Ýadyňyzda saklaň!
Arap dilinde çekimsiz sesler sözleriň süňňi
hasaplanylýar. Sözler çekimsiz harplaryň arasyna çekimli harplary
goş mak arkaly ýasalýar. Sözleriň köküniň üç, dört, bäş çekimsiz harp-
lar dan hem ybarat bolmagy mümkindir. Bir kökden emele getirilýän
sözler ma ny taýyndan ýakyn bolup biler. Şeýle sözler köne türkmen
ýazuwyn da ky tekstlerde hem ýygy-ýygydan gabat gelýär. Meselem,
دصﻗ
sözüni alyp göreliň. Ol üç çekimsizden – «kap», «sat», «dal»
çekimsizlerinden ybaratdyr. Bu sözden ýakyn manyly aşakdaky sözle
-
ri ýasap bolar:
دﺎصﺘﻗا – دﺻﺎقﻣ – ﻩدﻴصﻗ – دصقﻣ – دوصقﻣ – دﺻﺎﻗ
72
«Taý» harpy
طـ
ـطـ
ـط
ط
«Taý» harpy «t» çekimsizini aňladýar. Bu harpyň aňladýan sesi
türk men dilinde ýokdur. «Taý» harpy dört görnüşe eýedir. Harpyň
hemme gör nüşi setir çyzygynyň üstünden ýazylýar.Bu harpy ýazmak
üçin ilki bi len «sad» harpy ýazylýar soňra üstünden dikligine «elip»
harpynyň gör nü şin de çyzyk çekilýär.
Talyp, hatar, hat, Tahyr
ýaly
sözlerde peýdala nylýar.
ططط ط
طﺮش ﺮطﺧ تﺎطﺧ ﺮﻫﺎط طﺧ ﻪبلط
1-nji gönükme.
«Taý» harpynyň her görnüşinden bäş setir, «elip»
harpy bilen birigýän görnüşinden üç setir ýazyň.
2-nji gönükme.
Aşakdaky sözleri okaň we sözlem içinde geti
-
rip, köne türkmen ýazuwynda ýazyň:
Talyp, Hytaý, hat, hatdat, tawus, hata, şert, etrap, hatarly,
tylla, katra.
3-nji gönükme.
Magtymgulynyň aşakdaky bentlerini depde ri‑
ňize göçüriň:
ﻥﺎﺟ ينﺑ ﻥﺭوﺳ ﻥﺍﺭﻭﺩ ليي ﮓنوﻣ يلﻟﺍ
يدﭽﮔ ري ‑ هﺑري ، يﺩﺎمﻟﺎق ﻩﺩﺎينﺩ
ﻥريتﮔ دنﺯرف نيﺭﺎق يميرﮕيي ﺯوي
يدﭽﮔ رﺳ ‑ هﺑرﺳ هليﺑ ﺍوﺣ ﻡﺩآ
ﺩﺍزﻣﺩآ ،رﭼوﮔ ﻥﺎنوق ،رﭽﮔ نلﮔ
نﺳ رتي هﻟزنﻣ ريﺑ مﻫ نﺳ ، يﺭوي
ﺩآ يشغﺎي ﺎسﻟﺎق ريﺩ ﮓي ﺍديﭽنﻻﺎي
نﺳ رﺗﻭﺍ ، ﮓنﺎسﻟوﺑ شيملﮔ هﮔﺎينﺩ وﺑ
|
