Nazariy fizika kursi

M
b o ‘lgan zarracha o‘z- 
o‘zidan massalari 
m \
va m
2
bo'lgan ikkita zarrachaga parchalansin. Bu 
jarayon uchun energiya va impulsning saqlanish qonunlarini yozamiz:!
Ale
2
= £
10
+ £
20
) 
P
10
+
P
20
~
0- 
(2.621
Bu yerda 
£\o
, 
Pw
va 
£20
, 
P
20
parchalanish natijasida hosil b o ‘lg a il 
zarrachalarning energiya va impulslari. 
£го
zarrachaning tinch h o latd ag i
5 4

---

,a k in e tik
energiyalardan tashkil topganligini va kinetik energiya noldan 
katta ekanligini hisobga olsak,
£10
> m ic 2, 
£20
> m 2c2. 
. (2.63)
Bu ifoda va energiyaning saqlanish qonunidan
M > m i + m
2
(2-64)
e k a n li g i 
kelib chiqadi. Shunday qilib, zarracha o‘z-o‘zidan parchalanishi 
u c h u n
(2.64) shart bajarilishi kerak ekan. Aks holda ushbu parcha- 
lanishga 
nisbatan boshlangich zarracha barqaror bo‘ladi. Bu holda 
zarracha 
parchalanishi uchun tashqaridan unga t a ’sir qilish kerak. Bu 
misolda 
massa saqlanmaydigan kattalik ekanligiga yana bir m arta 
ishonch 
yosil qildik. Bu holat ikki zarrachaning birlashish (sintez reak- 
siyasi) 
jarayonlarida ham o;rinli bo'ladi.
Hosilaviy zarrachalarning impuls va energiyalari uchun quyidagi 
tengliklarni yozamiz:
Pi o = p £ o .
£ 10
= PiqC
2
 + m'fc4, 
£>
0
= p j
0
c* + m l c \
(2.65)
Ushbu ifodalardan va (2.62) dan hosilaviy zarrachalarning energiyalar- 
ini 
massalar orqali aniqlaymiz:
e