Mustaqil talim


Riskka ta’sir etish imkoniyati



Yüklə 0,93 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə8/48
tarix11.11.2023
ölçüsü0,93 Mb.
#132378
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   48
Moliya Mahkamov

Riskka ta’sir etish imkoniyati 
bo‘yicha: 

ekzogen (tashqi) risklar, 
ularga ta’sir etish qaror qabul qiluvchi shaxs ta’siri ostiga 
tushmaydi va risklarni amalga oshishi natijasida yuzaga keluvchi zararlarni, oqibatlarini 
kamayishi bilan cheklanadi; 

endogen (ichki) risklar, 
qaror qabul qiluvchi shaxs ta’sir doirasida bo‘ladi, qaysiki ular 
uchun risklarni yuzaga kelish ehtimolligi kamayadi va ayrim hollarda butunlay 
bo‘lmaydi. 


Iqtisodiy muhitlar uchun xos bo‘lgan risklarning tasnifiy tizimi o‘z tarkibiga guruhlar, 
toyifalar, turlar, kichik turlar va xillarni oladi. Ularning chizmali ko‘rinishi 1-rasmda aks 
ettirilgan.
Ehtimolli natijasi (riskli hodisa) 
bo‘yicha risklar quyidagilarga bo‘linadi:
Haqiqiy risklar 
– 
salbiy yoki nolli natijani olish ehtimolligi: tabiiy, ekologik, siyosiy, 
transport va tijorat risklarining bir qismi (mulkiy, ishlab chiqarish, savdo).
Spekulyativ risklar 
– 
ham ijobiy, ham salbiy natijani olish ehtimolligi: moliyaviy risklar.
Risklarni yuzaga kelishining asosiy sabablaridan 
kelib chiqib, ular quyidagilarga 
bo‘linadi: 

tabiiy;

ekologik;

siyosiy;

transport;

tijorat.
Tarkibiy belgisi 
bo‘yicha tijorat risklari quyidagilarga bo‘linadi: 

mulkiy, 
mulklarni o‘g‘irlik, sovuqqonlik, texnik va texnologik tizimlarda ortiqcha quvvat 
va b. sababli yo‘qotish ehtimolligi; 

ishlab chiqarish, 
turli sabablar bilan ishlab chiqarishdagi to‘xtalishlar natijasida zarar 
ko‘rish ehtimolligi; 

savdo, 
to‘lovlarning kechikishi, tovarlarni transportirovka qilish jarayonida to‘lovlarni 
rad qilish, tovarlarni yetkazib bermaslik va b. sababli zarar ko‘rish ehtimolligi. 

Yüklə 0,93 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   48




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin