MüƏLLİFDƏN

ƏBU ƏMRİN RAVİLƏRİ 
Əbu Əmrin qiraətini iki nəfər şəxs Yəhya ibni Mübarəkin 
vasitəsilə nəql etmişdir. Dovri və Səuəsini də onların sırasına daxil 
etsək, onların sayı üçə çatacaqdır. 
1. Yəhya ibni Mübarək; 
İbni Cəzri onun haqqında deyir: « Əbu Əmr nəhv və qiraət 
elmlərini tədris edərdi. O, etibarlı və hamı tərəfindən hörmətlə 
qarşılanan şəxslərdən idi. Bağdada gəldikdən sonra hamı onu 
Yəzidi adlandırmağa başladı. Çünki, Abbasi xəlifəsi Yəzid ibni 
Mənsur Humeyri ilə sıx əlaqədə idi. Belə ki, xəlifənin övladlarının 
tərbiyəsi də onun üzərinə düşürdü. Yəhya ibni Mübarək qiraət 
dərslərini başa vurduqdan sonra onu Əbu Əmrə təqdim edir. Əbu 
Əmr ona öz nəzəriyyələrindən istifadə etməyi tövsiyə edir və onu 
Quran qiraətini tədris etmək üçün öz yerinə canişin təyin edir. 
Yəhya, Əbu Əmrlə yanaşı, məşhur qari Həmzədən də dərs almışdır. 
O, qiraət elmində ictihada nail ola bilmiş və ustadı Əbu Əmr ilə çox 
az məsələlərdə ixtilafı olmuşdur. Qiraəti isə ondan Dovri və Əbu 
Şueyb Səuəsi nəql etmişdir. 

---

133 
İbni Mücahid deyir: «Əbu Əmrin digər şagirdləri Yəzididən 
(Yəhyadan) daha fəal olmalarına baxmayaraq, burada məhz onun 
mötəbərliyini qeyd etdik. Bunun isə əsas səbəbi onun başqaları ilə 
deyil, məhz Əbu Əmrlə maraqlanıb ondan hədis nəql etməsidir. O, 
Əbu Əmrin digər şagirdlərindən daha fəal və hafizəli idi.» 
Yəhya, Hicrətin 402-ci ilində doğulmuş və 72 yaşında Mərvdə 
vəfat etmişdir. Bəziləri isə onun yaşının daha çox olduğunu qeyd 
etmişlər. 
2. Dovri, Yəhyanın ravisi və şagirdi olmuşdur. Adı Həfs, atasının 
adı isə Əmr ibni Əbdül Əziz Dovri, Bəni-əzd və Bağdadi qəbiləsinə 
mənsub olmuşdur. 
İbni Cəzri deyir: «Dovri hamı tərəfindən hörmət və izzətlə 
qarşılanan bir şəxs olmuşdur. Nəql etdiyi bütün mətləbləri yazır və 
hifz edirdi. O, qiraət elminin qanun və qaydalarını bir yerə toplayan 
ilk şəxs olmuşdur. Təvəllüdü dəqiq məlum deyildir, vəfat tarixi isə 
Hicrətin 246-cı ili göstərilir. (
Təhzibut-təhzib, 2-ci cild, səh.408.)