A21 Avezbayev S

| XVI bob. 
( DARAXTZORLAR HUDUDLARINI TASHKIL ETISH 
1. Loyihaning vazifalari va mazmuni 
Meva-rezavor mahsulotlarini ishlab chiqarishni k paytirish 
uchun bo lar va rezavorlar hosildorligini oshirish, daraxtlarning 
nasllari-navlari tarkibini sezilarli darajada zgartirish, daraxtzorlar 
tagiga uchastkalarni t ri tanlash va ular hududlarini tashkil 
etishning barcha elementlarini asoslab joylashtirish kerak. Demak, 
daraxtzorlar hududlarini tashkil etishning maqsadi mehnat va 
mabla larning optimal sarflari bilan maydon birligidan maksimal 
miqdordagi meva-rezavor mahsulotlarini olishni ta'minlovchi eng 
yaxshi tashkiliy-hududiy sharoit yaratish hisoblanadi. 
Daraxtzorlar hududlarini tashkil etishning asosiy vazifalari: 
— yerdan, daraxtlami ekish va ularni parvarishiash, huducini 
y Uar, suv inshootlari va sh. . bilan jihozlash uchun sarflanadi-
407 

---

gan kapital xarajatlardan oqilona va sarnarali foydalanish uchun 
tashkiliy-hududiy sharoitlar yaratish; 
— tuproqlarni eroziyadan himoyalash va atrof-muhitni muho-
faza qilish; 
— ishlab chiqarish jarayonlarini mexanizatsiyalash, qishloq 
x jalik texnikasidan va mehnat resurslaridan samarali foydala-
nish, daraxtlar sishi va rivojlanishi uchun slnaroitlarni yaxshilash. 
Bo Iar va rezavorlar hududlarini tashkil jetishning mazmuniga 
quyidagilar kiradi: 
— turlar va navlarni tanlash va joylashtirish; 
— daraxtlar qatorlarini, kvartallarni, piilmet bo larida va 
uzumzorlarda katakchalarni joylashtirish; 
— ishlab chiqarish b limlarining (brigadalarning) turlarini, 
sonini, maydonlarini belgilash va ularning ybr massivlarini joy-
lashtirish; 
— q shimcha (yordamchi) x jalik markaziarini (brigada 
shiyponlarini), meva saqlagichlarni, zavodlarni, meva-rezavor xo-
mashyosini qayta ishlash b yicha sexlarni, idish sexiarini, idish-
larga joylash maydonchalarini, zaharli eritmalarni tayyorlash joy-
larini va sh. . joylashtirish; i 
— ihota rmon polosalarini joylashtirish; 
— y l tarmo ini joylashtirish; \ 
— suv manbalarini va su orish tarmo ini (su orishda) joy-
lashtirish. '' 
Hududni tashkil etishning sanab tilgan elementlari zaro i 
qattiq bo langan va kompleks tarzda yechiladi. Daraxtzorlar \ 
hududini tashkil etish loyihasi sifatli, 1:10000, 1:5000, 1:2000 
masshtablardagi, relef qirqimlari (gorizontallar orasi) 0,5; 1 m 
b lgan reja-xarita materiallarida ishlanadi.