ م ٌلی ِزنَت﴿﴾َنوُر كَذَت اَم الایِلَق ٍنِهاَك ِل ْوَقِب َلً َو﴿﴾َنوُنِمْؤُت اَم
 
“Belə ki, bu gün burada səmimi bir dostu yoxdur; irindən başqa qidası da yox; 
onu yalnız xətakarlar yeyər; and olsun gördüyünüzə; və görmədiyinizə; həqiqətən, o 
(Quran) əziz peyğəmbərin kəlamıdır; bir şair sözü deyil; nə az inanırsınız; kahin 
sözü də deyil; nə az düşünürsünüz; (həqiqətən, Quran) aləmlərin Rəbbi tərəfindən
göndəriləndir.” 
 
Nöqtələr 
 
◘”Ğislin” dedikdə cəhənnəm əhlinin bədənindən ayrılan irin və çirk nəzərdə tutulur. 
◘”Rəsulin kərim” ifadəsi Cəbrəil yox, İslam peyğəmbərinə işarədir. Çünki sonrakı 
cümlələrdə həmin şəxsin kahin və şair olmadığı bildirilir. Şairlik və kahinlikdə suçlanan 
isə Peyğəmbər (s) idi. 
◘Müşriklər Quranı şer kitabı sayır, Peyğəmbəri (s) şair adlandırırdılar. Hansı ki, 
Peyğəmbərdən (s) bir dənə də şer nəql olunmamışdır.
1
1
“Təfsiri-əl mizan” 

---

108 
◘Qiyamətdə cəzalar günahlara münasib olar. Dünyada miskinə can yandırmayan 
axirətdə canıyanan yoldaşsız qalar. Dünyada yoxsula təam verməyən qiyamətdə pis qida 
ilə qidalandırılar. 
◘Görünən və görünməyənlərə and bu surədəki ən böyük anddır. Görünənlər dedikdə 
ətrafda müşahidə olunanlar, görünməyənlər dedikdə qeyb aləmi, okeanların dibi, gözə 
görünməyən hər şey nəzərdə tutulur. 
◘Quran tədricən nazil olmuşdur. “Tənzil” sözü tədrici göndərişi bildirir. Əlbəttə ki, 
bütün Quran qədr gecəsində Peyğəmbərin (s) qəlbinə nazil oldu. Sonradan 23 il ərzində 
tədricən göndərildi. Necə ki banka bir dəfəyə qoyulmuş pul tədricən götürülür. 
◘Peyğəmbər (s) mütləq kəramət sahibi idi. “Rəsulin kərim” dedikdə onun ailə-övlad, 
dost-düşmən, qonşu, yoxsullara münasibətdə, çətinlik və asanlıqda kəraməti nəzərdə 
tutulur. 
◘”Ğaşiə” surəsinin 6-cı ayəsində bildirilir ki, cəhənnəm əhlinin təamı yalnız 
”zəri”dir. Bu qida “Duxan” surəsinə əsasən “əssim”, “ğislin”dir.
1
Zəkkum və zəri eynidir, 
ğislin onların içkisidir. Yəni cəhənnəmdə bir növ qida, bir növ içki var. Olsun ki, 
cəhənnəmdə hər dəstəyə bir növ təam verilir. Kimi zəri, kimi zəkkum, kimi ğislinlə 
qidalanır.