O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi namangan davlat universiteti

Reklama matni psixografikasi. 
Reklama matnini o‘ziga qabul qilishning 
belgilangan yullarini ruxshunoslar,eng avvolo uning grafik bajarilishida deb 
tushuntiradilar. 
-makeni ishlab chikarishda shuni xisobga olish lozimki,egik urinlar joyini 
kiskartiradi,illyustratsiya va matnni buzib kursatadi. 
-Matn e'tiborini tortishi tomashabin, ukuvchi dikkatini ushlab turishi lozim. Kuz 
avtomatik tarizda bir varakay abzatslarga bulinmagan, shrift Bilan ajratib 
kursatilmagan, kichik sarlovxalari bulmagan uzun matnni utkazib yuboradi. 
-shunday shirfdan foydalanish lozimki, uning ulchami gazetada berilgan ulchamda 
kam bulmasligi lozim. Aslida gazetada beriladigan reklama shrift ulchami juda 
kam. Ukuvchiga matnni ukish imkonini yaratish lozim. Sarloxa tarzda va kator 
oralab berilgan xariflardan terilgan matn tez kabul kilinadi va yodda saklanadi. 
-Kalin shirift ogirlik xisini kuzgatadi, maxsulotni kattaligi va ishonchliligini 
takitlasa, ingichka shirift uning ixcham, guzaliligiga ishora kiladi. 
-Shiriftlarning uzligini saklash foydalidir va uchtadan ortik bo‘lgan ulchamdagi 
chiziklardan foydalanmaslik lozim,
-Sarik fonda kora xariflar yaxshi kabulkilinadi, ok fonda esa yashil va kizil 
xariflar. 
-Ulcham masalasi reklamada muxum urir tutadi. Kimlardir tulik bir bet reklama 
uchun juda urinli, bundan yaxshirok imkoniyat bulmaydi deb uylashi mumkun, 
lekin xama vakt xam bunday emas. 
Reklama maksadi mijozni maxsulotni sotib olishga yoki xizmatidan 
foydalanishga kundirish. Bundan tashkari, shuni nazarda tutish lozimki, reklama 
gazeta saxifasida asosiy kurinishi shart emas. Yagona vazifasi muximi ukuvchini 
kiziktirib kuyishi keyin maxsulotga extiyoj sezishi, undan kegin esa unda reklama 
beruvchi xoxlagan yagona istak paydo bulishi lozim. Bazan saxifaning chetiga 
joylashtirilgan reklamaning axammiyati katta bo‘lib kolishi mumkun.
-Xariflarning gorizantal chiziklari kishiga ogirlik xissiyotini beradi, diaganlli 
xariflar xarakatlanishga chorlaydi. 
-Tasvirlar bilan berilgan matn usiz berilgan matnga nisbatan kuprok e'tiborini jalb 
etadi. 
-Kvadratga yoki aylana ichida (barkarir simmetriya ) berilgan matin uziga ishonch 
tuygusini uygotadi. 
-Eliks xolatidagi ijobiy izlanishga chorlaydi. 

---

-Uchburchak Bilan uralgan, uning Biron bir burchagi tepasiga yozilgan matn 
xayratga undaydi. 
- Eng o‘qimishli shrift bu ajratilib ko‘rsatilgan shriftdir. Ushbu shriftni reklama 
matnning uzida kullagan makul, sarlovxada ishlatish makul emas. 
-Eng ukimishli shirft ikki interval oraligidagi 10-12 ulchamli shrftlar deb 
xisoblaydilar. 
-Bir katorda 40 dan ortik bulmagan belgi ishlatilishi avzal. Undan uzunrok bo‘lgan 
katorlarda keyingi kator boshlanish joyini topish kiyinlashib koladi. 
-Yopkin va rangi uchun karagan reklama axboroti elementlarini saxifaning yuqori, 
kora va ogir ranglarni (matnlar bloki) saxifaning kuyi urinlarga joylashtirilgan 
makul. 
-Agar reklama ulchami buyicha saxifadan kam bulsa, bunda uning vertikal 
joylashuvdan foydalanish lozim. 
-Dizayn ishlarida kuyidagilardan foydalanish lozim, diaganllari xarakatlanish kuch 
kuvati tezlik xissitlarini yaratish uchun. 
-vertikal ustuvorlik,ulugvorlik kuchni kursatishuchun gorizantallar xotirjamlik 
barkarorlik yoki ulugvorlik ishonchlilik xisiyotlarini yaratish uchun. 
-ukuvchi kuz Bilan ukishining tabiy yunalishini belgilab olish foydalidir. Masalan 
inson nazari illyustratsiyadan sarloxaga utish kerak maxsulot nomlanishi Bilan 
tanishkanidan sung keyin pastga reklama matniga utadi va oxiri tavar belgisi uning 
dikatida buladi.
-butun saxifa buylab joylashtirilgach reklama eng samarali deb xisoblanadi. Agar 
shunday imkoniyat bulsa reklama atrofiga nozik ramka yurutish lozim. Bu ish 
yakuni va yaxlitligi elementlarning uzaro boglikligini taminlaydi.
-buylama berilgan reklamada matn saxifaning eng chekkasiga tushib kolishiga yul 
kuymaslik lozim.
-logotipni urtada pastga yoki pasdan ung tarafga joylashtirgan makul. U etiborni 
tortadigan yirik kurinishda bulishi lozim.
-reklama matnlarda kuyidagilardan kochish lozim. Ajratib yozilgan yoki bosh 
xariflar Bilan yozilgan sarlavxalar yugon xarfli shirift kursiv yoki shriftlarning 
dekarotivtini. Kartinalar tepasiga yozilgan sarlovxa yoki matn, xariflar suzlar 
oraligida xaddan tashkari kata oralik bulishi barchasi kompakt xolda bulishi lozim. 
Elementlarning katiy tarzda geometrik joylashuvi bu materialni kabul kilishni 
kiyinlashtiradi elementlarning uzaro joylanishining asimetriyasi foydalidir. 
Tasvirga korishib ketadidan matndan foydalanish bu ukish sifatini keskin 
susaytiradi matnning chap chegarasi tekis xolda bulishi lozim. Yuqorida bayon 
etilgan talablar va tavsiyalarni amalga oshirish uchun shriftlar ulchamlari nisbatant 
va boshqa tasviriy elementlar ularning oraliklarinibilish lozim. Shularga rivoya 
etilganda yaxshi farklab yaxshi o‘qish imkoniyati tugiladi. 
Masofadan ukish tavsiya etiladigan 
Oralik shrift 
1 m-------------------------- 7 mm 
3 m-------------------------- 15 mm 
5 m-------------------------- 25 mm 
10 m------------------------ 40 mm 

