“İNŞİQAQ” SURƏSİ (84-CÜ SURƏ; 25 AYƏ) OTUZUNCU CÜZ “İNŞİQAQ” SURƏSİNİN SİMASI Məkkədə nazil olmuş bu surə 25 ayədən ibarətdir.
Surənin adı onun ilk ayəsindən götürülmüşdür. “İnşiqaq” dedikdə yarılma mənası
başa düşülür. Digər Məkkə surələrində olduğu kimi bu surədə də əsas mövzu məad və
qiyamətdir.
Surədə varlıq aləmindəki nizamın pozulmasından, yer və göyün bir-birinə
qatışmasından, qiyamətin bərpasından, axirət nizamının qurulmasında danışılır.
İnsan qiyamət günü öz təlaşlarının səmərəsinə çatar. Pak və çirkin əməl sahiblərinin
namələri onların əlinə verilər. Bu namələr əsasında insanlar mükafatlandırılar və ya
cəzalandırılar. Bu ilahi sünnə tarix boyu işlək olmuşdur. Bütün insanlar bu sayağı hesaba
çəkilər.
Rəvayətdə bildirilir ki, bu ayələrin mənasını düşünərək oxumaq insanın əməl
naməsini sağ əlinə verilməsi ilə, başqa sözlə, qurtuluşu ilə sonuclanar.
1
رلا ِللهٱ ِمْسِب ِنمْح رلٱ ِمی ِح "Rəhman və Rəhim Allahın adı ilə" Ayə 1, 2, 3, 4, 5: اَهیِف اَم ْتَقْلَأ َو﴿﴾ ْت دُم ُض ْرَ ْلْا اَذِإ َو﴿﴾ ْت قُح َو اَهِ بَرِل ْتَنِذَأ َو﴿﴾ ْت قَشنا ءاَم سلا اَذِإ﴿ ﴾ ْت قُح َو اَهِ بَرِل ْتَنِذَأ َو﴿﴾ ْت لَخَت َو “O zaman ki, səma yarılar; Rəbbinin əmrinə tabe olar ki, belə daha yaxşıdır; o zaman ki yer hamarlanar; köksündə olanları çölə atıb boşalar; Rəbbinin əmrinə tabe olar ki, belə daha yaxşıdır.” Nöqtələr ◘”İnşiqaq” dedikdə yarılma mənası anlaşılır. Həzrət Əli (ə) buyurur: “Səma
kəhkəşan yolu parçalanar.”
2
◘”Əzinət” sözü “uzun” sözündəndir. Bu söz eşidiləcək söz mənasını bildirir.”
“Huqqət” dedikdə layiq, münasib, haqqı olan mənaları nəzərdə tutulur.
◘Qiyamətdə yerin köksündə olanlar, ölülər, xəzinələr bayıra çıxarılar. “Zilzal”
surəsində də bu məsələyə toxunulur.
