Ы мцщазиря: информатика фяннинин предмети

Tipik alqoritmik strukturlar 
İstənilən hesablama prosesi aşağıdakı tipik ( elementar) alqoritmik 
strukturların kombinasiyasından təşkil olunur: xətti, budaqlanan, dövrü ( 
təkrarlanan) 
Xətti alqoritmik struktur. 
Hesablama bloku 
İlkin verilənlərin daxil edilməsi bloku 
seçmə(məntiqi blok) bloku 
dövr bloku 
Alt alqoritm və ya alt proqram bloku 
cavabların kağıza çap edilməsi bloku 
başlanğıc və ya sonu göstərən blok 

---

44 
44 
Xətti alqoritmik struktur iki və daha çox prosesin ardıcıllığından ibarətdir. 
Onun tərkibində seçmə bloku olmur.
Misal: Tərəfləri a, b, c olan üçbucağın sahəsinin hesablanması üçün alqoritm 
tərtib edək: 
Budaqlanan alqoritmik struktur. Tərkibində məntiqi blok olan hesablama 
prosesini təsvir edir. Hər bir budaqlanma nöqtəsi uyğun məntiqi blokla təyin 
olunur. Bu blokda müəyyən kəmiyyətlərin ( ilkin verilənlərin, aralıq 
nəticələrin və s.) bu və ya digər şərti ödəyib-ödəməməsi yoxlanılır və 
nəticədən asılı olaraq, bu və ya digər hesablama istiqaməti seçilir. İki 
blokdan ibarət olan prosesə sadə, ikidən çox budaqdan ibarət olan prosesə 
isə mürəkkəb budaqlanan struktur deyilir. Mürəkkəb budaqlanan struktur 
sadə strukturlarla ifadə oluna bilər. 
Blok sxemdə hər hansı şərtdən asılı olaraq bütün hesablama istiqamətləri 
göstərilməlidir. Lakin proqramın icrası zamanı bu istiqamətlərdən yalnız 
baş 
a, b, c 
p=(a+b+c)/2 
)
)(
)(
(
c
p
b
p
a
p
p
S




S 
son 

---

45 
45 
birinə görə hesablama aparılır. Seçilən bir budağa görə hesablama prosesi 
sonlu nəticəyə gətirilib çıxarılmalıdır. 
Alqoritmik dillərdə budaqlanan struktur iki cür olur: 
-
tam formatlı budaqlanma; 
-
natamam formatlı budaqlanma 
Budaqlanan hesablama proseslərinin alqoritm və proqramlarını tərtib edərkən, 
əgər ayrı-ayrı budaqlarda təkrarlanan hesablama əməliyyatları varsa, onlar 
budaqlanmadan əvvəl yerinə yetirilməlidir. 
2-ci 
operator 
yox 
hə 
1-ci 
operator 
Şərt 
operator 
yox 
şərt 
hə 

---

46 
46