---

15 m------------------------ 70 mm 
Mutaxassislar reklamada quyidagi kompazitsiya grafik usullarini kullashni
tavsiya etadi. Natija usuli u grafika asosida firma reklama beruvchining ish 
faoliyatida erishgan natijalarning kurgazma xolatida tanishtirishi lozim. Shu 
maksadlarda
-reklama materyalida tavarning xarakat paytidagi kurinishi.
-tavar yoki xizmatning istemolchida ijobiy tasavurlar uygota oladigan va tavarni 
tanib buladigon eng muxim xarakterli tomonini kursatish. 
-natijalar solishtirish jadvali buyicha kursatiladi. Shunday edi shunday buldi 
ularda-sizdi u yokda rakobatchida bu yerda bizda kupincha kiska va uz 
maxsulotining nufuzini tasdiklovchi asosiy fakt keltiriladi
-istemolchi tamonidan nozik faximlanadigon ta'sir utkazish usuli kullanilad 
masalan bunda kimmatli yoki ekalogik toza Fan oldingi planda joylashgan obektlar 
Bilan kushilga tasviri beriladi. Iste'molchini yani vaziat sharoitiga utkazish usuli.
-faol bulgn galaba natijasida surayotgan kaxromon tasvirlanadi yoki xizmat turi 
kutarinki kayfiyatda uz aksini topadi. Xudi shu paytda uning yonida bo‘lgan 
kushilib ketgin keladi. Ba'zi urinlarda reklamadagi kaxromon yoki maxsulot yoki 
Biron xizmat turi shunday faollashib ketadiki xatto ramka doirasidan chikib ketadi.
-iste'molchi grafik vositalari ostida faol arbob yoki xujayin pazitsiyasiga
utkaziladi.
-Iste'molchi boshlanib bo‘lgan, yoki davom etirayotgan xarakatlarning jaroyoniga 
utkaziladi, unda faol katnashadi, yoki bulmasa usha davom etayotgan jarayonni 
tuxtatadi. Reklamani bunday usuli kremlar sonlar sisuslar va boshqalar. Tartib 
kilishda juda kup keladi. 
-iste'molchida kursatilayotgan xodisaga nisbatan kayfiyat paydo kilish uchun Fan 
asosida asosiy natija kursatiladi. Bunineg tasirida fandagi tasir uygunligi 
iste'molchiga ongi tushinchasida reklama kilinayotgan maxsulot yoki xizmat turi 
xakida malum tasavvur uygatadi. Urinlarni almashtirish shaxar ponoramasini 
tomchilangan deraza oynasi orkali tomosha kilmokda. Uni kurgan kishida yomgirli 
shaxar kayfiyati paydo buladi. Ekologik toza suvni idishi sirti muzl parchalar 
fanida gavdalanadi. Xudi shunday kurinishda koka-kola firma uz maxsulotlarini 
reklama kiladi. Juda kimmat turuvchi parfyumeriya maxsuloti nixoyatda boy 
kiyingan ayol yoki badiy jixatdan nozik bezalgan bino fanlarida beriladi.
-reklama materiallarida istalgan kishi avtomatik tarzda unda kursatilayotgan inson 
tomonidan kulga urgatilgan xayvonchalar,yumshok xayvon uyinchoklari 
bolachalarning xjayini ota-onalari kabi ruxiy xolatga utkazilishi mumkun.
-reklama materialida xaddan tashkari guzal inson tasviri berilayotgan jarayonda 
xam iste'molchi xayolan unga utadi va kushiladi.