Bolalar kiymini konstruksiyalash va modellashtirish



Yüklə 28,91 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə24/218
tarix11.11.2023
ölçüsü28,91 Mb.
#131947
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   218
Bolalar kiymini konstruksiyalash va modellashtirish Fazliddinova Saidaxon Baxriddinovna

 M u t a n o s i b l i k
degandah tananing turli hismlari o'lchamining bo'y (rost) 
ga nisbati tushuniladih bu nisbat foizlar bilan ifodalanadi. V.V.Bunak katta 
yoshdagi erkaklar va ayollar o'rtasida ko'p uchraydigan tana mutanosibliklarini 
uchta asosiy turga bo'ladi:
d o l i x o m o r f tur – bu tipga mansub kisqilarning oyoqlari uzunh tanasi 
hisha va ixcham bo'ladi 


 b r a x i m o r f tur – bu tipga mansub kisqilarning oyoqlari nisbatan hishah 
tanasi uzun va serbar bo'ladih
m e z o m o r f tur – oralih tur hisoblanadi. 
Tana mutanosibligi yoshga va jinsga harab o'zgaradi.
T a n a t u z i l i sh i muayyan belgilar majmuiga bohlih bo'libh kishining 
haddi-homatini ifodalaydi. 
V.V.Bunak odamning gavda tuzilishini bir necha turlarga bo'lib ko'rsatadi. 
Lekin 3 ta tur asosiy hisoblanadih ya'ni ko'krakdor tur (unchalik semiz emash 
muskullari ozgina horin tortishganh bukchaygan)h muskullari rivojlangan tur 
(teridagi yoh hatlami o'rtachah muskullari o'rtacha yoki juda rivojlanganh orhasi 
tekis) va horindor tur (semizh muskullari o'rtacha yoki kam rivojlanganh horni 
dum-dumaloh bo'lib chihib turadih bukchaygan yoki oddiygina). 
Bolalar gavdasining tuzilishi 
Bolalar tanasining shakli va o'lchamlari o'sish davrida doimo o'zgarib turadi. 
Aynihsa, gavda mutanosibligida keskin farhlar sezilarli bo'ladi (6-rasm).
Yangi tuqilgan chahalohning bosh uzunligi tana uzunligining 1/4 qismini 
tashkil qilsah hiz bolalarda esa 1/8 qismiga teng. Chahalohlarda bo'yin kaltah 
horin chihhan va uzunh oyoq ho'lga nisbatan kalta bo'ladi. Bolalarni o'sish davrida 
gavda hismlari bir tekisda rivojlanmaydi. ho'l va oyoqlar tez o'sadih o'smirlik 
davriga kelib oyoq 5 martah ho'l 4 marta uzaygan bo'ladi. Tana qismi esa sekinroh 
o'sadi. O'smir yoshiga kelib tana 3 martah bosh hism esa 2 marta kattalashgan 
bo'ladi. Bolalarda bo'yning o'sishi 5-7h 10-11h 13-16 yoshlarda juda sezilarli 
bo'ladi. 
6-rasm. Bolalar gavdasining mutanosibligi. 


Yosh bolalarda muskullar kam rivojlanganh yuz terilari yumshoq teri silliq 
yonoqlari dumaloh shaklda bo'ladi (7-rasm). 
7-rasm. Bоlаlаr qоmаti yoshigа nisbаtаn o‘zgаruvchаnligi 

Yüklə 28,91 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   218




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin