1. ÜMumi DİLÇİLİk I indd

Türkoloji dilçiliyin inkişaf dövrləri
I dövr – Türk dillərinə marağın artması və tətbiqi dil-
çilik rüşeymlərinin yaranması [ən qədimdən – X əsrin so-
nuna qədər].
II dövr – Türkoloji dilçiliyə aid nəzəri-linqvistik müd-
dəaların və tətbiqi işlərin meydana gəlməsi [XI–XIII əsrlər].
III dövr – Türkoloji dilçiliyin xüsusi elm sahəsi kimi 
formalaşması [XIX əsr].
1-ci mərhələ: XIX əsrin I yarısında türkoloji dilçilik 
(1801–1850)
2-ci mərhələ: XIX əsrin II yarısında türkoloji dilçilik 
(1851–1900)
IV dövr – Türkoloji dilçiliyin geniş şaxələnməsi və 
yüksək inkişaf vüsəti alması [XX əsr – XXI əsrin əvvəli].
1-ci mərhələ: XX əsrin əvvəllərində türkoloji dilçilik 
(1901–1930).
2-ci mərhələ: XX əsrin ortalarında türkoloji dilçilik 
(1931–1970).
3-cü mərhələ: XX əsrin sonunda türkoloji dilçilik 
(1971–2000).
1
Afad Qurbanov: Türkoloji dilçiliyin inkişaf dövrləri. Bakı. 2000.

---

Ü M U M İ D İ L Ç İ L İ K – I C İ L D
129
4-cü mərhələ: XXI əsrin əvvəllərində türkoloji dilçilik 
(2001-ci ildən indiyə qədər).
Çoxşaxəli türkoloji dilçilik tarixən əldə etdiyi elmi- 
nəzəri və praktik-tətbiqi nailiyyətləri ilə ümumi dilçilikdə 
xüsusi və şərəfli mövqe qazana bilmişdir.

---

130
III FƏSİL
DİLÇİLİYİN MÖVQEYİ
3.01. BAŞQA ELMLƏR SİSTEMİNDƏ
 
DİLÇİLİYİN YERİ PROBLEMİ
Problemin qoyuluşu. Məlumdur ki, hər bir elm üçün son 
dərəcə vacib hesab edilən fundamental problemlər möv-
cuddur. Bunlardan biri “elmin yeri” problemidir. Müasir 
dilçiliyin gündəliyində də dil haqqında elmin mövqeyi 
problemi ən aktual məsələlər cərgəsindədir. Belə ki, bir 
sıra linqvistik məsələlərin əsaslı və düzgün həlli bu prob-
lemlə bilavasitə bağlıdır. Haqqında bəhs olunan problem 
yalnız nəzəri cəhətdən deyil, həm də böyük əməli əhəmiy-
yətə malikdir. Dilçiliyin elmlər sistemində yerini bilmədən, 
onun məqsəd və vəzifələrini müəyyənləşdirmədən filoloji 
təhsil sistemində xüsusi rolu olan dilçilik fənlərini yüksək 
elmi-nəzəri səviyyədə tədris etmək qeyri-mümkündür.