Mаvzu: boshlang’ich sinflarda matematika o’qitish metodikasi fan sifatida

1-topshiriq :
MO’D da matematika ta’limining maqsadi va vazifalari haqida tushuncha berish. 
2-topshiriq : 
Matematika ta’limini rivojlantirishning ustuvor yo‘nalishlari haqida fikringiz? 
3-topshiriq : 
4-sinflar uchun Matematika mazmuniga oid umumiy kompetensiya qaysilar? 
Har bir guruhning javoblari tinglanib, baholanadi. 
 
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati: 
1.
 
1.O’zbekiston Respublikasi Xalq Ta’limi Vazirligi, Respublika Ta’lim Markazi.Umumiy 
o’rta ta’limning Milliy o’quv dasturi. O‘zbekiston Respublikasi Prezident-ining 2019-yil 
29-apreldagi PF-5712-sonli Farmoni. 

---

157 
2.
 
Jumayеv M.E, Tadjiyeva Z.G‘. Boshlang‘ich sinflarda matеmatika o‘qitish mеtodikasi.
(OO‘Y uchun darslik.) Toshkеnt. “Fan va texnologiyai” 2005 yil. 303 b. 
3.
 
Jumayеv M.E, Boshlang‘ich sinflarda matеmatika o‘qitish mеtodikasidan praktikum. (O 
O‘Y uchun ) Toshkеnt. “O‘qituvchi” 2004 yil.188 b.
 
6-AMALIY MASHG‘ULOT 
Mavzu: Boshlang‘ich sinflarda matematika o’qitish metodlari.Induksiya, Deduksiya va 
analogiya metodlari. 
Reja: 
1.
 
Boshlang‘ich sinflarda matematika o’qitish metodlari. 
2.
 
Induksiya, Deduksiya va analogiya metodlari. 
Maqsad: 
Talabalarda matematika o‘qitish metоdikasida qo‘llaniladigan o‘qitish metоdlari 
haqidagi bilim,malaka va ko‘nikmalarini mustahkamlash.Boshlang‘ich matematika ta’limi 
jarayonida o‘rganilgan o‘qitish metodlarini tadbiq eta bilishni o‘rgatish.
Tayanch tushunchalar
: Metod, Induksiya, Deduksiya va analogiya
 . 
Induksiya metodi bilishning shunday yo‘liki, bunda o‘quvchining fikri birlikdan umumiylikka, 
xususiy xulosalardan umumiy xulosaga o‘sib boradi. Induktiv xulosa – xususiydan umumiyga 
qarab boradigan xulosadir 
. Amaliy metodlar. Malaka va ko‘nikmalarni shakllantirish va mukammalashtirish jarayoni 
bilan bog‘liq bo‘lgan metodlar o‘qitishning amaliy metodlari hisoblanadi. Xususan, bunday 
metodlar jumlasiga yozma va og‘zaki mashqlar, amaliy va laboratoriya ishlari, mustaqil 
ishlarning ba’zi turlari kiradi. Mashqlar asosan mustahkamlash va bilimlarni tatbiq qilish, malaka 
va ko‘nikmalarni shakllantirish metodi sifatida qo‘llaniladi.
Mashq deb biror amalni, shu amalni o‘zlashtirish yoki mustahkamlash maqsadida rejali 
ravishda tashkil qilingan takroriy bajarishga aytiladi. Mashqlar tayyorlash, mashq qildirish va 
ijodiy mashqlarga katta ahamiyat beriladi. Ijodiy xaraktyerdagi mashqlarga masalan, masala va 
misollarni turli usullar bilan yechish, ifoda bo‘yicha masala tuzish, qisqa yozuv, chizmaga
ko‘ra masala tuzish, muammoli masalalarni yechish mashqlari va boshqa mashqlar kiradi. 
Induksiya metodi bilishning shunday yo‘liki, bunda o‘quvchining fikri birlikdan 
umumiylikka, xususiy xulosalardan umumiy xulosaga o‘sib boradi. Induktiv xulosa – xususiydan 
umumiyga qarab boradigan xulosadir.. 
Deduksiya bu, umumiy qoidalardan xususiy misollarga va konkret qoidalarga o‘tishdir. 
Analogiya – 
shunday xulosaki, bunda predmetlar ba’zi belgilarining o‘xshashligi bo‘yicha 
bu predmetlar boshqa belgilari bo‘yicha ham o‘xshash, degan taxminiy xulosa chiqariladi. 

---

158 
Analogiya “xususiydan xususiyga boradigan”, bir aniq ma’lumotdan boshqa aniq ma’lumotlarga 
boradigan xulosadir.
Talabalar ikki guruhga bo’linadi. Har bir guruh o’zidan kelib chiqib nomlanadi va guruhlarda 
ishlash uchun topshiriqlar beriladi: