Nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

 
 
Prinsipial elektr sxemalarda diodlarning 
chizilish tartibi

---

 
P N anod-katod
Diodning asl ko‘rinishi Varikap
Stabilitron Stabilitron
Yoru g‘ lik diodi
Stabilitron
Diod k o‘ prigi
T o‘g‘ irlagichli diod
Diodlarning
 
ulanish
 
sxemasi
 
t
o‘
siq
P
N
P
N
+
-
-
 
 
+
 
To‘g‘ri ulash 
Teskari ulash 

---

Tunelli diod Yorug‘lik diod
A K 
B 
Fotodiod Tiristor
 
 
 
 
Anod
Katod
Anod
Katod
 
Anod

---

Mavzuga oid test savollar;
1)
O`tkazgichlar necha turga bo`linadi ? 
a)
3 turga
b)
5 turga 
c)
2 turga
2)
Yarim o`tkazgichli elementlarda qaysi moddadan 
ko`prop foydalaniladi ? 
a)
Kremny 
b)
Alyumin 
c)
Litiy 
3)
Tranzistorlar ishlash prinsipiga ko`ra necha turga 
bo`ladi ? 
a)
Maydoniy va bipolyar 
b)
Maydoniy va teskasi 
c)
Aralash va tezkor 
4)
Tranzistor so`zi qaysi tildan olingan ? 
a)
Ingliz tilidan olingan 
b)
Fransuz tilidan olingan 
c)
Arab tilidan olingan 

---

5)
Tranzistor nechanchi asrda yaratilgan ? 
a)
XX-asr da 
b)
IX-asr da 
c)
VI- asr da 
6)
Nechanchi -yilda ingliz olimlari tranzistorning 
ijobiy effektini isbotlangani tufayli 
Nobel
mukofot bilan taqdirlangan ? 
a)
1956-yilda 
b)
1990-yilda 
c)
1969- yilda 
Glossariy;
(OK)- 
operatsion kuchaytirgichlar 
p-n-p 
tranzistorning ishlash prnitsipi 
n-p-n
p-n 
- diodning tuzilishi

---

Xulosa
; Y
arim o‘tkazgichlar elektr o‘tkazuvchanligi 
jihatidan metall o‘tkazgichlar va dielektriklar orasida turuvchi 
materiallar hisoblanishadi. Metall o‘tkazgichlarning solishtirma 
o‘tkazuvchanligi 10
4
-10
6
Om
-1
∙sm
-1
, yarim o‘tkazgichlarniki 10
-10
-
10
4
Om
-1
·sm
-1
, dielektriklarda esa bu qiymat 10
-20
–10
-10
Om
-1
∙sm
-1 
ni 
tashkil etadi. Bundan tashqari, barcha metall o‘tkazgichlarning 
harorat ko‘tarilishi bilan elektr o‘tkazuvchanligi pasaysa, o‘z 
navbatida yarim o‘tkazgichlarda va dielektriklarda oshadi.
Foydalanilgan adabiyotlar 
;
https://cyberleninka.ru/article/n/yarimo-tkazgichlar-va-ularning-elektrofizik-xususiyatlari
 
https://fayllar.org/16-mavzu-yarimotkazgichlarni-elektrofizik-xususiyatlari-1-qism.html
 
 
https://oriens.uz/media/journalarticles/149_Zaynolobidinova_Sapura_Malikovna_1048-1053.pdf
 
https://uz.wikipedia.org/wiki/Yarimo%CA%BBtkazgich
 
https://kompy.info/yarim-otkazgich-materiallar-va-ulardagi-otkazuvchanlik-xossala.html
 
https://e-library.namdu.uz/22 %D0%A4%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0-
%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0/Yarim 
o'tkazgichlar fizikasi. Baxodirxonov M.K, Zikrillayev N.F Iliyev X.M.pdf